Αυτές οι περιπτώσεις αφορούν κυρίως πολιτικές αντιπαραθέσεις όταν τα άτομα που εμπλέκονται είναι φανατικώς προσηλωμένα σε μία παράταξη, σε μία ιδεολογία. Και είναι γνωστό ότι, αυτή η φανατική προσήλωση είναι το χειρότερο ναρκωτικό για τη σκέψη και τη γόνιμη ανάπτυξή της.
Ο Θαλής ο Μιλήσιος, ήδη από τον 7ο αιώνα π.χ., είχε στηλιτεύσει τη φανατική προσήλωση σε οτιδήποτε με τα εξής λόγια: «Δει γαρ τοις μεν εχθροίς και τα περί πιστών απιστείν, τοις δε φίλοις και τα άπιστα πιστεύσειν». Δηλαδή, ότι μεν λένε οι αντίπαλοι δεν πιστεύουμε (αναγνωρίζουμε) και τα πιο πιστευτά, ότι δε λένε οι ομοϊδεάτες μας, πιστεύουμε και τα πιο απίστευτα. Ο ελεύθερος άνθρωπος αξιολογεί, κρίνει και αποφασίζει ποια παράταξη ή ιδέα θα υποστηρίξει, στο πλαίσιο της εκάστοτε διαμορφούμενης συγκυρίας. Δεν παραμένει εσαεί προσκολλημένος κάπου, όπως οι φανατικοί φίλοι του ποδοσφαίρου σε μία ομάδα.
Όταν οι εκφέροντες οξύ λόγο εμφανίζονται με ονοματεπώνυμο και πρόσωπο, δικαιούνται ελαφρυντικών για το θάρρος της παρρησίας που επιδεικνύουν. Εκείνοι όμως που είναι απαράδεκτοι είναι όσοι κρύβονται πίσω από ένα ψευδώνυμο.
Γράφω διάφορα κείμενα που δημοσιεύονται στον έντυπο και στον ηλεκτρονικό τύπο. Ιδιαίτερα στον ηλεκτρονικό τύπο γίνονται σχόλια. Κάποτε που επιχείρησα να τα διαβάσω, διαπίστωσα: πρώτον, ότι όλοι οι σχολιαστές καλύπτονται με κάποιο ψευδώνυμο και δεύτερον, μερικοί δεν σχολιάζουν επί του δημοσιευμένου αντικειμένου αλλά απλώς χλευάζουν ή, στη χειρότερη περίπτωση, καταφεύγουν σε βρισιές.
Επειδή δε ένας σχολιαστής ήταν ιδιαίτερα χυδαίος, ζήτησα από τον εκδότη να μου γνωρίσει τα στοιχεία του. Μου απάντησε ότι έψαξε και βρήκε κάποιο ονοματεπώνυμο που είχε δηλωθεί πίσω από το ψευδώνυμο. Όταν όμως έψαξε για περισσότερα στοιχεία διαπίστωσε ότι, τόσο το ονοματεπώνυμο όσο και τα λοιπά στοιχεία ήταν ψεύτικα.
Γεννάται λοιπόν το ερώτημα τι είδους άνθρωποι είναι εκείνοι οι οποίοι ηδονίζονται βρίζοντας εκ του ασφαλούς πίσω από ένα ψευδώνυμο;
Στις βρισιές καταφεύγουν συνήθως όσοι δεν έχουν επιχειρήματα, όσοι είναι ανίκανοι να διατυπώσουν κάποιο λόγο. Δείχνουν, κατά συνέπεια, ένα χαμηλό πνευματικό επίπεδο. Όσο δε χαμηλότερο είναι το πνευματικό τους επίπεδο, τόσο χυδαιότερες γίνονται οι βρισιές τους.
Πώς μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει αυτό το θλιβερό φαινόμενο; Νομίζω δια της σιωπής. Είναι ανώφελο να ανοίξει κανείς διάλογο με αυτά τα αρρωστημένα άτομα. Έτσι, θα απομονωθούν και θα υποχρεωθούν να σωπάσουν.
Ο Άγγελος Ζαχαρόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρ. γενικός διευθυντής Υπουργείου Γεωργίας, επίτιμο μέλος της Ελληνικής Γεωργικής Ακαδημίας.
