Στην περίπτωση παρατυπιών όπως: α) δήλωσης ανακριβών στοιχείων από τον παραγωγό ή / και συσκευαστή β) πλημμελούς τήρησης των όρων που καθορίζονται στη σύμβαση ελέγχου ή /και άλλες γραπτές δεσμεύσεις, απευθύνεται έγγραφη σύσταση για συμμόρφωση εντός καθοριζόμενου από τον ΕΛΓΟ χρονικού διαστήματος. Στην περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι 3.000 ευρώ. Στην περίπτωση που διαπιστώνονται παραβάσεις σε στάδιο πριν τη θέση των προϊόντων στην αγορά, όσον αφορά: α) στην τήρηση των προδιαγραφών καταχώρισης που αναφέρονται στην κείμενη κοινοτική και εθνική νομοθεσία ή β) στη χρήση των καταχωρισμένων ονομασιών, ενδείξεων, συμβόλων ή σημάτων στην επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση, επιβάλλονται σωρευτικά οι παρακάτω κυρώσεις: α) άμεση αντικατάσταση της επισήμανσης των προϊόντων στα οποία διαπιστώθηκε η παράβαση και ανάκληση του διαφημιστικού υλικού από την αγορά. β) πρόστιμο μέχρι 30.000 ευρώ. Στην περίπτωση συρροής των παραπάνω παραβάσεων επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι 60.000 ευρώ και σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε χρονικό διάστημα 2 ετών, τα παραπάνω πρόστιμα διπλασιάζονται. Στην περίπτωση διαπίστωσης παραβάσεων που αφορούν στα σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης και ειδικότερα: α) θέση στην αγορά γεωργικών προϊόντων ή τροφίμων για τα οποία δεν έχουν τηρηθεί οι προδιαγραφές που αναφέρονται στην κείμενη κοινοτική και εθνική νομοθεσία και εν τούτοις χρησιμοποιούν καταχωρισμένες ονομασίες, ενδείξεις, σύμβολα ή σήματα στην επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση, όπως αναφέρονται στον Κανονισμό, β) θέση στην αγορά των παραπάνω προϊόντων με ενδείξεις που παραπλανούν τον καταναλωτή και συνιστούν αθέμιτο ανταγωνισμό, επιβάλλονται: α) άμεση αντικατάσταση της επισήμανσης, παρουσίασης και διαφήμισης από όλη την παρτίδα ή όλη την παραγωγή των προϊόντων στα οποία διαπιστώθηκε η παράβαση, β) πρόστιμο μέχρι 300.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις άρνησης ή παρεμπόδισης ή/και εξαπάτησης των εντεταλμένων οργάνων ελέγχου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι 20.000 ευρώ. Τα παραπάνω πρόστιμα εισπράττονται κατά τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) και αποτελούν έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Οι διοικητικές κυρώσεις και τα πρόστιμα που αναφέρονται παραπάνω επιβάλλονται με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την παρακάτω διαδικασία. Λειτουργούν δύο τριμελείς Επιτροπές Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων, η Πρωτοβάθμια και η Δευτεροβάθμια, οι οποίες συγκροτούνται και ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Στην Πρωτοβάθμια Επιτροπή παραπέμπονται οι περιπτώσεις παρατυπιών και παραβάσεων που διαπιστώνονται και καταγράφονται κατά τους ελέγχους από τα εντεταλμένα ελεγκτικά όργανα. Η απόφαση της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής κοινοποιείται άμεσα από το Τμήμα ΠΟΠ-ΠΓΕ της Διεύθυνσης Βιολογικής Γεωργίας του ΥΠΑΑΤ στον ενδιαφερόμενο επιχειρηματία, στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ καθώς και στις αρμόδιες υπηρεσίες για την εκτέλεσή της. Κατά της απόφασης αυτής μπορεί να ασκηθεί από τον ενδιαφερόμενο επιχειρηματία ένσταση εντός δέκα εργασίμων ημερών από την ημερομηνία που του κοινοποιήθηκε η απόφαση. Η ένσταση κατατίθεται στο Τμήμα ΠΟΠ-ΠΓΕ και παραπέμπεται στη Δευτεροβάθμια Επιτροπή. Η απόφαση της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής ή αυτή της Πρωτοβάθμιας, σε περίπτωση που δεν κατατέθηκε ένσταση εναντίον της ή αυτή κατατέθηκε εκπρόθεσμα, καθίσταται οριστική μετά την επικύρωση από τον Υπουργό ΑΑΤ. Η απόφαση του Υπουργού κοινοποιείται άμεσα από το Τμήμα ΠΟΠ-ΠΓΕ στον ενδιαφερόμενο επιχειρηματία, στον ΕΛΓΟ και στις αρμόδιες υπηρεσίες για την εκτέλεσή της.
Σε περίπτωση προφανούς παράβασης που αφορά στη δημόσια υγεία ή εξαπάτηση του καταναλωτικού κοινού, ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ μπορεί να ζητά τη συνδρομή των αρμόδιων Υπηρεσιών του Δημοσίου, προκειμένου να αποσύρονται από την αγορά άμεσα όλα τα προϊόντα της παρτίδας που διαπιστώθηκε το πρόβλημα ή η απάτη. Σε αυτή την περίπτωση, πέραν των όποιων διοικητικών κυρώσεων και προστίμων, επιβάλλεται η κύρωση της αφαίρεσης από τον παραβάτη της έγκρισης (πιστοποιητικού) παραγωγής ή και συσκευασίας προϊόντων ΠΟΠ-ΠΓΕ.
Με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε το γεγονός της εντόπισης στην αγορά τυριού από αγελαδινό γάλα με τη χρήση της ονομασίας «ΦΕΤΑ ΠΟΠ», το οποίο και απασχόλησε έντονα την κοινή γνώμη, αποδείχτηκε ότι το προβλεπόμενο σήμερα σύστημα επιβολής κυρώσεων στους παραβάτες, είναι χρονοβόρο, ελαστικό, υπουργοκεντρικό, αναποτελεσματικό και είναι αναγκαίο να τροποποιηθεί.
Τα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα ΠΟΠ-ΠΓΕ είναι οι ανεκτίμητοι θησαυροί της πατρίδας μας με πρώτο τη φέτα μας, που αποτελεί τον λευκό χρυσό της ελληνικής αιγοπροβατοτροφίας. Η προστασία τους πρέπει να αποτελεί χρέος όλων μας.
Από τον Δημήτριο Κουλουκτσή, γεωπόνο