Αθέατες όψεις της πολιτικής και της Οικονομίας
Από τον Γιώργο Μακρή (mak@eleftheria.gr)
«Ο βαθμός ενσωμάτωσης μιας χώρας στην εσωτερική ευρωπαϊκή αγορά καθορίζει την ανάπτυξη της οικονομίας». Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει έρευνα του Ιδρύματος Bertelsmann που συμπεριλαμβάνει 14 κράτη μέλη της ΕΕ, ανάμεσα σε αυτά και την Ελλάδα.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της dw, στους κερδισμένους της ελεύθερης διακίνησης προϊόντων, ατόμων, υπηρεσιών και κεφαλαίων κατά την χρονική περίοδο μεταξύ 1992 και 2012 συγκαταλέγονται η Δανία και η Γερμανία, με ετήσια κατά κεφαλή άνοδο του εισοδήματος της τάξεως των 500 ευρώ για την πρώτη και 450 για τη δεύτερη.
Αισθητά μικρότερες είναι οι αυξήσεις στις χώρες του Νότου. Στην Ιταλία το μέσο ετήσιο εισόδημα αυξήθηκε κατά 80 ευρώ, στην Ισπανία και στην Ελλάδα κατά 70 και στην Πορτογαλία μόλις κατά 20 ευρώ.
* * *
Οι χαμηλές αυξήσεις δεν είναι πρωταρχικά αποτέλεσμα της κρίσης που ξέσπασε τα τελευταία χρόνια. Η κρίση απλώς επιτάχυνε προς το χειρότερο μια κατάσταση που υπήρχε από πριν, όπως συμπεραίνει η έρευνα.
Αιτία των χαμηλών ρυθμών αύξησης του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος είναι οι ανεπαρκείς επιτυχίες στην προσπάθεια ενσωμάτωσης των χωρών του Νότου στην εσωτερική ευρωπαϊκή αγορά ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του '90.
Από τότε η Ελλάδα διατηρεί μονίμως την τελευταία θέση στην κλίμακα ενσωμάτωσης της έρευνας. Δείκτες για αυτή την κλίμακα είναι, μεταξύ άλλων, η οικονομική διασύνδεση της εθνικής οικονομίας με τις υπόλοιπες οικονομίες της ΕΕ ή ακόμη οι προσπάθειες που καταβάλλονται για να προσαρμοστεί η εγχώρια αγορά στα επίπεδα των άλλων αγορών.
Επισημαίνεται ότι από το ξέσπασμα της κρίσης το 2009 όλοι οι οικονομικοί δείκτες της Ελλάδας έχουν καταρρεύσει.
ΝΕΟΣ «ΕΜΦΥΛΙΟΣ»
ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ:
Εργαζόμενοι
εναντίον
συνταξιούχων!
Οι πρώτες αψιμαχίες ενός νέου «εμφυλίου» στην ελληνική κοινωνία είναι εμφανείς. Πρόκειται αυτή τη φορά για ένα διαγενεακό εμφύλιο, έναν εμφύλιο μεταξύ εργαζομένων και συνταξιούχων με φόντο την ολοένα αυξανόμενη αδυναμία χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος.
Είχαν προηγηθεί άλλοι «εμφύλιοι», όπως μεταξύ εργαζομένων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, μεταξύ υπαλλήλων και ελεύθερων επαγγελματιών ή μεταξύ ενστόλων και υπόλοιπων δημοσίων υπαλλήλων.
* * *
Ένα πρώτο «θερμό επεισόδιο» του διαγενεακού εμφυλίου συνέβη προ ημερών όταν εργαζόμενοι (σε τράπεζες) αποφάσισαν να καταργήσουν ένα επικουρικό ταμείο επειδή οι συντάξεις που χορηγούσε ήταν υπερδιπλάσιες των εισφορών τους.
Η απόφαση αυτή είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί σε μεγάλο (αν όχι το μεγαλύτερο) τμήμα εργαζομένων που βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία, οι οποίοι εν μέσω συνεχών περικοπών στις αποδοχές τους, μεγάλων αυξήσεων στις (φορολογικές και λοιπές) υποχρεώσεις τους αλλά και με την ανεργία να τους απειλεί, καλούνται να πληρώνουν εισφορές για συντάξεις (κύριες και ιδίως επικουρικές), τις οποίες οι ίδιοι δεν πρόκειται κατά τα φαινόμενα να απολαύσουν.
* * *
«Αψιμαχίες» που δεν βλέπουν κατ’ ανάγκην το φως της δημοσιότητας σημειώνονται και σε άλλα, αν όχι σε όλα, ασφαλιστικά ταμεία αφού από τη μία οι συνταξιούχοι δεν θέλουν να δουν και νέες μειώσεις στις συντάξεις, από την άλλη οι εργαζόμενοι θεωρούν δυσβάσταχτες τις εισφορές τους με δεδομένο ότι ιδίως όσοι είναι κάτω των 50 ετών δεν θεωρούν πιθανό πως θα έλθει η ώρα να απολαύσουν έστω κι ένα μέρος από το σημερινό επίπεδο συνταξιοδοτικών παροχών.
Προς το τέλος τους
οδεύουν
επικουρικές συντάξεις
και εφάπαξ
Παράγοντες που έχουν γνώση των εξελίξεων στον οικονομικό τομέα θεωρούν, πάντως, «καθαρά θέμα χρόνου» την κατάργηση των επικουρικών συντάξεων και του εφάπαξ. Μια τέτοια αλλαγή δεν μπορεί φυσικά να ολοκληρωθεί σ’ ένα διάστημα ενός έτους για παράδειγμα. Ούτε σημαίνει ότι θα αφορά αυτόματα όλους τους συνταξιούχους δεδομένων των διαφορετικών καθεστώτων που υπάρχουν στο ασφαλιστικό σύστημα.
Ωστόσο, η πορεία των εξελίξεων είναι πλέον ηλίου φαεινότερη λόγω μιας σειράς παραγόντων που αλληλεπιδρούν όπως είναι η κατάργηση των κοινωνικών πόρων και γενικότερα η δραστική μείωση της χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος, η αύξηση των συνταξιούχων, η εκτίναξη της ανεργία, η παρατεταμένη ύφεση, η ραγδαία γήρανση του πληθυσμού.
Στην καλύτερη των περιπτώσεων οι ίδιοι παράγοντες εκτιμούν ότι μπορεί να διατηρηθεί μία «μίνι» επικουρική σύνταξη, η οποία, όμως, θα ενσωματωθεί στην κύρια σύνταξη.
Σωτηρία για τα ταμεία
από τους ημιυπαίθριους!
Λύσεις για να ενισχυθούν τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων υπάρχουν και στην τελευταία έκθεσή του το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής παρουσιάζει εννέα μέτρα.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, «είναι ιδιαίτερα σημαντικό τα ταμεία να γίνουν οικονομικά βιώσιμα προκειμένου να είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις που έχουν προς τους πολίτες. Εκτός από την ενοποίηση των ταμείων, εξίσου σημαντικό είναι η στήριξη της εργασίας και η καταπολέμηση της ανεργίας καθώς και η εξεύρεση πόρων, έτσι ώστε να αυξηθούν τα έσοδα των ταμείων. Τα αποθεματικά κατασπαταλήθηκαν διαχρονικά και τώρα πρέπει να βρεθούν νέοι πόροι που να δημιουργήσουν καινούργια.
* * *
Οι πόροι μπορεί να προέρχονται από:
- Ειδική εισφορά στις χρηματιστηριακές συναλλαγές
- Ειδικούς φόρους από τυχερά παιχνίδια που θα αφορούν είτε τους συμμετέχοντες είτε τις επιχειρήσεις που πωλούν υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών
- Πόροι από δημόσια έργα και κρατικές προμήθειες
-Ειδική έκτακτη εισφορά επί του συνόλου των συναλλαγών των πιστωτικών ιδρυμάτων
-Ένα ποσοστό από έσοδα που προέρχονται από ποινές και πρόστιμα
-Ένα ποσοστό από την ρύθμιση των ημιυπαίθριων χώρων ή ποσοστό από τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων
- Ορθολογική αξιοποίηση της ακίνητης περιούσιας των ταμείων
- Ένα ποσοστό από τις αποκρατικοποιήσεις που θα λάβουν χώρα
-Κοινωνικό ασφαλιστικό φόρο –κοινωνικός ΦΠΑ».
* * *
Σύμφωνα με το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής, «ο κοινωνικός ασφαλιστικός φόρος αναφέρεται στην μακροοικονομική πολιτική του κοινωνικού ασφαλιστικού φόρου επί της προστιθέμενης αξίας. Πρόκειται για έσοδα που προκύπτουν από τον ΦΠΑ και ουσιαστικά συνδέεται με την αντικατάσταση μέρους των ασφαλιστικών εισφορών από το ΦΠΑ.
Να σημειωθεί ότι δεν μιλάμε για αύξηση του ΦΠΑ αλλά για καθορισμό ενός μέρους του ως έμμεσου ειδικού φόρου και την απορρόφηση του από την κοινωνική ασφάλιση. Ο κοινωνικός ΦΠΑ μπορεί να συνεισφέρει αρκετές και σημαντικές εισροές στον ΕΟΠΥΥ/ΠΕΔΥ. Όμως να τονίσουμε ακόμα, ότι είναι δόκιμο η υλοποίηση αυτού του μέτρου να αφορά σε συγκεκριμένα προϊόντα έτσι ώστε η κατανάλωση τους να μην επιδεινώνει την υγεία του πληθυσμού».
Το χάμπουργκερ
δείχνει…
ανάπτυξη!
Η τιμή του χάμπουργκερ ως δείκτης ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι το θέμα του ομολογουμένως πρωτότυπου ρεπορτάζ που δημοσίευσε χθες η γερμανική εφημερίδα ZEIT.
H εφημερίδα αναφέρει ότι «οι οικονομολόγοι χρησιμοποίησαν την αξία του Big Mac για να συγκρίνουν την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Έτσι η τιμή για τη βόμβα θερμίδων στην Ελλάδα τον περασμένο χρόνο αυξήθηκε πάνω από 40 σεντ. Αλλά και στις άλλες χώρες της κρίσης, όπως στην Ιταλία και την Πορτογαλία, αυξήθηκε η τιμή.
Γιατί είναι όμως καλή είδηση αυτό; Τα προηγούμενα χρόνια έπεσαν κατακόρυφα οι τιμές στην Ελλάδα. Οι μισθοί περικόπηκαν και χάθηκαν θέσεις εργασίας. Η αύξηση της τιμής του Big Mac, σύμφωνα με τη συντάκτρια της έκθεσης Πία Χιτλ, δείχνει ότι ο κατήφορος και συγχρόνως η ύφεση στη χώρα επιβραδύνονται. Σύντομα λοιπόν η χώρα θα πάει μπροστά».
