ΛΗΣΤΕΙΑ ΜΕΤΑ ΦΟΝΟΥ Ι. Η ΑΡΧΗ

ΟΙ ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ

Έξω ήταν ανυπόφορη η ζέστη εκείνο το αυγουστιάτικο απομεσήμερο στην Καρδίτσα. Ο Χαράλαμπος συμμάζευε μία-μία και κλείδωνε τις τζαμένιες συρταριέρες του κεντρικού κοσμηματοπωλείου του, που εδώ και 40 χρόνια έστησε σιγά-σιγά στην πόλη.

Αυτά τα σαράντα τετραγωνικά, που πριν δέκα χρόνια έγιναν δικά του -σταματώντας το νοίκι- του έδιναν περισσότερη χαρά από το -ιδιόκτητο κι αυτό- μικρό διαμέρισμα της οικογένειας. Εδώ έβγαινε αξιοπρεπές μεροκάματο. Όχι σπουδαία πράγματα, αλλά σημαντικά για μικρή πόλη, και βίο δίχως στερήσεις. Τα πράγματα πήγαιναν καλά στη δεμένη οικογένεια των νοικοκυραίων. Δύο παιδιά σπούδαζαν από την επιχείρηση του κυρίου Μπάμπη και της κυρίας Ελένης. Καλές και φρόνιμες κόρες. Η Μάγδα σπούδαζε φιλόλογος. Η Αφροδίτη έκανε άσκηση για δικηγόρος.
Νύχτωνε και ο Χαράλαμπος τελείωνε με τη βιτρίνα. Πηγαίνοντας στο χρηματοκιβώτιο να βάλει λίγα πολύτιμα κομμάτια, ακούει πίσω του δυνατό ποδοβολητό και φωνές "ληστεία" από δύο ψηλόκορμους μασκοφόρους κι έναν τρίτο μαζί με ακάλυπτο πρόσωπο. Ένας τους κρατούσε πιστόλι. Αυτός δίχως μάσκα έναν σουγιά. Ο δεύτερος όρμησε πάνω του, τον έριξε στο μωσαϊκό και του άρπαξε τα κοσμήματα από τα χέρια. Το θύμα αρχίζει να φωνάζει "βοήθεια!". Μία, δύο, τρεις φορές... Και τότε δέχεται τον πυροβολισμό στον λαιμό. Χαλασμός στην πλατεία. Βγαίνει κόσμος από τα γύρω καταστήματα. Σηκώνονται οι θαμώνες από τις καφετέριες. Τρομαγμένοι οι δράστες φεύγουν τρέχοντας προς την οδό Ιεζεκιήλ με ό,τι κοσμήματα πρόλαβαν να πάρουν. Για κακή τους τύχη πέφτουν πάνω σε περιπολικό που περνούσε τυχαία. Ακούγοντας οι τρεις αστυνομικοί "πιάστε τους", από πολίτες που κυνηγούσαν την αλητοπαρέα βγαίνουν από το περιπολικό, προτάσσουν περίστροφα και... κάπου εκεί πέφτει η αυλαία της τραγωδίας.
Χειροπέδες, κράτηση, προανάκριση στην Αστυνομία, άσκηση δίωξης από τον Εισαγγελέα, κύρια ανάκριση, προφυλάκιση, παραπεμπτικό βούλευμα (όπως είναι η σειρά για τέτοια κακουργήματα) και μετά η δίκη στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο (ΜΟΔ) Λάρισας.
Γράφω λίγα νομικά, για να γίνει κάπως γνωστός ο δρόμος, που ακολουθεί μια υπόθεση ληστείας με φόνο, για να φτάσει στο ακροατήριο. Η αντίληψη: "πάρτον και πήγαινέ τον στο Δικαστήριο" είναι απλοϊκή. Δεν φτάνει υπόθεση, όπως αυτή, σε ακροατήριο, αν δεν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις και δεν συγκεντρωθούν τα όποια δυνατά στοιχεία (έγγραφα, μαρτυρικές, καταθέσεις, πραγματογνωμοσύνες κ.ά.), για να γίνει μία ποινική δίκη για κακούργημα. Ακόμη και αν πρόκειται για αυτόφωρα κακουργήματα, όπως εδώ. Εγκλήματα από πρόθεση ενάντια στην ανθρώπινη ζωή και την ακεραιότητά της είναι κακουργήματα, που κατά περίπτωση τιμωρούνται πάνω από 5 χρόνια μέχρι ισόβια.
Επιτρέψτε μου μια παρένθεση: Οι αστικές, οι διοικητικές, ή οι ποινικές δίκες μοιάζουν με τα παγόβουνα. Τα 9/10 (δηλαδή όλες οι φάσεις της προδικασίας και της επιστημονικής δουλειάς κυρίως των δικηγόρων) είναι κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού, όπως στα παγόβουνα. Δεν είναι γνωστές παρά μόνο στους παράγοντες απονομής Δικαιοσύνης. Δεν τις φαντάζονται οι εμπλεκόμενοι. Δεν τις αξιολογούν και τα ΜΜΕ, που ασχολούνται με ό,τι αγοράζει το κοινό. Το 1/10, που είναι οι δίκες στο ακροατήριο, είναι η κορυφή του παγόβουνου, που εξέχει στην επιφάνεια και απασχολεί το κοινό στις ποινικές υποθέσεις. Αυτό το ένα δέκατο ξέρουν όλοι. Δείτε τι συνέβη με το ναυάγιο του Τιτανικού στον βόρειο Ατλαντικό, τη νύχτα της 15ης.4.1912. Οι ναύτες του παρατηρητηρίου των 20 μέτρων, σε εποχή που τα ραντάρ ήταν ανύπαρκτα, είδαν το μικρό τρίγωνο παγόβουνο μπροστά, αλλά από κάτω έχασκε ο μεγάλος εφιάλτης ενός ολόκληρου βουνού από πάγο μεγαλύτερου από την πυραμίδα του Χέοπα. Έτσι τα ύφαλα του υπερωκεάνειου σχίστηκαν σαν από γιγάντιο ξυράφι από τη βάση αυτής της πυραμίδας από πάγο, παρότι φάνηκε στη γαλήνια επιφάνεια, πως το πλοίο είχε προσπεράσει το εμπόδιο χωρίς βλάβη. Αυτό το 1/10 είναι ό,τι πιστεύει ο μέσος πολίτης, πως είναι το Α και το Ω μιας υπόθεσης. Αυτό βλέπει και φαντάζεται. Ας το δούμε στην εδώ περίπτωση των τριών (δυστυχώς νεαρών) ληστών και δολοφόνων. Η δίκη τους στο ακροατήριο έγινε στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Λάρισας. Πάνε κάποια χρόνια.
Η υπόθεση πήρε τον δρόμο για το ακροατήριο με ένα βούλευμα (προαπόφαση ας το πούμε), που διαβάστηκε από τον Εισαγγελέα της έδρας περιληπτικά. Σύμφωνα με αυτό οι τρεις προφυλακισμένοι εδώ και 15 μήνες παραπέμπονταν να δικαστούν ως συναυτουργοί ανθρωποκτονίας και ληστείας. Αφού κληρώθηκαν οι 4 ένορκοι και τελείωσαν τα προκαταρκτικά, ζητά και παίρνει τον λόγο ο συνήγορος του κατηγορούμενου νεαρού με τον σουγιά. Ζητά να εμφανιστούν στο Δικαστήριο τα πειστήρια του εγκλήματος. Το μαχαίρι και το πιστόλι που είχαν κατασχεθεί. Τα πειστήρια δεν βρίσκονταν στην Έδρα, αλλά η Πρόεδρος αποφασίζει να συνεχίσει παραγγέλλοντας να εμφανισθούν μετά το διάλειμμα. Και πάλι άφαντα τα πειστήρια. Σηκώνεται πάλι ο συνήγορος." Εδώ κρίνεται το μέλλον των κατηγορουμένων και έχει χαθεί ανθρώπινη ζωή και σεις κυρία Πρόεδρε δεν θέλετε κανονική δίκη; {Εκνευρίζεται ο Εισαγγελέας και δύο σύνεδροι}. Αν σας πω σήμερα - συνεχίζει ο συνήγορος- πως δεν είχε μαχαίρι ο πελάτης μου, πώς θα το διαψεύσετε; {Τώρα θυμώνει η Πρόεδρος και διακόπτει: "Υπάρχει η έκθεση συνήγορε, που το γράφει}. Πού είναι τα πειστήρια -συνεχίζει ο δικηγόρος-. Και παρακαλώ να με σέβεστε, όπως εγώ. Συνεχίζω. Επειδή λείπει και ένας από τους αστυνομικούς, που συνέλαβαν τους κατηγορουμένους, ζητώ να ορίσετε νέα δικάσιμο, για να έρθουν όλοι οι μάρτυρες κατηγορίας και τα πειστήρια". Εκρήγνυται η Πρόεδρος." Δεν θα μας πείτε εσείς...". Τη διακόπτει πάλι ο δικηγόρος: "Δεν θα μου στερήσετε κι εσείς το δικαίωμα να υποβάλω νόμιμα αιτήματα. Αν θέλετε, απορρίψτε τα δικαιολογημένα".
Αποσύρεται το 7μελές Δικαστήριο των τριών τακτικών (συνέδρων) και τεσσάρων λαϊκών (ενόρκων) και ύστερα από δύο ώρες εκδίδει απόφαση αναβολής μετά πεντάμηνο. Παρατείνεται και η κράτηση μέχρι να γίνει η δίκη. Οι 18 μήνες προφυλάκισης γίνονται 24. Πριν τη νέα δικάσιμο καταφθάνουν τα πειστήρια. Ενσταση πάλι στο δεύτερο Δικαστήριο από τον ίδιο συνήγορο για το μαχαίρι που κρατούσε στην επίθεση ο πελάτης του με τον σουγιά. "Εδώ στην έκθεση κατασχεθέντων, Πρόεδρε (συμπτωματικά ήταν η ίδια Πρόεδρος), γράφει για μήκος λεπίδας 13 εκατοστών. Αυτό όμως που βλέπουμε είναι μαϊμού ελβετικού εργαλείου, που το περίβλημα είναι 9 με 10 εκατοστά. Διαθέτει από νυχοκόπτη μέχρι ανοιχτήρι. Ανοίξτε σας παρακαλώ τον σουγιά". Τον ανοίγει ένας Δικαστής και εμφανίζεται το μικρό ανοιγόμενο μαχαιρίδιο των 4 εκατ. "Αυτό -απευθύνεται στο Δικαστήριο ο συνήγορος- έγινε στην έκθεση λεπίδα 13 εκατοστών από λάθος". Αντιτείνει η Πρόεδρος, πως στη συναυτουργία ληστείας με φόνο όλοι κρίνονται για το ίδιο αποτέλεσμα, έστω και αν ένας τους πυροβόλησε ..." οπότε κύριε συνήγορε δεν μετράει ένα μαχαίρι ή εργαλείο, όπως το θέλετε". Ο συνήγορος απαντάει, πως είναι γνωστό, και συνεχίζει: "Άλλο πράγμα η ενοχή και άλλο η ποινή του καθενός. Δεν έχουν την ίδια μεταχείριση ένας άντρας με χασαπομάχαιρο, ας πούμε και ένας με απομίμηση ελβετικού σουγιά τεσσάρων πόντων".
Η συνέχεια της δίκης των τριών θα μας απασχολήσει την άλλη Τρίτη.