Απαξιώνουμε τη γλώσσα μας

Από τον Σωτήρη Απ. Παπαποστόλου,
συνταξιούχο Δασοπόνο

Πρόσφατα γιορτάσθηκε η Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας. Ειλικρινά, δεν γνώριζα ότι έχει καθορισθεί τέτοιος εορτασμός από την Παγκόσμια Κοινότητα, πράγμα που με εξέπληξε ευχάριστα. Φαίνεται ότι οι ξένοι, εκτιμούν περισσότερο από εμάς την

ελληνική γλώσσα.
Διαθέτουμε μία από τις αρχαιότερες και πιο πλούσιες γλώσσες του κόσμου, που ανατρέχει στους πρωτοέλληνες, εδώ και πέντε χιλιάδες χρόνια. Στη διαδρομή των αιώνων, διαμορφώθηκε και κατέληξε στη σημερινή καθομιλουμένη από τον λαό μας μορφή. Υπήρξαν δάνεια λέξεων από γειτονικούς λαούς, τα οποία ενσωματώθηκαν στη γλώσσα μας και αποτελούν στοιχείο της καθομιλουμένης, αλλά δεν χάθηκε η σύνδεση της γλώσσας μας με την αρχαία ελληνική.
Πέρασαν πολύ κατακτητές από τον τόπο μας.
Πρώτα οι Ρωμαίοι. Όπως όμως ειπώθηκε από τους ίδιους, μπορεί να κατέκτησαν εδαφικά την Ελλάδα, αλλά ο ελληνικός πολιτισμός, κατέκτησε «το άγριον Λάτιον». Ο πολιτισμός τους βασίστηκε στα ελληνικά πρότυπα, παρά το ότι αυτοί ήταν οι κατακτητές της χώρας μας. Μετά την κατάτμηση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σε Δυτική και Ανατολική, το Δυτικό τμήμα εξαφανίσθηκε και παρέμεινε το Ανατολικό, το γνωστό Βυζάντιο, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Με την πάροδο των ετών, στο Ανατολικό Τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μέσα στο πολυεθνικό περιβάλλον της, επικράτησε η ελληνική γλώσσα, τουλάχιστον στις ελίτ της Αυτοκρατορίας. Ο εδραιωτής της Ανατολικής Αυτοκρατορίας, Μέγας Κων/νος, μιλούσε ελληνικά. Τα ιερά κείμενα της εκκλησίας, γράφονταν στα ελληνικά. Αν δεν απατώμαι, τα τρία από τα τέσσερα Ιερά Ευαγγέλια, γράφτηκαν στην ελληνική γλώσσα.
Ο Καρλομάγνος που δημιούργησε την Αυτοκρατορία των Φράγκων στην Ευρώπη, μάθαινε ελληνικά σε προχωρημένη ηλικία, για να θεωρείται ότι ανήκει στις ελίτ των μορφωμένων ανθρώπων.
Μέχρι το 1200 μ.Χ., η αίγλη της ελληνικής γλώσσας ήταν τόσο μεγάλη, που για να θεωρείται κάποιος μορφωμένος έπρεπε να μιλάει ελληνικά.
Η περίοδος της Τουρκοκρατίας, ήταν μία περίοδος σκοταδισμού, με ελάχιστες εκλάμψεις στον χώρο των γραμμάτων στον ελληνικό χώρο.
Κατά την περίοδο όμως αυτή, η ελληνική γλώσσα πρόσφερε πάρα πολλά στην άνθιση των γραμμάτων της Ευρώπης, μέσω των συγγραφέων της αρχαιότητας. Η φιλοσοφία οφείλει την ακμή της στον Σωκράτη, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη. Η ρητορική στους μεγάλους ρήτορες της αρχαίας Ελλάδας. Η Ιατρική επιστήμη στον Ιπποκράτη, που μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα στηρίχθηκε στις δικές του διδαχές, ώσπου να προοδεύσει η ιατρική επιστήμη με νέες ανακαλύψεις. Η ιστορία εδραιώθηκε με τον Ηρόδοτο και τον Θουκυδίδη. Η ποίηση με τον μέγιστο των ποιητών Όμηρο, τον Πίνδαρο, τη Σαπφώ και τους μεγάλους τραγικούς ποιητές Αισχύλο, Σοφοκλή και Ευριπίδη. Οι θετικές επιστήμες με τον Πυθαγόρα, τον Ευκλείδη και τον Δημόκριτο. Αναφέραμε μόνο ένα μικρό δείγμα από τόσους και τόσους σοφούς άντρες της αρχαίας Ελλάδας, πάνω στους οποίους στηρίχθηκε η εξέλιξη του σύγχρονου πολιτισμού. Όλα αυτά δείχνουν το μεγαλείο της ελληνικής γλώσσας που αποδέχονται όλοι οι πολιτισμένοι λαοί του κόσμου. Όπως διατυπώθηκε από τη Γαλλίδα ελληνίστρια και ακαδημαϊκό Ζακλίν ντε Ρομιγύ, «αν η Ελλάδα ζητούσε να αφαιρέσουμε από τη γλώσσα μας τις ελληνικές λέξεις που μας δάνεισε, ο δυτικός πολιτισμός θα κατέρρεε».
Η γλώσσα και η θρησκεία, αποτέλεσαν τον συνεκτικό ιστό για τη διατήρηση της εθνικής μας ταυτότητας, όλα τα χρόνια που δεν υπήρχε οργανωμένο ελληνικό κράτος. Και ιδιαίτερα την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Από τον πολυεθνικό χώρο της Μικράς Ασίας, μόνο οι Έλληνες και οι Αρμένιοι γλύτωσαν από τον εκτουρκισμό και την εξαφάνιση, χάρη στη γλώσσα και τον πολιτισμό τους. Γι’ αυτό και η μανία των Νεοτούρκων να τους εξοντώσουν, με την καθοδήγηση και των εταίρων μας στην Ευρ. Ένωση Γερμανών, που παραμένουν πάντοτε φίλοι και συνεργάτες των Τούρκων.
Όλα τα παραπάνω τι μαρτυρούν; Ότι είμαστε κληρονόμοι μιας αρχαίας γλώσσας, που έχει προσφέρει τεράστιες υπηρεσίες στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, της επιστήμης και του πολιτισμού. Να μην ξεχάσουμε και το δημοκρατικό πολίτευμα του ελεύθερου κόσμου, στα πρότυπα όπως αυτό διαμορφώθηκε στην αρχαία Αθηναϊκή Δημοκρατία.
Κι εμείς τι κάνουμε σήμερα απέναντι σε αυτήν τη γλώσσα που τιμά η Παγκόσμια Κοινότητα;
Την απαξιώνουμε και την υποτιμούμε σε όλους τους τομείς.
Αρκεί μια βόλτα στην αγορά και να δεις τις επιγραφές των καταστημάτων. Εννέα στις δέκα, έχουν ξένες ονομασίες, κυρίως αγγλικές. Το ίδιο και οι ελληνικές εταιρείες. Επίσης, τα ελληνικά προϊόντα βαφτίζονται με ξένες ονομασίες, υπολογίζοντας ότι έτσι θα τύχουν καλύτερης αποδοχής από το αγοραστικό κοινό, υποτιμώντας το προϊόν μας, αφού δεν πιστεύουμε στην αξία του με ελληνική ονομασία.
Σε κάθε έκφραση, ανακατεύουμε και αγγλικές λέξεις και όρους, τη στιγμή που υπάρχουν πολύ όμορφες λέξεις για τη διατύπωση των νοημάτων μας.
Τα τραγούδια που προτιμούν οι νέοι μας είναι κύριος του αγγλοσαξωνικού - αμερικάνικου χώρου και σιγά - σιγά χάνεται η παράδοση μας.
Οι νέοι άνθρωποι κολλημένοι στους υπολογιστές τους, δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με την ελληνική γραμματεία και δεν ξέρουν να γράφουν και να διατυπώνουν σωστά την ελληνική γλώσσα.
Πρέπει, βέβαια, να παραδεχτούμε, ότι στην εποχή μας η αγγλική είναι μία παγκόσμια γλώσσα και η γνώση της είναι απαραίτητη για τη συνεννόηση στη διεθνή επικοινωνία. Όμως, αυτό δε σημαίνει ότι θα πρέπει να πάψουμε να γνωρίζουμε καλά τη γλώσσα μας, διότι θα χάσουμε την εθνοτική μας ταυτότητα. Και ας μη αυταπατώμεθα: Για να μάθουμε σωστά ελληνικά, θα πρέπει να γνωρίζουμε σωστά αρχαία ελληνικά. Αυτό όμως σήμερα θεωρείται χάσιμο χρόνου από τους νέους μας, επειδή δεν τους εξασφαλίζει εφόδια για το επαγγελματικό τους μέλλον.
Κατά τη γνώμη μου, όμως, ο πραγματικά μορφωμένος άνθρωπος, πρέπει να γνωρίζει καλά την ελληνική γλώσσα και μετά όλα τα άλλα.