καταλαβαίνουμε τα τωρινά, την αξία της Δημοκρατίας, της ελευθερίας και της λειτουργίας των πυλώνων της. Της νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας. Γνωρίζοντας τα δεινά της Χούντας και κάθε δικτατορίας και παίρνοντας τη σωστή οικογενειακή και σχολική αγωγή το μικρό παιδί και...το μεγάλο παιδί, αποκτούν καλή γνώση της στέρησης όλων των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη ζωή, την ελευθερία, την εκπαίδευση, την υγεία και την ίση μεταχείριση κάθε πολίτη σε κοινότητα ισονομίας και ισοπολιτεία. Η ελληνική Κοινωνία ωστόσο, τη λησμοσύνη την έκανε κανόνα ζωής. Κάποιοι αιθεροβάμονες πάνε να σκαλίζουν πότε-πότε, τι σημαίνει αριστερός και δεξιός φασισμός και πώς λειτουργεί στην καθημερινότητά του. Ίσως και μάταια. Κάπως έτσι ανασύρω στη μνήμη μου κι' εγώ, ό,τι βίωσα και στη δουλειά μου από το καθεστώς των Συνταγματαρχών, που τους εργαλειοποίησε η CIA, όπως το επισήμανε εμφαντικά ο πρώην Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β' στα απομημονεύματά του προ τριετίας. Οι άνθρωποι αυτοί -ατιμώρητοι συνωμότες του ΙΔΕΑ- για να ακρωτηριάσουν Θεσμούς και πολίτες συνεργάστηκαν με το ακροδεξιό δικαστικό κατεστημένο. Πρώτος Πρωθυπουργός διορίστηκε ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κων. Κόλλιας και Υπουργοί πολλοί ανώτατοι Δικαστές. Επί της "κυβέρνησής" τους αποσύρθηκε η ελληνική Μεραρχία, από την Κύπρο, που υπήρξε ένας από τους στόχους της ελληνικής Χούντας κατά διαταγή της CIA. Η απόσυρση της Μεραρχίας, που είχε στείλει ο Γ. Παπανδρέου το ΄64, ήταν η αρχή του "Αττίλα 1,2" και της διχοτόμησης της Κύπρου. Όπως και να είναι, εκείνοι οι ακροδεξιοί Δικαστές είχαν και το ελαφρυντικό της γελοίας δοξομανίας.
Ας επιστρέψουμε τώρα στη δίκη του Μαΐου του ΄67 με τους τέσσερις δολοφόνους του συγχωριανού τους. Από τα στοιχεία της δικογραφίας, την κατεδάφιση της ψευδομαρτυρίας του μοναδικού αυτόπτη μάρτυρα και ντόπιου βοσκού, και την καταλυτική αγόρευση του Εισαγγελέα υπέρ της ενοχής των τεσσάρων κατηγορουμένων, δεν έμεινε λογική αμφιβολία για την καταδίκη. Και όμως, οι ένορκοι παμψηφεί τους αθώωσαν. Οι άνθρωποι εργαλειοποιήθηκαν στα διαλείμματα της δίκης από χουνταίους αξιωματικούς του στρατού και της αστυνομίας.
Πώς το έμαθα; Πολύ απλά. Μετά το ΄74 βρέθηκα για δίκη στα Τρίκαλα, απ' όπου και κατάγομαι. Αναζήτησα την αθωωτική απόφαση. Βρήκα τα ονόματα των ενόρκων και επισκέφθηκα δύο από αυτούς. Μου τους υπέδειξαν στενοί συγγενείς μου στην πόλη, καθώς τους γνώριζαν καλά. Οι ευγενείς πράγματι αυτοί άνθρωποι παραδέχτηκαν, πως είχαν τραυματική εμπειρία από τη δίκη του ΄67. Μου είπαν αμέσως πως απειλήθηκαν τηλεφωνικά από συγκεκριμένα πρόσωπα (πολιτικά και στρατιωτικά) τόσο τηλεφωνικά, όσο και από ανώτερο αξιωματικό της Χωροφυλακής, που μπήκε μέσα στο δωμάτιο που βρίσκονταν. Ρώτησα και τους δύο -αφού γευματίσαμε μαζί με κοινούς μας γνωστούς- με ποιον τρόπο απειλήθηκαν. Πήρα την ίδια απάντηση. Τους μίλησαν καθαρά, πως τα "παιδιά" είναι αθώα και πρέπει ομόφωνα να τα απαλλάξουν. Τόνισαν τη λέξη "ομόφωνα" (ώστε η απόφαση να είναι τελειωτική). Σαν οικογενειάρχες δεν είχαν επιλογές. Τους κατάλαβα, γιατί έζησα στη Χούντα και μου συνέβησαν πολλά. Πολλά, αλλ' όχι όσα σε πολλές χιλιάδες Ελλήνων, που είδαν τον κόσμο τους να γυρίζει ανάποδα.
Μια παρένθεση εδώ. Ελάχιστα γνωρίζει η σημερινή γενιά για τη στάση της ελληνικής Κοινωνίας στη Χούντα. Λαϊκή αντίσταση καταρχήν δεν υπήρξε. Δεν μπορούσε να υπάρξει. Κανένας λαός στην ιστορία δεν μπόρεσε ν' αντισταθεί στις δικτατορίες. Αυτές καταρρέουν εκ των έσω, ή ύστερα από εθνικές τραγωδίες, όπως έγινε κι' εδώ. Μερικές εκατοντάδες πνευματικοί κυρίως άνθρωποι στη Χώρα έβαλαν το χέρι στη φωτιά και ήρθαν σε αντίθεση με το καθεστώς. Γρήγορα τα μικρά δίκτυα εξαρθρώθηκαν και οι πρωταγωνιστές τους οδηγήθηκαν στις φυλακές. Αρκετές χιλιάδες κράτησαν αξιοπρεπή στάση ζωής, αν και προκλήθηκαν πολλοί να υμνήσουν το καθεστώς. Αριστεροί και κεντρώοι επιστήμονες επιστρατεύθηκαν για ομιλίες υπέρ της "επανάστασης" σε χωριά, συνοικίες και πλατείες. Ελάχιστοι στην Ελλάδα αρνήθηκαν. Η πλειοψηφία αυτοεξευτελίστηκε, αν και στη μεταπολίτευση ντύθηκε το κοστούμι της προοδευτικότητας. Όμως: Φυλακίσεις, βασανισμοί, καταδίκες για ...ψύλλου πήδημα (για ένα αντικαθεστωτικό ανέκδοτο π.χ.) επαγγελματικοί αποκλεισμοί, πολύχρονες εξορίες και πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων ήταν στην ημερήσια διάταξη. Ήταν σκοτεινά τα χρόνια και αποτέλεσαν τη λυδία λίθο της ατομικής αξιοπρέπειας των Ελλήνων. Αλλά -θα μου πείτε- ποιος νοιάζεται γι' αυτή!
Επιστρέφω στα της δίκης, ή μάλλον στα μετά τη δίκη. Θυμάστε μάλλον τον ψευδομάρτυρα, που έμεινε ωστόσο στο ποινικό απυρόβλητο όταν αποκαλύφθηκε η ψευδορκία του. Σ ' αυτόν τον δολιχοκέφαλο -όπως τον θυμάμαι- κακάσχημο άνθρωπο συνέβη το εξής περίεργο, όταν γύρισε το βράδυ μετά τη δίκη με λεωφορείο στο χωριό του. Κάπου στα μισά του δρόμου ο άνθρωπος αυτός άρχισε να φωνάζει στην αρχή και να κραυγάζει μετά με ακατάληπτο λεξιλόγιο μέσα στο λεωφορείο... Ύστερα από διαμαρτυρίες των άλλων επιβατών ο οδηγός με τον εισπράκτορα αναγκάστηκαν να τον αφήσουν στα μισά του δρόμου. Το γεγονός πληροφορήθηκα αργότερα, χωρίς να εκφράσω το εσώψυχο ερώτημα: Υπάρχει αυτό, που ονομάζει ο Λαός Θεία Δίκη; Προσωπικά δεν το πιστεύω. Είδα και βλέπω γύρω μου να συσσωρεύουν πλούτη και να επιβραβεύονται ηλίθιοι και απατεώνες, υποκριτές και καθάρματα, αρριβιστές και αλητήριοι..Προ πάντων αγράμματοι της συμφοράς και απαίδευτοι του κερ@@ά. Ελάχιστοι έλαβαν -εκτός εξαιρέσεων- τα επίχειρα των πράξεών τους. Ποια θεία δίκη; "Αδελφοποιητοί" των χουνταίων έγιναν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και πάρα πολλοί της νέας Δημοκρατίας. Εκατοντάδες Υπουργοί, Νομάρχες και διοικητές οργανισμών της Χούντας απαλλάχτηκαν από τη συμμετοχή και στήριξη της δικτατορίας, επειδή ο Άρειος Πάγος έκρινε, ότι το έγκλημα της Χούντας ήταν στιγμιαίο. Δηλαδή: Αφού το πραξικόπημα πέτυχε και έγινε επίσημος και διεθνώς αναγνωρισμένος θεσμός, όσοι συνεργάστηκαν με τους πραξικοπηματίες υπήρξαν κανονικοί δημόσιοι λειτουργοί. Αυτά είπε το ανώτατο Δικαστήριό μας και δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Πιστεύω, πως όσοι συνεργάστηκαν με ένα εγκληματικό και εγκληματογόνο καθεστώς, που εξόριζε, βασάνιζε, φυλάκιζε και υπήρξε υπαίτιο εθνικής τραγωδίας στην Κύπρο έχουν την ίδια ευθύνη με τους πρωταγωνιστές του πραξικοπήματος. Όλοι αυτοί γνώριζαν. Οι Δικαστές * -που αρκετοί τους με επικεφαλής τον Εισαγγελέα Κων. Κόλλια στελέχωσαν την πρώτη Κυβέρνηση της 21.4.67- γνώριζαν την κατάλυση του Συντάγματος. Συνέπραξαν όμως, επειδή ως ακροδεξιοί δεν διαφωνούσαν με τη δικτατορία.. Μετά το ΄74 οι συνάδελφοί τους Αρεοπαγίτες φρόντισαν να τους αθωώσουν μαζί με πρωτοκλασάτα πολιτικά και στρατιωτικά στελέχη. Ποια (και θεία μάλιστα) Δίκη κι εδώ; Ανθρώπινη και ελληνικής έμπνευσης Δίκη ξεπλύματος εγκλημάτων ήταν το "στιγμιαίο έγκλημα" της Χούντας. Γι' αυτή μιλάμε, μη ξεχνάμε. Όσοι τέλος πάντων θέλουμε να θυμόμαστε.
Επειδή γίνεται λόγος για "μαύρες τρύπες" στις αποφάσεις ελληνικών Δικαστηρίων του τελευταίου μισού αιώνα, θεωρώ υποχρέωσή μου να τονίσω, πως από το 1936 (αρχή δικτατορίας Μεταξά) μέχρι το 1974 (τέλος δικτατορίας των Συνταγματαρχών), για να διοριστεί κάποιος Δικαστής, έπρεπε να διαθέτει ...υγιές πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων. Το ίδιο συνέβαινε στις στρατιωτικές σχολές, στο σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων και σε κάθε δημόσιο φορέα. Αυτό ήταν το ελληνικό Κράτος του "εθνικόφρονος πληθυσμού", που καρπωνόταν αυτά τα χρόνια στο όνομα της εθνικοφροσύνης τον εθνικό πλούτο, την αμερικανική βοήθεια της δεκαετίας του ΄50, αλλά και την εξουσία που παρέχουν οι δημόσιες θέσεις. Αυτήν την Ελλάδα στη σκληρότερη επαρχιακή της πραγματικότητα βρήκα, όταν μπήκα στον στίβο της βιοπάλης. Αν δεν κατανοηθούν τα προηγούμενα, δύσκολα ερμηνεύονται τα επόμενα στο (υποτιθέμενο κατά το παρελθόν) καθεστώς της κοινοβουλευτικής μας Δημοκρατίας. Μόλις το 1981 αποκαταστάθηκε η ισονομία και ισοπολιτεία στη Ελλάδα. Είτε αρέσει. Είτε όχι. Η νομιμοποίηση του Κ.Κ. το ΄74 υπήρξε χωρίς σημασία, επειδή οι Έλληνες Κομμουνιστές συμμετείχαν στο Κοινοβούλιο έτσι ή αλλιώς με άλλο όνομα. Η ονοματοδοσία τους συρρίκνωσε. Οι κοινωνικές στρεβλώσεις όμως, ο πελατειασμός, η αναξιοκρατία και οι θεσμικές καταχρήσεις δεν έλειψαν και στη μεταπολίτευση. Και η Δικαιοσύνη εξακολουθεί να έχει τις μαύρες τρύπες της.
* Στην πρώτη χουντική Κυβέρνηση συμμετείχαν οι εξής ανώτατοι και ανώτεροι Δικαστές και Εισαγγελείς: Κ. Κόλλιας, εισαγγελέας Α.Π -πρωθυπουργός, Λεων. Ροζάκης, αρεοπαγίτης- υπουργός Δικαιοσύνης, Κ. Καλαμποκιάς, αρεοπαγίτης, υπ. Παιδείας, Κ. Κυπραίος, αρεοπαγίτης, υφυπ. Βιομηχανίας, Παν. Τσαρούχης, αντεισ. Α.Π. υπ. Δημ. έργων, Δημ. Οικονομόπουλος, αρεοπαγίτης υπ. Συγκοινωνιών-αντικατ. από τον Ιω.Τσαντίλα, εισαγγ. Εφετών μετά 4μηνο.