πειθαρχικές «υπερεξουσίες» στους προέδρους των δικηγορικών συλλόγων (που ξεπερνούν ακόμη κι εκείνες των προέδρων πειθαρχικών συμβουλίων!). Με τη δεύτερη, θεσμοθετήθηκε το δικαίωμα σε δικηγόρο, στα πλαίσια «διαμεσολάβησης», «να επικοινωνεί με τον οφειλέτη του εντολέα του». Τούτη η ρύθμιση, που αντιβαίνει σε παλιότερο περιορισμό του Κώδικα Δεοντολογίας Δικηγορικού Λειτουργήματος θεωρήθηκε ως πρωτοφανής διευκόλυνση προς τις μεγάλες δικηγορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην «ενημέρωση οφειλετών», δηλαδή τις γνωστές «εισπρακτικές», οι οποίες στην Αθήνα απασχολούν εκατοντάδες δικηγόρους. Σύμφωνα με αναφορές που δεν διαψεύστηκαν, οι εν λόγω τροποποιήσεις έτυχαν της σιωπηρής έγκρισης της Ολομέλειας Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος. Όλοι αντιλαμβάνονται τι σημαίνει αυτό σε μια συγκυρία «πονηρή», έναν χρόνο πριν τις δικηγορικές εκλογές...
Έναν μήνα αργότερα, η εξίσωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων που απορρέουν από τίτλους τριετούς φοίτησης σε ιδιωτικά ΙΕΚ και ιδιωτικά κολλέγια με εκείνους που εκδίδονται από δημόσια πανεπιστήμια με τετραετή και πενταετή φοίτηση, αποτέλεσε κόκκινο πανί για τους επιστημονικούς φορείς μηχανικών, οικονομολόγων, γιατρών. Όχι όμως και για τους θεσμικούς εκπροσώπους των δικηγόρων... Η επιλεκτική αφωνία των ανώτατων δικηγορικών οργάνων (Ολομέλειας και Συντονιστικής) έκανε και πάλι την εμφάνισή της, και μάλιστα σε ένα μείζονος σημασίας ζήτημα.
Εν πρώτοις, δυσάρεστη έκπληξη προκαλούν οι προτεραιότητες που θέτει η κυβέρνηση διαρκούσης της πανδημίας και της γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας, με μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας να βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης λόγω των περιοριστικών μέτρων. Σε μια δεύτερη ανάγνωση, αξιομνημόνευτη είναι και η στάση των θεσμικών εκπροσώπων του δικηγορικού σώματος.
Ενώ οι δικηγόροι έχουν αφεθεί στην τύχη τους από τον Απρίλιο (με το φιάσκο των voucher), η ηγεσία τους αναλώνεται σε μια πολύμηνη διαπραγμάτευση για ένα βοήθημα «ελεημοσύνης» 400 ευρώ μέσω κονδυλίου του ΟΑΕΔ που συγκεντρώθηκε από μη ανταποδοτικές κρατήσεις των ίδιων των δικηγόρων! Η δεκάμηνη «διαπραγμάτευση» έληξε πριν λίγες ημέρες, όταν το Υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε εισοδηματικά και άλλα κριτήρια για τη χορήγηση του βοηθήματος (που στην πράξη το ακυρώνουν). Διαμαρτυρόμενος, ο πρόεδρος ΔΣΑ και Ολομέλειας εξήγγειλε από το FB την εκ των υστέρων (!) αποχώρηση από τον διάλογο, εν μέσω πανδικηγορικών αποδοκιμασιών για την παροιμιώδη αποτυχία που βασίμως ερμηνεύεται ως εξευτελισμός του σώματος. Μικρή λεπτομέρεια: Ο ΔΣΑ στο πρόσφατο παρελθόν είχε ταχθεί υπέρ της θέσπισης εισοδηματικών κριτηρίων...
Τον Δεκέμβριο οι ενοχλητικές εικόνες από το περιβόητο πάρτι εισέβαλαν στους τηλεοπτικούς δέκτες κάθε ελληνικού νοικοκυριού προσβάλλοντας συλλήβδην το δικηγορικό σώμα. Τα κορυφαία όργανα (Ολομέλεια και Συντονιστική) αντί να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους, ως όφειλαν, δεν ασχολήθηκαν καθόλου με το ζήτημα. Αφωνία πλήρης... Μετά από τέτοιο «στραπάτσο», ποιος ο αντίκτυπος στην αντιμετώπιση εκ μέρους των θεσμικών συνομιλητών μας;
Με τα δικαστήρια ουσιαστικά να μη λειτουργούν επί δέκα μήνες, τις συναλλαγές με τις δικαστικές γραμματείες να πραγματοποιούνται μετ’ εμποδίων -όχι μεταφορικών- (θρανία, έπιπλα, πλεξιγκλάς, κ.ά.), τα κτηματολογικά γραφεία να υπολειτουργούν, τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες (e-justice) να παραμένουν κενό γράμμα -ειδικά για τα δικαστήρια της περιφέρειας- και τη δικηγορική ύλη να εξανεμίζεται, οι συνδικαλιστικοί ταγοί μας φέρονται συναινούντες σε νομοθετικές παρεμβάσεις ξεκάθαρα ρουσφετολογικού χαρακτήρα, που ουδέν προσφέρουν στον μαχόμενο δικηγόρο ή στη λειτουργία της δικαιοσύνης εν γένει, και σε άλλα σοβαρά ζητήματα σιωπούν εκκωφαντικά. Μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα, ο Δικηγορικός Σύλλογος Λάρισας, άλλοτε ισχυρός και ρυθμιστικός παράγοντας σε Ολομέλεια και Συντονιστική, έχει περιοριστεί στον ρόλο του βουβού κομπάρσου. Είναι άγνωστο αν την έλλειψη διακριτού στίγματος και προτάσεων εκ μέρους της προέδρου του ΔΣΛ επέτεινε το περσινό δυσάρεστο επεισόδιο που οδήγησε σε δημόσια συγγνώμη προς τον πρόεδρο του ΔΣΑ.
Οι δικηγόροι συνηθίζουμε στις μεταξύ μας συζητήσεις να παραπονούμαστε ότι «δεν ακουγόμαστε» στα κέντρα λήψης των αποφάσεων ή ότι άλλοι κλάδοι είναι πιο επιτυχείς στις διεκδικήσεις τους από εμάς. Η πραγματικότητα είναι ότι σε κεντρικό επίπεδο εκπροσώπησης, τη διαφορά την κάνουν οι προσωπικότητες, οι αντιλήψεις, οι προτάσεις. Προκειμένου να ακουστείς και να επιτύχεις, πρέπει να διεκδικήσεις βάσει προσεκτικού σχεδιασμού, ιεράρχησης και επεξεργασμένων υλοποιήσιμων προτάσεων. Παλαιοσυνδικαλιστικές πρακτικές όπως η μονότονη σώρευση ετερόκλητων αιτημάτων σε ανακοινώσεις, η ευκαιριακή ανάδειξη ζητημάτων (όπως η άκαιρη συζήτηση περί άρσης δικηγορικού ασυμβίβαστου) και τα επικοινωνιακά τεχνάσματα (όπως η πρόσφατη εξαγγελία συλλογής υπογραφών που κατόπιν έμεινε «στα αζήτητα»), οδηγούν σε παλινωδίες, φανερώνουν ανεπάρκεια και δεν έχουν θέση στην εποχή που διανύουμε. Οι αυξημένες προκλήσεις της νέας εποχής επιβάλλουν νέες λύσεις κι ολοκληρωμένες απαντήσεις. Ως δικηγορικός κόσμος πρέπει να είμαστε έτοιμοι να τις δώσουμε. Μπορούμε;
Από τον Αντώνη Γραβάνη (*)
(*) Ο Αντώνης Γραβάνης είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΣΛ, επικεφαλής της «Σύγχρονης Πρότασης Δικηγόρων» Λάρισας.
