συγκρούσεις που ανακύπτουν στην οικογένεια αντιμετωπίζονται με υγιή τρόπο, οι σχέσεις μεταξύ των εμπλεκομένων ισχυροποιούνται. Όταν οι διαφωνίες και οι συγκρούσεις αντιμετωπίζονται με τρόπο που δεν είναι υγιής, οι σχέσεις καταστρέφονται και όλοι όσοι εμπλέκονται στη σχέση υποφέρουν.
Ιδιαίτερα σε οικογένειες όπου το ζευγάρι αντιμετωπίζει έναν επερχόμενο χωρισμό ή έχει ήδη προχωρήσει σε διαζύγιο, η αντιπαλότητα των γονέων σχετικά με ζητήματα που αφορούν τα παιδιά μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη ένταση μεταξύ τους, συχνές διαμάχες και σφοδρές αντιδικίες στα δικαστήρια. Η κατάσταση αυτή έχει έντονη επίδραση σε όλη την οικογένεια και ιδιαίτερα στα παιδιά, επηρεάζοντας όχι μόνο την καθημερινότητα, αλλά και τον ψυχισμό τους. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι ο τρόπος που οι γονείς θα διαχειριστούν τα δύσκολα ζητήματα που προκύπτουν αποτελεί παράδειγμα για τα παιδιά τους και καθορίζει πώς αυτά θα βιώσουν το διαζύγιο των γονέων τους. Επομένως, το κατά πόσο οι γονείς θα καταφέρουν να προσεγγίσουν τις μεταξύ τους διαφωνίες με ένα πνεύμα συνεργασίας και αλληλοσεβασμού θα διαμορφώσει και τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά τους θα σκέφτονται μελλοντικά για τον γάμο και τις οικογενειακές σχέσεις.
Με βάση τον νόμο 4640/2019 που ήδη ισχύει εδώ και έναν χρόνο στη χώρα μας, προβλέπεται ότι τα ζευγάρια που αποφασίζουν να προχωρήσουν σε διαζύγιο θα πρέπει, πριν προχωρήσουν σε αντιδικία ενώπιον των δικαστηρίων, να παρευρεθούν μαζί με τους δικηγόρους τους σε μία συνάντηση με έναν διαπιστευμένο διαμεσολαβητή, προκειμένου με τη βοήθειά του να διερευνήσουν ποιες δυνατότητες μπορεί να τους δώσει η διαμεσολάβηση για την επίλυση των ζητημάτων που σχετίζονται με το διαζύγιό τους. Ο διαμεσολαβητής, ενεργώντας με αμερόληπτο τρόπο και διευκολύνοντας τον διάλογο, μπορεί να συνδράμει ουσιαστικά στη δημιουργία ενός εποικοδομητικού πλαισίου επικοινωνίας που θα προφυλάξει τους εμπλεκομένους από μία δικαστική διαμάχη, η οποία μπορεί να είναι ψυχοφθόρα και συχνά με πολλαπλό κόστος για όλη την οικογένεια, ενώ παράλληλα θα διευκολύνει την εξεύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης για τα ζητήματα επικοινωνίας και επιμέλειας τέκνων, διατροφής, μετοίκησης του ενός εκ των συζύγων από την οικογενειακή στέγη, καθώς επίσης και για τη διευθέτηση των οικονομικών ζητημάτων που μπορεί να εκκρεμούν μεταξύ των συζύγων. Ουσιαστικά λοιπόν δίνεται στα ζευγάρια η δυνατότητα να επιλέξουν αν θα επιλύσουν τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τον χωρισμό τους αποφασίζοντας οι ίδιοι για τους όρους μιας συμφωνίας που θα επηρεάσει σημαντικά τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους ή αν θα προσφύγουν στο δικαστήριο όπου ο δικαστής, ως τρίτος, θα αποφασίσει για λογαριασμό τους σχετικά με τα ζητήματα αυτά.
Η διαδικασία της διαμεσολάβησης εξασφαλίζει εχεμύθεια, ομαλή επικοινωνία, ταχύτητα στην επίλυση των ζητημάτων και ένα ευέλικτο πλαίσιο που διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες της υπόθεσης. Πέραν αυτών, μπορεί να προσφέρει λύσεις σε διάφορα πολύπλοκα θέματα, που είτε είναι δύσκολο να επιλυθούν δικαστικά, είτε απαιτούν πολλαπλές και παράλληλες δικαστικές διαδικασίες για να οριστικοποιηθεί μία κατάσταση, αυξάνοντας έτσι τη δαπάνη, αλλά και τον χρόνο που θα χρειαστεί και παρατείνοντας την περίοδο της ψυχικής φθοράς και αναστάτωσης ολόκληρης της οικογένειας.
Η διεθνής τάση για την εξωδικαστική επίλυση των διαφορών που ξεκίνησε στο εξωτερικό από τη δεκαετία του 1990 (ΗΠΑ, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστρία, Ολλανδία, Γερμανία και αλλού) ισχυροποιείται έκτοτε συνεχώς και κερδίζει παγκοσμίως όλο και περισσότερο την εμπιστοσύνη και την προτίμηση των πολιτών, έχοντας ήδη αναδείξει πολύ θετικά αποτελέσματα στο πεδίο των οικογενειακών διαφορών. Η πρακτική εφαρμογή της διαμεσολάβησης για την αποτελεσματική διαχείριση των συγκρούσεων στην οικογένεια έχει διαμορφώσει τις ενδεδειγμένες καλές πρακτικές που οι διαμεσολαβητές μπορούν να ακολουθήσουν όταν διαθέτουν την κατάλληλη εξειδίκευση, έτσι ώστε να μπορούν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων που θα βοηθήσουν στη διατήρηση μιας ισορροπίας στην οικογένεια που θα συνεχιστεί και μετά το διαζύγιο.
Από τη Μαρίνα Αρσενοπούλου (*)
(*) Η κ. Μαρίνα Αρσενοπούλου είναι διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια στην Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο, δικηγόρος και εκπαιδεύτρια διαμεσολαβητών στην Ελλάδα και την Κύπρο.
