Του Ηλία Κωτούλα
Μια βόλτα έκανα στη λαϊκή, που γίνεται στη γειτονιά μας κάθε Δευτέρα κι έψαχνα για διάφορα λαχανικά.
Για μια στιγμή το μάτι μου έπεσε σ’ ένα μικρομπάγκο μιας γυναικούλας που πουλούσε πικροράδικα - γαλατσίδες, όπως τις λέγαμε στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, γιατί όταν τις κόβαμε από τη ρίζα τους, έτρεχε γάλα.
Αμέσως και χωρίς να το θέλω, ο νους μου γύρισε συνειρμικά στη γειτονιά των παιδικών μου χρόνων, στον Αϊ-Γιάννη που ξημεροβραδιάζαμε παίζοντας μέχρι που σουρούπωνε και μας συμμάζευαν οι μανάδες μας και μας έφερναν στο σπίτι με το ζόρι.
Τα περισσότερα παιχνίδια μας τα κάναμε στου Κουκουλιάτα τ’ αλώνι και στους αβλαγάδες, όταν τους θέριζαν και ήταν καλαμιές, οι άκρες που δεν σπέρνονταν, ήταν γεμάτες από πικροράδικα - γαλατσίδες και γεμίζαμε ολόκληρες τσάντες για τα γουρούνια. Αργότερα και σιγά-σιγά, αρχίσαμε να τα τρώμε κι εμείς και η συγχωρεμένη η θείτσα μου η Σταμούλου μας έδινε να πιούμε και το ζουμί, που ήταν πικρούτσικο, αλλά πολύ δυναμωτικό, όπως επέμενε η καημένη.
Η ζωή μας θυμούμαι ήταν έξω στη φύση, με τα ζωντανά της και την παραγωγή της. Όταν γίνονταν τα καλαμπόκια συχνά τα επισκεπτόμασταν για καμιά ρόκα και τα μποστάνια για κανένα πεπόνι ή καρπούζι.
Τα τρεξίματα δε για φωλιές ήταν ατέλειωτα. Ξέρω μια φωλιά λέγαμε με περηφάνια. Τώρα τα ’χει αβγά και παρακολουθούσαμε μέχρι να βγουν πουλάκια και πετάξουν. Φορές τα πιάναμε και ακούγαμε τα μαλώματα από τους μεγάλους. Δεν κάνετε καλά μας έλεγαν, έχουν κι αυτά ψυχή τα καημένα.
Πολλές φορές, θυμούμαι την άνοιξη, ανέβαινα κάθε πρωί σ’ ένα διπλανό βουναλάκι και μάζευα σαλιγκάρια που γλιστρούσαν πάνω στη δροσιά.
Αυτό γινόταν μέχρι την πρώτη του Μάη. Τότε μου έλεγε η συγχωρεμένη η γιαγιά μου - η μαμάνα: Μην ξαναπάς για σαλιγκάρια τα «χούλησε» το φίδι. Τότε μου φαίνεται πως πολλαπλασιάζονταν και ήθελαν να τα προστατέψουν και βρήκαν την ιστορία με το φίδι.
Τι μου ’ρθε στ’ αλήθεια και τα θυμήθηκα όλα αυτά; Τις μέρες και τα κατορθώματα των παιδικών μου χρόνων; Πολλές φορές νιώθαμε την ανάγκη να ξαναγυρίζουμε στα πρωτινά, από κει που ξεκινήσαμε, γιατί είναι η πηγή που ξεδιψούμε σε όλες τις δυσκολίες και τις απορίες μας.
Δεν ξέρω τι συμβαίνει με όλους, εγώ νιώθω αδήριτη την ανάγκη απ’ τις αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων, που και αν τα περάσαμε σε δύσκολους καιρούς, με πολέμους, στερήσεις και κινδύνεψε πολλές φορές και η ίδια η ζωή μας, πάντα κάτι ακατανίκητο με τραβάει κοντά τους, γιατί εκεί ελπίζω να βρω αυτό που χρόνια ψάχνω, σ’ όλη τη ζωή μου. Να συμπληρώσω το κενό που έχω μέσα μου και άδικα προσπαθώ να λύσω, το μυστήριο της ζωής.
Με τα πικροράδικα και τις γαλατσίδες όμως άρχισα το θέμα μου, γιατί οι παλιοί έδιναν μεγάλη σημασία και ήξεραν την αξία τους, τώρα τα παιδιά προτιμούν τους γύρους και άλλα πρόχειρα φαγητά που κάνουν κακό στην υγεία τους.
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν όλοι μας να τα συνηθίσουμε σ’ εκείνη τη διατροφή που δεν βλάπτει και είναι ωφέλιμη για την υγεία τους.
