Μαζική κουλτούρα και ημιμόρφωση

*Σχόλιο στον Adorno

Δημοσίευση: 17 Μαϊ 2020 16:28

Διαδίκτυο, social media, μαζική κουλτούρα. Το νέο μας τρίπτυχο. Η νέα κοινωνική και επικοινωνιακή μας αλήθεια. Ολοκληρωτισμός της μαζικής κουλτούρας λέγεται. Η μαζική κουλτούρα αναπαράγει μηνύματα απλώς για να καταναλωθούν. Και μάλιστα άκριτα.


Γινόμαστε δευτερογενές εξάρτημα του μηχανισμού αυτού. Αντικείμενό του. Η πρωτοκαθεδρία της αποδεκτικότητας διαλύει τον δημόσιο λόγο. Και την αυτονομία παράλληλα. Αντικειμενοποιούμαστε ιδεολογικά για να πουληθούμε. Παράγουμε πολιτικό παρασιτισμό. Απευθυνόμαστε σε μιντιακούς καταναλωτές. Τελειώνουμε έτσι σταδιακά με τη συνείδηση. Μετρά πλέον η προσαρμογή. Και για να προσαρμοστούμε ζητούμε τη συναίνεση των πολλών. Απαραίτητος όρος ύπαρξης.
Κάπως έτσι λατρεύουμε και το εφέ. Λατρεύουμε τελικά και την ημιμάθεια. Τα συνονθυλεύματα τα αποκαλούμε ιδέες. Πνευματικά μορφώματα βγαίνουν συνεχώς στο "σφυρί". Θάβεται η μόρφωση μπρος στο νέο «δημοκρατικό θαύμα». Αποθεώνουμε το άκοπο, αφού πρώτα εξωθήσαμε το άπιαστο. Τα πάντα δικαιολογούνται χωρίς να κατανοούνται. Η απόλυτη προσαρμογή στον συρμό και το γούστο του. Μπροστά στα απατηλά βιώματα επιτυχίας όλοι σωπαίνουν.
Ως αποτέλεσμα η ημιμόρφωση βασιλεύει. Και η ημιμόρφωση δεν είναι απουσία μόρφωσης. Είναι το μισό που ναυάγησε. Είναι η έχθρα απέναντι στη μόρφωση. Είναι η πατερίτσα της πλειονότητας. Όλοι πια συμμετέχουμε στο παιχνίδι αυτό. Παντού υπάρχει μία γνώμη. Τελικώς μήπως εκτελούμε παραγγέλματα; Μήπως πρόκειται μάλλον για συμμόρφωση;
Η μόρφωση υποτάσσεται πλέον στην ενημέρωση. Όλοι είμαστε ενημερωμένοι. Όλοι ορκιζόμαστε στην αλήθεια των γεγονότων. Και όλοι ενημερώνουμε. Ειδικοί και μη. Μέσο η ημιμαθής γλώσσα των αυτοματισμών. Μία ψευδοδραστηριότητα που εκφυλίζει. Η μόρφωση έτσι καταλήγει κάτι ετερόνομο. Το βασικότερό της νεύρο πλήττεται. Κάπως έτσι η μόρφωση υποτιμάται και παρακάμπτεται.
Η αμορφωσιά είναι ειλικρινέστερη. Ειλικρινέστερη ως αμεσότερη. Δεν αξιώνει μία μόρφωση που δεν έχει. Δεν αξιώνει αυτοεπιβεβαίωση κανενός μεγαλείου. Υπό την έννοια αυτή οδηγεί σε μια εντιμότερη κριτική συνείδηση.
Το ημικατανοημένο δεν είναι προκαταρκτική βαθμίδα μόρφωσης. Ούτε το ημιβιωμένο. Είναι θανάσιμοι εχθροί της. Το αρνητικό της. Γιατί η ημιμόρφωση ασκεί αυτοσυντήρηση χωρίς εαυτό. Κατατάσσει μάλιστα τον εαυτό της στους σωσμένους. Προς τούτο επικαλείται αλαζονικά το ναυάγιο της κουλτούρας. Η ημιμόρφωση γίνεται αμυντική...

*Από τον Νίκο Ντόλα

* Ο Δρ. Νίκος Ντόλας διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

SYNERGEIO
ΛΙΟΠΡΑΣΙΤΗΣ

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass