Η Εκκλησία «ο παρατεινόμενος Χριστός»

Από τον Γεώργιο Ν. Ξενόφο

Εχω την αίσθηση, πως ζούμε σε μια εποχή, που περνάει εξίσου κρίση των αξιών με τις προηγούμενες, εκείνες που παρήγαγαν την πατερική σοφία. Κινδυνεύει η εποχή μας με πτώση των ιδανικών, όπως ακριβώς στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, που

απάντησαν με τις αγάπες.
Παλεύει η εποχή μας με τον επίγειο θάνατο μέσα στην ίδια ανθρώπινη φύση της πτώσης, κοιτάζοντας με ικεσία Εκείνον που «ούτως ηγάπησε τον κόσμο, ώστε τον Υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις Αυτόν μη απόλλυται, αλλ΄έχει ζωήν αιώνιον» (Ιω. 3,16). Πώς άραγε θα σωθεί αυτή η ανθρωπότητα που βαδίζει τον κατήφορο της καταστροφής και της απώλειας; Η απάντηση είναι: Πουθενά αλλού παρά μόνον μέσα στην εκκλησία. Η εκκλησία ήταν, είναι και θα είναι η βασιλεία του Τριαδικού Θεού, ο έσχατος κόσμος της ελπίδας και της βιωμένης αγάπης. Ο τόπος που χωράει τα πάντα εκτός από την απελπισία. Ο τόπος που αντέχει τα πάντα εκτός από τον χωρισμό σε ημέτερους και υμέτερους. Αυτή καθ΄αυτή η εκκλησία, το «είναι» δηλαδή της εκκλησίας δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα πάνω στη γη. Η εκκλησία είναι κάτι το εντελώς καινούριο μέσα στον κόσμο, το εντελώς παράδοξο και μοναδικό στο είδος του, που δεν μπορεί να ορισθεί με καμιά έννοια της ζωής του κόσμου.
Αυτό το μοναδικό ον αποδεικνύεται σκάνδαλο και μωρία για τις άλλες θρησκείες και για τον κόσμο. Παραμένει όμως δύναμη και σοφία και είναι το παρατεινόμενο θαύμα του σταυρωθέντος και αναστάντος Χριστού για εκείνους που πάσχουν για τη ζωή και τη φθορά, τον παραλογισμό και τον θάνατο του κόσμου τούτου. Η εκκλησία είναι η πιο βαθιά ανθρώπινη ζωή του ανθρώπου. Δεν είναι ανθρώπινος οργανισμός, ούτε σωματείο που μπορεί να τρέχει αγκομαχώντας για να φτάσει τις ραγδαίες εξελίξεις και μεταβολές του κόσμου τούτου, ο οποίος μόνο παράγει και μόνο καταναλώνει υλικά αγαθά. Ούτε αλλάζει συνεχώς στόχους και προγράμματα, όπως κάνει ο κόσμος και οι κοινωνικές ομάδες. Η εκκλησία είναι ο «παρατεινόμενος Χριστός», ο οποίος είναι χθες και σήμερα ο αυτός και στους αιώνες (Εβρ. 13,8) και έχει τη δική της λειτουργική ζωή και παράδοση. Η εκκλησία δεν στηρίζεται στη συντήρηση, αλλά στην παράδοση.
Και η παράδοση είναι κίνηση και ζωή. Είναι το ρεύμα που ξεχύνεται στην ιστορία για να προσλάβει και να ανακαινίσει ολόκληρη την κτίση. Δεν εγκαταλείπει ποτέ από την προοπτική της τον σύμπαντα κόσμο, γιατί τότε θα έχανε την καθολικότητά της. Σκοπός της δεν είναι να συσχηματισθεί με τον κόσμο, αλλά να προσλάβει τον κόσμο και να τον μεταμορφώσει. Επιγραμματικά αυτή είναι η εκκλησία. Μέσα, λοιπόν, σ’ αυτήν, που είναι το «σώμα Χριστού», ο άνθρωπος συμφιλιώνεται, αγιάζεται, σώζεται, γίνεται θεός κατά χάριν, κοινωνεί με τον Θεό και τον συνάνθρωπό του. Κάθε θεία λειτουργία, κάθε ευχαριστιακή σύναξη βεβαιώνει ότι δεν είμαστε «άτομα» χωρισμένα από τον Θεό, αλλά είμαστε και γινόμαστε «κοινωνία», αδελφότητα, οικογένεια του Θεού, Σώμα Χριστού, Θεανθρώπινη ένωση. Τα παραπάνω μαρτυρούν πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος και πόσο μεγάλο σταυρό φέρνει στους ώμους του ο ιερέας, ο ποιμένας της ενορίας και όχι απλά ο εφημέριος, γιατί άλλο πράγμα είναι να είσαι ποιμένας και άλλο να αισθάνεσαι εφημέριος. Αυτό κοινωνιολογικά σημαίνει ότι ο ιερέας αλλά και κάθε άνθρωπος οφείλει να γνωρίζει καλά και να ενστερνισθεί τη θέση που κατέχει, αλλά και τον ρόλο που απορρέει από αυτήν τη θέση. Και μπορεί μεν οι κοινωνικές θέσεις και οι ρόλοι που παίζουμε στην κοινωνία να μη συγκρίνονται με τη θεόδοτη θέση του ιερέα και τον ειδικό ρόλο που πρέπει να παίξει, όμως θα επιμείνουμε σε μια αλήθεια: ότι ο ιερέας κυρίως οφείλει να συναισθανθεί βαθιά μέσα του την αποστολή του, τον ρόλο του, που προσδιορίζεται με σαφήνεια στην παρακάτω ευχή της χειροτονίας, όταν λαμβάνει από τον χειροτονούντα επίσκοπο το δικαίωμα, «παρεστάνας αμέμπτως τω θυσιαστηρίω Σου, κηρύσσειν το ευαγγέλιον της βασιλείας Σου, ιερουργείν τον λόγον της αληθείας Σου, προσφέρειν Σοι δώρα και θυσίας πνευματικάς, ανακαινίζειν τον λαόν Σου, δια της του λουτρού παλιγγενεσίας».