Μαζί με τη συλλογή καρπών, ήταν οι μοναδικοί παράγοντες, πάνω στους οποίους στηρίχθηκε η επιβίωσή του. Υπήρξαν περίοδοι που ο άνθρωπος κινδύνεψε να εξαφανισθεί, επειδή ήταν πολύ αδύναμος, μέσα σε ένα πολύ εχθρικό περιβάλλον. Πολύ αργότερα, οπλίσθηκε με ακόντια και καμάκια και στη συνέχεια με τόξα και παγίδες, που σε συνδυασμό με την εξημέρωση ζώων, εξασφάλισε την επιβίωσή του στη γη. Αργότερα, όταν το κυνήγι έπαψε να είναι μέσον επιβίωσης του ανθρώπου, έγινε άθλημα που επιβράβευε την ανδρεία του κυνηγού.
Θρυλική μορφή του κυνηγιού ήταν ο Νεμρώδ, απόγονος του Νώε από τη γενιά το γιού του Χαμ, ιδρυτής μεγάλου βασιλείου, κέντρο του οποίου ήταν η Βαβέλ, στη σημερινή κοιλάδα του ποταμού Τίγρη. Κατά το μεσαίωνα, το κυνήγι ήταν άθλημα που ασκούνταν από τους ευγενείς φεουδάρχες. Έτσι, επειδή ο λαός ήταν πολύ φτωχός και στερούνταν το κρέας, αναγκάζονταν να λαθροθηρεί. Οι ποινές πάντως για τους λαθροθήρες που συλλαμβάνονταν, ήταν πολύ αυστηρές. Μετά την εξάλειψη της φεουδαρχίας, το κυνήγι έγινε κτήμα όλου του λαού.
Κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας, πολλοί από τις αποικιοκρατικές χώρες, κυρίως Άγγλοι, πήγαιναν στην Αφρική στα ονομαζόμενα σαφάρι και σκότωναν χωρίς περιορισμό μεγάλα σαρκοβόρα ή χορτοφάγα ζώα, για να επαίρονται στους φίλους τους για τα κατορθώματά τους. Το είδος αυτό του κυνηγιού μόνο γενναιότητα δεν έδειχνε αλλά δειλία από κομπλεξικούς ανθρώπους. Ο τρόπος αυτός του κυνηγιού, σε συνδυασμό με τη λαθροθηρία που ασκείται σήμερα, έφτασαν στα όρια της εξαφάνισης πολλά άγρια ζώα.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ποια είναι η κατάσταση σήμερα;
Τις δεκαετίες του ’60 και ’70, έρχονταν κυνηγοί από την Ιταλία για κυνήγι, επειδή υπήρχε άφθονο στη χώρα μας, πληρώνοντας διπλάσιο τίμημα γα έκδοση αδείας θήρας. Λαγοί, πέρδικες ορεινές και πεδινές, μπεκάτσες, υδρόβια, περιστεροειδή, αφθονούσαν στην ελληνική επικράτεια. Σήμερα έχουν σχεδόν εξαφανισθεί. Και καλά οι μπεκάτσες και τα υδρόβια, έχουν μεταναστεύσει βορειότερα λόγω ανόδου της θερμοκρασίας. Οι λαγοί και οι πέρδικες όμως που είναι ενδημικά είδη και αφθονούσαν προ ετών στη χώρα μας, έχουν μειωθεί σε απίστευτο βαθμό και σε πολλές περιοχές έχουν εξαφανισθεί εντελώς. Ο λαγός (Lupus timidus), λόγω της πολυτοκίας του, απαντώνταν παντού σε μεγάλους αριθμούς. Κατά τον Ξενοφώντα: «Πολύγονον δε εστίν, ούτως ώστε τα μεν τέτοκεν, τα δε τίκτει τα δε κύει». Ο καημένος όμως, διώκεται από τους πάντες και ιδιαίτερα από τον άνθρωπο. Μεγάλη ζημιά γίνεται από κακούς κυνηγούς, με τα φώτα των αυτοκινήτων τη νύχτα. Είναι μονίμως τρομαγμένος και κοιμάται με ανοιχτά μάτια, γι' αυτό λένε «λαγοκοιμάται». Ο Αίσωπος στους μύθους του, αναφέρει ότι οι λαγοί δεν άντεχαν άλλο την καταδίωξή τους από τόσους εχθρούς και αποφάσισαν να πνιγούν ομαδικά. Όταν όμως έτρεξαν προς μια λίμνη να πέσουν μέσα, οι βάτραχοι τρομαγμένοι έπεσαν στο νερό να κρυφτούν. Έτσι, οι λαγοί είδαν ότι υπάρχουν και άλλα όντα που φοβούνται περισσότερο από αυτούς και δεν πραγματοποίησαν το διάβημά τους.
Η βουνήσια πέρδικα (alectoris graeca), είναι και αυτή σπάνια. Να αναφέρουμε εδώ, ότι η πέρδικα είναι πολύ στοργική με τα μικρά της. Όσο για τα ελάφια και τα ζαρκάδια, εξοντώθηκαν από κακούς κυνηγούς, που δεν θεωρούν το κυνήγι άθλημα, αλλά θέλουν να επαίρονται στους φίλους τους ότι σκότωσαν ένα θήραμα, έστω λαθραία, προσβάλλοντας έτσι τους πραγματικούς κυνηγούς.
Η κακή διαχείριση του κυνηγιού, όπως και σε τόσα άλλα στη χώρα μας, μας έφτασαν ως εδώ. Άλλωστε, το κυνήγι θεωρείται υποδεέστερο έναντι άλλων προβλημάτων και δεν απασχολεί την πολιτεία. Τα παιδιά μας ενδιαφέρονται για τα κινητά και τους υπολογιστές. Δεν θα δουν ποτέ την ομορφιά της πέρδικας, του ελαφιού, του ζαρκαδιού, το ξαφνικό πέταγμα της μπεκάτσας, το φοβισμένο-τρελό τρέξιμο του λαγού, μέσα στην όμορφη ελληνική φύση.
Το κυνήγι για τους πραγματικούς κυνηγούς είναι άθλημα και αναψυχή και πρέπει να διέπεται από ιπποτικούς κανόνες.
Παραθέτουμε μερικούς, για όσους σέβονται τη φύση και τον εαυτό τους:
-Να σέβεσαι το περιβάλλον και να μην το καταστρέφεις.
-Να σέβεσαι τις αγροτικές καλλιέργειες. Στις περιφραγμένες δεν μπορείς να κυνηγάς, παρά μόνο με άδεια του ιδιοκτήτη.
-Μην ανάβεις φωτιές που μπορούν να γίνουν αιτία πυρκαγιάς στο δάσος. Αν ανάψεις φωτιά, φρόντισε να τη σβήσεις εντελώς πριν φύγεις.
-Το κάπνισμα και τα σπίρτα, εγκυμονούν σοβαρό κίνδυνο πυρκαγιάς.
-Μην είσαι οιηματίας (αλαζόνας), αναρτώντας τα θηράματα έξω από το αυτοκίνητό σου, για να δείξεις πόσο καλός κυνηγός είσαι.
-Να πυροβολείς μόνο όταν είσαι βέβαιος ότι έχεις μεγάλες πιθανότητες να σκοτώσεις το θήραμα, διότι ο τραυματισμός θα γίνει αιτία να υποφέρει το θήραμα.
-Μην πυροβολείς νεαρά θηράματα.
-Μην πυροβολείς ποτέ θηράματα που πίνουν νερό ή τρώγουν. Αυτό είναι ένα είδος δολοφονίας και δεν ταιριάζει σε κυνηγό αθλητή.
-Μην πυροβολείς θήραμα που δεν μπορείς να περισυλλέξεις.
-Να σέβεσαι τους συναδέλφους σου κυνηγούς. Μην διαπληκτίζεσαι για θηράματα με άλλον κυνηγό, έστω και αν νομίζεις ότι έχεις δίκιο.
-Να παραχωρείς το θήραμα που βρέθηκε από σκύλο άλλου κυνηγού, έστω και αν κτυπήθηκε από σένα.
-Να σέβεσαι τον νόμο και τις ισχύουσες απαγορευτικές διατάξεις. Αυτό είναι προς το συμφέρον σου και το συμφέρον όλων των κυνηγών.
-Να δέχεσαι αναντίρρητα τον έλεγχο από τα εντεταλμένα όργανα φυλάξεως. Ο νομιμόφρων κυνηγός, δεν έχει να κρύψει τίποτε.
-Να βοηθάς τον συνάδελφό σου κυνηγό, όταν βρεθεί σε δύσκολη θέση, έστω και αν χάσεις την ημέρα του κυνηγιού σου. Άλλωστε, το ίδιο θα ήθελες και εσύ, αν βρισκόσουν στη θέση του.
-Μην πυροβολείς ποτέ αν δεν είσαι σίγουρος τι πυροβολείς. Έχουν γίνει άπειρα δυστυχήματα από τον λόγο αυτό.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, ότι πάμε στο κυνήγι να αθληθούμε, να απολαύσουμε τη φύση και να ξεφύγουμε από τα προβλήματά μας, γυρίζοντας στο σπίτι μας ανανεωμένοι και ευτυχείς.
Από τον Σωτήρη Απ. Παπαποστόλου, συνταξιούχο δασοπόνο
