Πρόκειται ασφαλώς για ένα ζήτημα μείζονος σημασίας που αφορά άμεσα στην ομαλή λειτουργία του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, αφού επεμβαίνει δυναμικά στη διαδικασία της εκλογής των αντιπροσώπων των πολιτών στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Κάνοντας μία επισκόπηση στα διάφορα εκλογικά συστήματα που εφαρμόσθηκαν κατά καιρούς στη χώρα μας θα συναντήσει μία πλειάδα τοιούτων από τα πιο άδικα μέχρι τα λιγότερο, όπως το τριφασικό, την υπέρ ενισχυμένη αναλογική, το πλειοψηφικό, τη λιγότερο ενισχυμένη και πολλά άλλα. Όλα είχαν ένα κοινό γνώρισμα. Εξυπηρετούσαν πάντοτε το στενό κομματικό συμφέρον της εκάστοτε κυβέρνησης που τα έφερνε προς ψήφιση, με πλήρη αδιαφορία για το αν αδικούνταν και πόσο τα λοιπά κόμματα.
Έτσι και τώρα. Η παρούσα κυβέρνηση ακολουθώντας την πεπατημένη, έφερε προς ψήφιση σχέδιο νόμου με κύριο χαρακτηριστικό την εξυπηρέτηση των κομματικών της συμφερόντων και επιπλέον τον φανερό ή μύχιο πολιτικό της σχεδιασμό.
Κύριο επιχείρημά της είναι πως ο ισχύων εκλογικός νόμος της απλής αναλογικής παράγει ακυβερνησία.
Ας επιχειρηθεί λοιπόν μία κατά το δυνατόν αντικειμενική προσέγγιση όλων των παραγόντων που σχετίζονται με το όλο ζήτημα.
Κατ’ αρχάς η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης είναι περισσότερο θέμα συσχετισμού δυνάμεων στη Βουλή και ακόμη περισσότερο ζήτημα συνεννόησης των κομμάτων και συμφωνίας σε ένα κοινό πρόγραμμα και όχι αποτέλεσμα εκλογικού συστήματος που εφαρμόστηκε. Αυτό συμβαίνει επειδή ασφαλώς με όλα τα συστήματα εκλέγονται πάντα 300 βουλευτές. Από αυτούς και μόνο εξαρτάται αν και πώς θα σχηματισθεί η όποια κυβέρνηση. Όποια και αν είναι η δύναμη ενός εκάστου κόμματος που θα προκύψει από την εκλογική αναμέτρηση, αν υπάρχει διάθεση συνεργασίας θα σχηματισθεί κυβέρνηση. Συνεπώς από πουθενά δεν προκύπτει ότι η απλή αναλογική παράγει ακυβερνησία. Η ακυβερνησία είναι ένας μύθος που για πολλούς πολίτες είναι αληθινός, για κάποιους άλλους ψεύτικος, για όλους όμως τους πολιτικούς είναι πάντα χρήσιμος όταν είναι να εξυπηρετηθούν τα στενά κομματικά τους συμφέροντα.
Αν ισχυρισθεί κάποιος πως η απλή αναλογική δυσκολεύει τον σχηματισμό μονοκομματικών κυβερνήσεων, ασφαλώς θα έχει δίκιο. Όμως σε καμία περίπτωση δεν τον αποκλείει. Αναμφίβολα όμως στρατηγικός της στόχος είναι ο σχηματισμός κυβερνήσεων συνεργασίας.
Είναι όμως η απλή αναλογική το πιο δίκαιο εκλογικό σύστημα; Πέρα από κάθε αμφιβολία ασφαλώς και είναι.
Είναι το μοναδικό σύστημα που η συνταγματική επιταγή της ισότητας της ψήφου των Ελλήνων πολιτών βρίσκει πλήρη εφαρμογή; Ασφαλώς ναι.
Εμποδίζει σε οποιοδήποτε σημείο ή βαθμό τη συνεννόηση μεταξύ των κομμάτων ή των βουλευτών προκειμένου να σχηματίσουν κυβέρνηση; Ασφαλώς όχι.
Τότε από πού προκύπτει η περιβόητη ακυβερνησία;
Γιατί δεν λαμβάνεται υπόψη το ότι οι πολίτες μέσω των βουλευτικών εκλογών εκλέγουν τους εκπροσώπους τους βουλευτές και μόνον και όχι κυβέρνηση;
Γιατί παραβλέπεται το γεγονός πως μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης η συντριπτική πλειοψηφία του λαού πιστεύει πως οι μονοκομματικές κυβερνήσεις που κυβέρνησαν τα προηγούμενα χρόνια είναι οι κύριες υπεύθυνες για την πολύ άσχημη κατάσταση που βίωσε η χώρα; Αυτό ακριβώς δεν οδήγησε στο ότι από το 2012 έως και το 2019 είχαμε κυβερνήσεις συνεργασίας και ασφαλώς όχι μονοκομματικές; Ούτε στιγμή όμως δεν είχαμε ακυβερνησία.
Πόσο δίκαιο είναι, στο όνομα μίας δήθεν επαπειλούμενης ακυβερνησίας, ο νέος νόμος να επιτρέπει τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης με μόνο το 37% των ψήφων του εκλογικού σώματος παραβλέποντας την πολιτική βούληση του 63%; Αν αυτό δεν είναι στρέβλωση του πολιτικού μας συστήματος, τότε τι είναι;
Τέλος, δεν πρέπει να λησμονείται πως κάποιες φορές, μερικοί εκλογικοί νόμοι έγιναν μπούμεραγκ γι’ αυτούς που τους επινόησαν. Ας το έχουν και αυτό στο νου τους οι κυβερνώντες.
Από τον Θανάση Μπρισίμη, σμήναρχο ε.α.