Η δυναμικότητα της οικονομίας, η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού, η κοινωνική συνοχή, αλλά και η ίδια η ασφάλεια και η επιβίωση της χώρας υπονομεύονται από την αμείλικτη μείωση του πληθυσμού και την αναστροφή της ηλικιακής πυραμίδας.
Το πρόβλημα είναι κοινό στον αναπτυγμένο κόσμο, καθώς η αλλαγή των κοινωνικών προτύπων και των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών επηρέασε αρνητικά τις γεννήσεις. Σε αντίθεση με την πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, στην Ελλάδα δεν υπήρξε και εξακολουθεί να μην υπάρχει δημογραφική πολιτική. Οι επιδοματικές πολιτικές -που υιοθετήθηκαν κατά κανόνα στο παρελθόν- αποδεικνύεται πως δεν συνιστούν από μόνες τους πλέον αποτελεσματική λύση. Όσο σημαντική και αν είναι η υποστήριξη των πολύτεκνων, η ουσιαστική βελτίωση των γεννήσεων προϋποθέτει ολοκληρωμένη παρέμβαση με ορίζοντα εικοσαετίας. Χώρες, όπως η Γαλλία και η Σουηδία, ανέστρεψαν τους δείκτες δίνοντας έμφαση σε πολιτικές που αποσκοπούν στο να πείσουν τις οικογένειες, τις νέες μητέρες, τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας να κάνουν ένα ακόμη παιδί και μάλιστα σε όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ασφάλειας που να επιτρέπει στα νέα ζευγάρια και τις νέες γυναίκες να αποκτήσουν παιδιά. Η προστασία της μητρότητας, η εναρμόνιση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή και πάνω από όλα η υποστήριξη της φροντίδας όλων των παιδιών από τη βρεφική ηλικία συνιστούν τις προτεραιότητες μιας αποτελεσματικής πολιτικής.
Διαχρονικά όλες οι μεγάλες πρωτοβουλίες, από την κατοχύρωση της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων της εργαζόμενης μητέρας έως την ανάπτυξη ολοκληρωμένων δομών για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους, αποτέλεσαν πρωτοβουλίες των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Σήμερα χρειάζονται επειγόντως νέες πρωτοβουλίες. Η κρίση, η ανεργία, η μετανάστευση των νέων και η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, λόγω της δημοσιονομικής στενότητας, επιτείνουν το πρόβλημα της υπογεννητικότητας.
Η Διακομματική Επιτροπή για το Δημογραφικό της Βουλής συστήθηκε μετά από πρωτοβουλία της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και της Πρόεδρου. Στην πραγματικά γόνιμη συζήτηση, η Δημοκρατική Συμπαράταξη κατέθεσε δέσμη στοχευμένων μέτρων και συνέβαλε ουσιαστικά στην ολοκλήρωση του κοινού πορίσματος μαζί με τα περισσότερα κόμματα. Δυστυχώς, οι πολιτικές για το δημογραφικό, για να αποδώσουν, προϋποθέτουν σταθερή εφαρμογή με ορίζοντα εικοσαετίας. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα αδυνατεί, ακόμα και όταν υπάρχουν συγκλίσεις και συναίνεση, όπως αυτή που επιτεύχθηκε στη διακομματική επιτροπή, να εφαρμόσει πολιτικές που υπερβαίνουν τον βίο των κυβερνήσεων. Αυτή είναι η σημαντικότερη αδυναμία και για αυτόν ακριβώς τον λόγο προτείναμε την άμεση σύσταση Ειδικής Γραμματείας Δημογραφικής Πολιτικής και του Εθνικού Συμβουλίου που μπορούν να εγγυηθούν την κατάρτιση και εφαρμογή ενός διακομματικά συμφωνημένου Εθνικού Σχεδίου σε βάθος χρόνου. Χωρίς τη δημιουργία μιας τέτοιας δομής, η εφαρμογή των εξειδικευμένων μέτρων που ενσωμάτωσε το πόρισμα - από τη στεγαστική συνδρομή των νέων ζευγαριών με παιδί έως την ενίσχυση της δημογραφικής έρευνας- είναι πρακτικά καταδικασμένη να παραμείνει κενό γράμμα, όπως ακριβώς συνέβη και με το αντίστοιχο πόρισμα του 1992. Η εφαρμογή μιας μακροχρόνιας σταθερής πολιτικής για το δημογραφικό είναι εθνική αναγκαιότητα. Είναι ταυτόχρονα η μεγάλη πρόκληση του πολιτικού συστήματος.
* Από τον Κώστα Μπαργιώτα, βουλευτή Λάρισας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης
