Μοιράζουν αφειδώς υποσχέσεις και καλλιεργούν φρούδες ελπίδες και προσδοκίες στους ψηφοφόρους, αν και γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι η πραγματοποίηση των υποσχέσεών τους είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη. Και ο ευκολόπιστος και πολύπαθος λαός, πάντα εξαπατημένος και προδομένος, μένει με το αίσθημα της πικρίας και της απογοήτευσης. Ακόμα και οι έντιμοι πολιτικοί δεν τολμούν να αποφύγουν τη δημαγωγία, γιατί γνωρίζουν πολύ καλά ότι, αν δεν μεταχειρισθούν τα ίδια με τους αντιπάλους τους δημαγωγικά μέσα, θα χάσουν το τρένο της εξουσίας. Έτσι, ο χορός των δημαγωγών-λαϊκιστών καλά κρατεί και ο τόπος πάει από το κακό στο χειρότερο. Στη συνείδηση του λαού έχει πλέον εδραιωθεί η πεποίθηση ότι η πολιτική και η δημαγωγία είναι έννοιες ταυτόσημες.
Οι δημαγωγοί είναι γνωστοί από την Αρχαιότητα ακόμα. Στην Αθήνα της Κλασικής Εποχής ξεχωρίζουν ο Αλκιβιάδης και ο Κλέων. Ο πρώτος, αν και προικισμένος με σπάνια σωματικά, πνευματικά και ψυχικά χαρίσματα, για να ικανοποιήσει τις αχαλίνωτες φιλοδοξίες του, παρέσυρε την Αθήνα στην αποτυχημένη εκστρατεία της Σικελίας, που αποτέλεσε το προοίμιο της ταπεινωτικής ήττας της στον πόλεμο με τη Σπάρτη. Αυτόμολος διαδοχικά στα στρατόπεδα των Σπαρτιατών και των Περσών, συνεργάστηκε με τους εχθρούς της πατρίδας του και απεργάστηκε την καταστροφή της. Ο δεύτερος, ο εμπνευστής της σφαγής των Μυτιληναίων, αντιτάχτηκε το 425 π. Χ. στις ειρηνευτικές προτάσεις της Σπάρτης και χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία να αποφευχθεί η κατοπινή τραγωδία της Αθήνας. Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ένας άλλος πασίγνωστος δημαγωγός, ο Θ. Δηλιγιάννης, συνέδεσε το όνομά του με την κατάληψη της Ανατολικής Ρωμυλίας από τους Βουλγάρους το 1885 και τον ατυχή πόλεμο με τους Τούρκους το 1897. Στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920, με το δημαγωγικό σύνθημα «οίκαδε», ο Δ. Γούναρης κέρδισε τις εκλογές και η κυβέρνησή του οδήγησε την Ελλάδα στη Μικρασιατική Καταστροφή. Η δημαγωγική παράδοση συνεχίστηκε και κατά την περίοδο του μεσοπολέμου και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, με οδυνηρές για τη χώρα συνέπειες, που στα 188 χρόνια του ελεύθερου βίου της έζησε εφτά χρεοκοπίες.
Ο δρόμος που θα διανύσουμε μετά την έξοδό μας από τα μνημόνια δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Οι αγορές, οι νέοι εταίροι μας, ίσως αποδειχτούν σκληρότεροι δανειστές και από τους προηγούμενους. Για να αποφευχθούν νέες περιπέτειες, θα πρέπει να διαχειριστούμε καλύτερα τα προβλήματα της οικονομίας. Οι πολιτικοί μας να σταματήσουν να πλειοδοτούν σε υποσχέσεις και οι πολίτες να περιορίσουν τις παράλογες απαιτήσεις. Για να βελτιώσουμε το βιοτικό μας επίπεδο, τον στόχο πρώτης προτεραιότητας για κάθε πολιτεία, πρέπει πρώτα να ανακάμψει η οικονομία. Και η ανάκαμψη της οικονομίας θα επιτευχθεί, αν δοθεί προσοχή στον ιδιωτικό τομέα. Γιατί είναι ο μόνος που μπορεί να κάνει επενδύσεις, να αυξήσει την παραγωγή, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να μειώσει την ανεργία που πλήττει κατά κύριο λόγο του νέους. Όσο οι πολιτικοί μας συνεχίζουν να συντηρούν τον κρατικοδιαιτισμό και οι πολίτες να προβάλλουν απαιτήσεις μεγαλύτερες από τις αντοχές της οικονομίας, η επόμενη χρεοκοπία, η όγδοη πτώχευση και τα νέα μνημόνια δεν θ’ αργήσουν να μας ξαναχτυπήσουν την πόρτα.
Από τον Απόστολο Γερόπουλο
