Η χώρα μας λοιπόν δεν βρέθηκε απροετοίμαστη όταν το 1995 η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε τη γλωσσομάθεια ως μια από τις προτεραιότητές της και καθιέρωσε μάλιστα την 29η Σεπτεμβρίου ως Ημέρα Γλωσσών.
Η εκμάθηση μίας ή και άλλων γλωσσών καθίσταται αναγκαία, ενισχύει τη συνειδητοποίηση της πολιτισμικής διαφοράς, συμβάλλει στην αμοιβαία κατανόηση των λαών και στην εξάλειψη της ξενοφοβίας.
Η επιλογή της ξένης γλώσσας γίνεται από τους γονείς διότι, ή οι ίδιοι γνωρίζουν ξένες γλώσσες ή θέλουν να προετοιμάσουν καλύτερα τα παιδιά τους για το επαγγελματικό τους μέλλον. Τροχοπέδη σε όλα αυτά είναι το πρόγραμμα των παιδιών που συνήθως είναι επιβαρυμένο και αυτό δυσχεραίνει την απόφαση της επιλογής της ξένης γλώσσας, τους γονείς όταν έρχεται η ώρα της απόφασης.
Η Ελληνική, μία από τις πλουσιότερες ιστορικά γλώσσες, κυριάρχησε κάποτε στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Σκόρπισε τα νάματα του πολιτισμού της. Σήμερα έχει περιοριστεί στον εθνικό μας χώρο, παρότι γνωρίζουμε ότι διδάσκεται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού ως ξένη γλώσσα, και είναι ανεπαρκής σαν εργαλείο για να επικοινωνήσουμε και να πορευτούμε στον γρήγορα παγκοσμιοποιούμενο κόσμο μας.
Η ξένη γλώσσα είναι παιδαγωγικό και πολιτιστικό αγαθό, είναι ανάγκη και πρακτική ωφελιμότητα στη σύγχρονη εποχή. Με την ξένη γλώσσα εισχωρεί κανείς βαθύτερα στον τρόπο σκέψης, στη νοοτροπία ενός λαού καθώς ερμηνεύει, πληροφορείται, συγκρίνει, εμπλουτίζει τις γνώσεις του, καλλιεργείται πολύπλευρα, διευρύνει τους ορίζοντές του.
Στην σύγχρονη πολυδιάστατη και πολυσήμαντη κοινωνία μας, η δική μας γλώσσα μόνο δεν φτάνει και δεν καλύπτει τις σύγχρονες επικοινωνιακές μας ανάγκες για να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις των καιρών.
Οι ξένες γλώσσες αποτελούν έναν από τους βασικούς μοχλούς για να οργανωθούμε σε σύγχρονες βάσεις, να αξιοποιήσουμε τη σύγχρονη γνώση και τεχνολογία. Αποτελούν εργαλείο για σπουδές στο εξωτερικό, για τη μελέτη ξένων συγγραμμάτων, ώστε να αποκτήσουμε τις σύγχρονες γνώσεις που χρειάζεται η χώρα μας για την ανάπτυξή της.
Στην παραδοσιακή κοινωνία η εκπαίδευση τελείωνε στο Λύκειο ή στο Πανεπιστήμιο. Αντίθετα σήμερα, ό,τι μάθαμε πριν μερικά χρόνια έχει ξεπεραστεί και απαιτείται διαρκής εκπαίδευση και ενημέρωση, την οποία τις περισσότερες φορές επιτυγχάνουμε μέσω της γνώσης της ξένης γλώσσας.
Κάθε μεγάλη χώρα, μεγάλη δύναμη, στηρίζει πολλά στη γλωσσική της εξάπλωση, σ’ ό,τι αφορά στα οικονομικά, το γόητρο, την πολιτισμική φήμη, την πολιτική της επιρροή. Ο πλούτος μιας γλώσσας μας δίνει, μαζί με τον πολιτισμό μιας χώρας, και κάτι από τη νοοτροπία της.
Από την εποχή του Μέγα Αλέξανδρου η γλωσσική εξάπλωση είναι δείκτης του μεγαλείου των ανθρώπων που τη μιλούν. Η Ελλάδα είναι μικρή χώρα και ανοιχτή στους αγέρηδες. Έχουμε κάθε λόγο να καλλιεργήσουμε την παραδοσιακή μας γλωσσομάθεια. Η ξένη γλώσσα δεν έχει μοναδικό σκοπό την επαγγελματική αξιοποίηση αλλά και την γενικότερη καλλιέργεια του μαθητή.
Δεν είναι μόνο η φωνητική και φραστική μελωδικότητα, ούτε τα αθάνατα κείμενα που ξεκλειδώνει κανείς γνωρίζοντάς την. Όλες οι γλώσσες παρουσιάζουν παρόμοιες αρετές. Ιδιαίτερη μορφωτική αξία έχουν και ο λεξιλογικός πλούτος, η ορθογραφική, γραμματική και συντακτική συνέπεια, ίσως πάνω απ’ όλα η εκφραστική ευκαμψία μιας γλώσσας, όπου η διακριτική των αποχρώσεων ικανότητα αναδεικνύει τη μεταξωτή στιλπνότητα του ύφους.
Η εκμάθηση ξένων γλωσσών αποτελεί μία από τις καλύτερες μορφές προπόνησης του εγκεφάλου. Επιδρά στην περιοχή της μάθησης και δημιουργεί περισσότερη φαιά ουσία.
* Από τον Τζίνο Πολέζε
