Η προσφυγή στις κάλπες μπορεί, πλέον, να γίνει οποτεδήποτε τα δύο κόμματα που συγκυβερνούν κρίνουν ότι αυτό θα είναι προς το συμφέρον τους. Είναι, πάντως, απολύτως βέβαιο -οι οιωνοί το δείχνουν- πως, όποτε κι αν γίνουν οι επόμενες εκλογές, αυτό θα συμβεί σε συνθήκες ακραίας και σκληρής πόλωσης. Άλλωστε, ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των προεκλογικών περιόδων σε χώρες με πολιτική -και όχι μόνο- υστέρηση είναι αυτό της δημιουργίας τεχνητής πόλωσης, η οποία χρησιμοποιείται από τα κόμματα και τους ηγέτες τους ως εργαλείο συσπείρωσης των οπαδών τους και εκφοβισμού των αντιπάλων.
Στη χώρα μας, μάλιστα, με την πολύ μακρά -από την αρχαιότητα- παράδοση διχασμών, οι προεκλογικές πολώσεις φθάνουν, ορισμένες φορές, στο σημείο να ενεργοποιούν στον πληθυσμό το μόνιμο σχεδόν «ρήγμα» του εμφυλίου. Το είδαμε να συμβαίνει στη δεκαετία του ’60 και να καταλήγει στη γνωστή πολιτική εκτροπή του 1967. Επανελήφθη, πολλάκις, στη διάρκεια του μεταπολιτευτικού κύκλου καθόσον, ο τότε δικομματισμός (ΠΑΣΟΚ-ΝΔ), για τη «διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας» και προκειμένου να κυριαρχήσει επί δεκαετίες, υιοθέτησε τη μανιχαϊστική αντίληψη “του φωτός και του σκότους”. Δηλαδή, χρησιμοποίησε χωρίς φειδώ τη λογική της οξείας αντιπαράθεσης και της ρήξης «ώστε να μπαίνουν τα πρόβατα στο μαντρί».
Στη συνέχεια η χρεοκοπία οδήγησε τη χώρα στην εποχή των μνημονίων, η πολιτική ένταση ανέβηκε υπερβολικά, εμφανίσθηκαν οι «αγανακτισμένοι» και ήρθαν τα «κόμματα της οργής» στην εξουσία. Η συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, προκειμένου να επιτύχει τους στόχους της, εκμεταλλεύτηκε «τις σχέσεις διαπλοκής» των πολιτικών της αντιπάλων και τους καθήλωσε στην ακινησία κρατώντας τους σε μια ιδιότυπη πολιτική ομηρία. Το ονομασθέν «ηθικό πλεονέκτημα» της αριστεράς υπήρξε η ρομφαία που προκάλεσε αισθήματα φόβου στις ηγεσίες της αντιπολίτευσης. Ενδεικτική του κλίματος που δημιουργήθηκε ήταν η «μνημειώδης» -ακόμη και για τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα- κραυγή του ΥΠΕΘΑ στη Βουλή: «στα τέσσερα!».
Ο διαμορφωθείς -μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ- νέος διπολισμός (ΣΥΡΙΖΑ / Νέα Δημοκρατία) είχε πολλά συμβάντα στη διάρκεια της τρέχουσας τετραετίας που τον επιβεβαίωναν ή τον ενίσχυαν περιορίζοντας ή και συντρίβοντας τις ενδιάμεσες πολιτικές δυνάμεις. Αλλά το εναρκτήριο λάκτισμα για την επερχόμενη ακραία πόλωση, ενόψει της προεκλογικής περιόδου, υπήρξε η τραγωδία της Ανατολικής Αττικής. Η σχεδόν αναμενόμενη συμφορά (μελέτη των Σπ. Σκούρα-Ν. Χριστοδουλάκη, «Η κανονικότητα της συμφοράς», ΤΟ ΒΗΜΑ, 5 Αυγ. 2018) ήταν «γροθιά στο στομάχι» της συγκυβέρνησης και έδωσε την ευκαιρία στην αντιπολίτευση να αποκομίσει οφέλη.
Είναι βέβαιο πως η κυβέρνηση θα αντεπιτεθεί στηριζόμενη στο «χαρτί» της πιθανής άσκησης δίωξης της Δικαιοσύνης σε βάρος κάποιων από τα πρόσωπα που φέρονται αναμεμιγμένα στα πολυ-συζητηθέντα σκάνδαλα. Πολιτικός της στόχος είναι η κατάρρευση των ισχυρισμών της αντιπολίτευσης περί «σκευωρίας». Παράλληλα θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει τις επιτυχίες της (μεσοπρόθεσμη ρύθμιση χρέους, έξοδος στις αγορές, Συμφωνία Πρεσπών κ.λπ.) και θα αντιπαραθέσει τη στρατηγική «της δίκαιης και υγιούς ανάπτυξης» απέναντι στο οικονομικό μοντέλο της ΝΔ όπως αυτό προσδιορίζεται από τις όλο και πιο πυκνές, εσχάτως, δημόσιες παρεμβάσεις της Μιράντας Ξαφά.
Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, η πόλωση θα λάβει τρομακτικές διαστάσεις και θα χρησιμοποιηθούν όπλα και μέθοδοι, μπροστά στις οποίες θα ωχριούν εκείνες των «πατέρων» του είδους. Η αλήθεια θα μοιάζει με ψέμα (και αντιστρόφως) και οι λέξεις, ακόμη και οι εικόνες, θα χάνουν το νόημά τους. Το χρήμα, όπως πάντοτε σε τέτοιες περιπτώσεις, θα παίξει καταλυτικό ρόλο και οι μετακινήσεις -που ήδη άρχισαν- από το ένα πολιτικό «στρατόπεδο» στο άλλο θα είναι η συνήθης πρακτική. Κορυφαίο εργαλείο προπαγάνδας θα αποτελέσουν οι σκοτεινές όψεις του διαδικτύου που θα ξεπεράσει τις μεθοδεύσεις της «Cambridge Analytica».
Φυσικά όλη αυτή η πόλωση είχε, έχει και θα έχει συνέπειες: στις κοινωνικές, στις φιλικές, στις συγγενικές ακόμη και στις ενδοοικογενειακές σχέσεις των απλών ανθρώπων, στην ίδια τη Δημοκρατία. Ουδείς, όμως, φαίνεται να ενδιαφέρεται για αυτό. Τα πολιτικά σχήματα που, κάθε φορά, θέλουν να μας «σώσουν» (από τους αντιπάλους τους) χρησιμοποιούν συνειδητά τις τεχνικές της κομματικής περιχαράκωσης, οπαδοποιούν τους ανθρώπους και τους μετατρέπουν σε κομματικούς «χούλιγκαν» με ένα στόχο: να τους ελέγχουν. Ενδιαφέρονται, κυρίως, για την επανεκλογή των στελεχών τους ώστε να καρπούνται τα προνόμια της «κάστας» τους. Δεν νοιάζονται για ενημερωμένους και ελεύθερους πολίτες. Δεν νοιάζονται, δυστυχώς, ούτε για την «Πόλη» ούτε για την ποιότητα της Δημοκρατίας.
Διότι για την «Πόλη» και τη Δημοκρατία θα ενδιαφέρονταν πολιτικοί άνδρες και γυναίκες δίχως ελλειμματικά «ΕΓΩ». Με προσωπικότητες που προσδιορίζονται από επιτυχημένη επαγγελματική, επιστημονική και πνευματική παρουσία. Που έχουν όραμα και σχέδιο για την κοινωνία, για την πατρίδα και τον κόσμο. Άνδρες και γυναίκες που δεν χρωστούν την ανάδειξή τους σε “αποστειρωμένους” κομματικούς μηχανισμούς ή που δεν «επιβάλλονται» στην πολιτική σκηνή μέσω της οικογενειοκρατίας. Πολιτικοί οι οποίοι δεν αρνούνται μεν τη νόμιμη και γόνιμη πολιτική αντιπαράθεση επιχειρημάτων, ως στοιχείο της ώριμης Δημοκρατίας, αλλά διαθέτουν τη βούληση να συνθέτουν τις διαφορετικές θέσεις ώστε να προχωρούν τα πράγματα και να μην γκρεμίζει ο επόμενος ό,τι δημιουργεί ο προηγούμενος.
Τέτοιοι, όμως, πολιτικοί ηγέτες, οι οποίοι να ασχολούνται με την ουσία της πολιτικής είναι, στη χώρα μας, είδος εν ανεπαρκεία. Γι’ αυτό μας συμβαίνουν οι επαναλαμβανόμενες χρεοκοπίες, γι’ αυτό εμφανίζονται θεσμικές δυσλειτουργίες στην ατελή Δημοκρατία μας και είναι διαιρεμένος ο ελληνικός λαός. Γι’ αυτό και οι δηλώσεις πολιτικών στελεχών, στις οποίες γίνεται λόγος για ελαττωματικές ιδέες και για θεσμική αντιμετώπιση ώστε να μην ξανάρθει η άλλη πλευρά στην εξουσία.
Προς τούτο και η διεθνής εικόνα μας ως αποτυγχάνοντος έθνους των Νεοελλήνων.
Από τον Δημήτρη Νούλα
* Ο Δημήτρης Νούλας είναι χημικός
