Η Σχολή λειτούργησε για ένα χρόνο. Για πολλούς και διάφορους λόγους η προσπάθεια αυτή δεν ευδοκίμησε. Το σκεπτικό που μας οδήγησε τότε σ’ αυτήν μας την προσπάθεια το διατυπώσαμε στο παρακάτω κείμενο.
Για να ακολουθήσει κάποιος ένα επάγγελμα είναι απαραίτητο να εκπαιδευτεί από ειδικό, για να γίνει σωστός επαγγελματίας. Στα παλιά χρόνια η εκπαίδευση ήταν αποκλειστικά πρακτική. Η θητεία κοντά σε έναν επαγγελματία ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για τη μύηση του νέου στα μυστικά του επαγγέλματος. Με την πάροδο του χρόνου έγινε αναγκαία και η θεωρητική κατάρτιση του μελλοντικού επαγγελματία. Σήμερα σχεδόν για όλα τα επαγγέλματα συνδυάζεται η θεωρητική με την πρακτική του ετοιμασία. Για να γίνεις γιατρός απαιτείται τουλάχιστον δεκαετής εκπαίδευση. Η θεραπεία των ασθενειών είναι μια σοβαρή υπόθεση για μια οργανωμένη κοινωνία.
Δυστυχώς η οργανωμένη κοινωνία μας, ενώ φροντίζει για τη σωστή και ολοκληρωμένη ετοιμασία της επαγγελματικής αποκατάστασης των πολιτών της, καμία φροντίδα δε λαμβάνει για την ετοιμασία των πολιτών ως γονέων. Δε μεριμνά δηλαδή η πολιτεία για την εκπαίδευση των πολιτών της, ώστε να γίνουν σωστοί γονείς και να μπορούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα αγωγής των παιδιών τους. Η οικογένεια είναι ο πιο σπουδαίος παράγοντας αγωγής ακόμη και από τη σχολική εκπαίδευση. Σωστή ανατροφή των παιδιών από τους γονείς σημαίνει σωστές οικογένειες, σωστοί πολίτες, σωστοί άνθρωποι, ευτυχισμένη κοινωνία.
Μια ευνομούμενη σύγχρονη κοινωνία πρέπει να ρυθμίσει νομοθετικά και να καλύψει αυτή την έλλειψη. Είναι απορίας άξιο, πως δε βρέθηκε μέχρι σήμερα κάποιος παιδαγωγός, κοινωνιολόγος, πολιτικός τέλος πάντων, κάποιος αρμόδιος να φροντίσει για το σπουδαίο, το κρίσιμο, το καθοριστικής σημασίας για το μέλλον μιας κοινωνίας ρόλο του γονέα. Για να θεραπευτεί αυτή η θλιβερή κατάσταση και μέχρι να γίνει κάποιο βήμα από την Πολιτεία έχουμε να προτείνουμε τα εξής:
Στην έδρα κάθε Δήμου ιδρύονται μία ή περισσότερες Σχολές Γονέων, ανάλογα με τις ειδικές συνθήκες κάθε περιοχής. Σκοπός των σχολών αυτών θα είναι η επιμόρφωση των πολιτών (γονέων ή υποψήφιων γονέων) για θέματα αγωγής της νεολαίας.
Η παρακολούθηση των μαθημάτων να είναι αρχικά προαιρετική. Οι παραπάνω σχολές να χορηγούν βεβαίωση παρακολούθησης των μαθημάτων στους ακροατές τους, που, συνυποβάλλεται με άλλα δικαιολογητικά για την κατάληψη θέσης στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ως ιδιαίτερο προσόν.
Όταν το θέμα ρυθμιστεί νομοθετικά, οι βεβαιώσεις αυτές θα είναι απαραίτητο στοιχείο για την έκδοση άδειας γάμου και για τους δύο μελλόνυμφους.
Οι βεβαιώσεις αυτές θα είναι επίσημα δημόσια έγγραφα, θα συνυπογράφονται από το Δήμαρχο, την Διεύθυνση της Σχολής και τους διδάσκοντες.
Κάθε Δημοτική Σχολή Γονέων διευθύνεται από εκπαιδευτικό που ορίζεται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Οι διδάσκοντες προέρχονται από το εκπαιδευτικό προσωπικό που υπηρετεί σε σχολεία του Δήμου και από άλλους επιστήμονες, στους οποίους αναθέτει τη διδασκαλία ο Διευθυντής της Σχολής.
Η διεύθυνση της σχολής και η διδασκαλία των μαθημάτων γίνεται σε εθελοντική βάση, είναι χωρίς αμοιβή και στηρίζεται στη διάθεση προσφοράς, στο κοινωνικό σύνολο.
Με απόφαση όμως του Δημοτικού Συμβουλίου μπορεί να ανατεθεί η διδασκαλία μαθημάτων με αμοιβή σε ορισμένους επιστήμονες, η χορήγηση εξόδων μετακίνησης, παραστάσεως και άλλων αναγκών λειτουργίας της σχολής.
Είναι αυτονόητο ότι στις παραπάνω σχολές μπορούν να διδάξουν ιερείς, γιατροί, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί και άλλοι επιστήμονες που υπηρετούν στην περιοχή του Δήμου.
Ενδεικτικά παραθέτουμε τα μαθήματα που πρέπει να διδάσκονται στις Σχολές Γονέων.
1) Ευγονική 2) Παράγοντες αγωγής (γενικά) 3) Η οικογένεια ως παράγοντας αγωγής 4) Το σχολείο ως παράγοντας αγωγής 5) Η κοινωνία ως παράγοντας αγωγής 6) Δευτερεύοντες παράγοντες αγωγής 7) Η διατροφή των παιδιών 8) Οι παιδικές αρρώστιες 9) Πρώτες βοήθειες 10) Τα παιδικά ατυχήματα 11) Η ψυχική εξέλιξη του ανθρώπου 12) Γνωρίσματα της παιδικής ηλικίας 13) Γνωρίσματα της εφηβικής ηλικίας 14) Η εξέλιξη της νοημοσύνης 15) Η φαντασία του παιδιού 16) Το παιδικό ψέμα 17) Τα συμπλέγματα των παιδιών 18) Ο σεβασμός της ατομικότητας του παιδιού 19) Συνεργασία Σχολείου και οικογένειας 20) Η ενθάρρυνση του παιδιού 21) Αμοιβές και τιμωρίες 22) Τηλεόραση και παιδί 23) Βιβλίο και παιδί 24) Το παιδί στο σύγχρονο κόσμο 25) Περιβαλλοντική αγωγή 26) Το προβληματικό παιδί 27) Οι εργασίες του παιδιού στο σπίτι 28) η σωματική άσκηση του παιδιού 29) επαγγελματικός προσανατολισμός του παιδιού και 30) Παιχνίδι και παιδί.
Οι ώρες και οι ημέρες των μαθημάτων θα καθορίζονται από τον Διευθυντή της Σχολής ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες. Γενικά τα μαθήματα μπορούν να γίνονται δύο φορές την εβδομάδα κατά τις απογευματινές ή βραδινές ώρες.
Συνολικά πρέπει να γίνουν τουλάχιστον 30 μαθήματα στο διάστημα 3-4 μηνών.
Κάθε μάθημα πρέπει να διαρκεί δύο διδακτικές ώρες των 45 λεπτών.
Κατά την πρώτη ώρα θα γίνεται εισήγηση για ένα θέμα και τη δεύτερη θα ακολουθεί σχετική συζήτηση.
Η αίθουσα διδασκαλίας καθορίζεται από την δημοτική αρχή, η οποία καλύπτει τυχόν λειτουργικά έξοδα (καθαριότητα, θέρμανση κλπ).
Στην έδρα του Δήμου συστήνεται επιτροπή παρακολούθησης, ενίσχυσης και καθοδήγησης του προγράμματος επιμόρφωσης των γονέων (αλλά και άγαμων νέων που πρόκειται να παντρευτούν). Μέλη της Επιτροπής ορίζονται Διευθυντές σχολείων του Νομού που εθελοντικά και άμισθα μπορούν να προσφέρουν στον τομέα αυτό. Ορίζεται επίσης ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ της Επιτροπής, εκπαιδευτικός, με αποκλειστικό έργο την υλοποίηση του προγράμματος στο επίπεδο του Δήμου. Στη θέση αυτή αποσπάται εκπαιδευτικός από δημόσιο σχολείο ή προσλαμβάνεται κάποιος ειδικός με μια ιδιαίτερη σχέση εργασίας (ανάθεση έργου κλπ)
Επιδίωξη όλων των εμπλεκομένων στο πρόγραμμα αυτό η άψογη λειτουργία των Σχολών Γονέων σε όλους τους Δήμους. Η εξασφάλιση χρημάτων για την κάλυψη αναγκών μπορεί να γίνει από πολλές πηγές, και αν είναι δυνατό, από τα προγράμματα Λαϊκής Επιμόρφωσης.
Το πρόγραμμα έχει πιθανότητες να επιτύχει, όταν στελεχωθεί από άτομα που διαθέτουν ενθουσιασμό, πίστη στη δύναμη της αγωγής, διάθεση κοινωνικής προσφοράς και αγάπη για τον άνθρωπο. Στους Διευθυντές των Σχολών απονέμονται κάθε χρόνο ηθικές αμοιβές καθώς επίσης και στους διδάσκοντες για τη συμμετοχή τους στην επιτυχία του προγράμματος.
Η Δημοτική Επιτροπή για τις Σχολές Γονέων σε τακτά χρονικά διαστήματα συγκαλεί συσκέψεις των Διευθυντών για την ανταλλαγή απόψεων, την υποβολή προτάσεων και την επίλυση προβλημάτων με σκοπό την ευόδωση του έργου.
Ο Γραμματέας της Δημοτικής Επιτροπής είναι ο συντονιστής όλων των προσπαθειών. Ο Διευθυντής κάθε σχολής είναι η κινητήρια δύναμη, ώστε να λειτουργήσει με επιτυχία ο θεσμός. Συνεργάζεται με τις δημοτικές αρχές. Αυτός φροντίζει για την αίθουσα. Καταρτίζει το πρόγραμμα των μαθημάτων και των εκδηλώσεων της Σχολής. Αυτός βρίσκει τους κατάλληλους ομιλητές για τα μαθήματα. Αυτός χρησιμοποιεί τις κατάλληλες μεθόδους για να προσελκύσει ακροατές. (προσωπικές επαφές, ανακοινώσεις στα ΜΜΕ, κινητικότητα των φορέων του Δήμου). Η προσέλευση όσο το δυνατό μεγαλύτερου αριθμού ακροατών είναι μέτρο επιτυχίας της προσπάθειας. Ο Διευθυντής στο τέλος κάθε επιμορφωτικής περιόδου υποβάλλει στο Δήμο έκθεση λειτουργίας της σχολής. Σ’ αυτή περιλαμβάνονται όλα τα στοιχεία της λειτουργίας καθώς και οι προβληματισμοί και οι προτάσεις για κάθε νέα περίοδο. Η όλη προσπάθεια αφενός μεν πρέπει να στηρίζεται στην εθελοντική προσφορά ατόμων και φορέων και αφετέρου στην αξιοποίηση των στελεχών των τοπικών κοινωνιών. Είναι προτιμότερο να μη λειτουργήσουν σχολές σε ορισμένους Δήμους, αν δε βρεθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι να τις αναλάβουν. Στο αρχικό στάδιο η λειτουργία μικρού αριθμού σχολών με έντονη προβολή του έργου τους και της σημασίας των στόχων τους, μπορεί να βοηθήσει στην εξάπλωση του θεσμού σ’ όλους τους Δήμους.
Αξίζει τον κόπο να αναληφθεί μια τέτοια πρωτοβουλία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Προς την κατεύθυνση αυτή παρά πολύ θα μπορούσαν να βοηθήσουν οι Σχολικοί Σύμβουλοι, οι Προϊστάμενοι των Γραφείων Εκπαίδευσης καθώς και οι Διευθυντές της Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας και Τεχνικής Εκπαίδευσης. Ακόμη και τα συνδικαλιστικά όργανα των εκπαιδευτικών, αν υπάρχει διάθεση, μπορούν να συμβάλουν στην επιτυχία της ίδρυσης και λειτουργίας Σχολών Γονέων.
Κατά τη γνώμη μας το θέμα της ίδρυσης Σχολής Γονέων πρέπει να ρυθμιστεί νομοθετικά. Επιβάλλεται οπωσδήποτε να συμπεριληφθεί η λειτουργία τους μέσα στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Η μόρφωση των Ελλήνων γονέων είναι αναγκαία όσο και η φροντίδα της Πολιτείας για την επαγγελματική τους αποκατάσταση.
Του Κώστα Ζησόπουλου
• Ο Κώστας Ζησόπουλος είναι επίτιμο μέλος του Πολιτιστικού Κέντρου Εκπαιδευτικών Ν. Λάρισας