Αναρωτήθηκα και με την τελευταία πτήση μάλιστα. Κατάμεστο ήταν το αεροδρόμιο από επιβάτες, κάποιοι απ’ αυτούς προσπαθούσαν να προσανατολιστούν. Σίγουρα κάποιο συνέδριο θα γίνεται, έτσι έκρινα γρήγορα, μιας και όλο αυτό το πλήθος που έβλεπα, δεν έδειχνε με τίποτα να είναι τουρίστες από άλλη χώρα. Αυτοί συνήθως κατέφθαναν πάντα με ζωηρόχρωμα, χτυπητά και παράξενα ρούχα. Το είχα σκεφτεί πολλές φορές αυτό, γιατί άραγε αξιοπρεπείς άνθρωποι φορούν τόσο γελοία πράγματα. Ίσως βέβαια το έκαναν για να δείξουν τη χαρούμενη διάθεση τους ή για να νιώσουν πως δεν είναι ο συνηθισμένος εαυτός τους. Πάντως σίγουρα κάποιον λόγο θα είχαν.
Πλησίασα τον ιμάντα αποσκευών και είδα πως είχε δυσανάλογα λίγα πράγματα, σε σχέση με όλο αυτό τον κόσμο που έβλεπα. Περιεργάστηκα πάλι το συγκεντρωμένο πλήθος κι αυτή τη φορά κατέληξα στο τελικό συμπέρασμά μου. Γιατροί ήταν, όλοι αυτοί ήταν έλληνες γιατροί, διαφόρων ειδικοτήτων. Ιατρικό συνέδριο στα σίγουρα. Ποιος ξέρει πόσα αχρείαστα φάρμακα έγραψαν πάλι στα συνταγολόγια τους; Τα ήξερε καλά αυτά τα συνέδρια, από έναν παλιό συμμαθητή μου και τωρινό μεγαλογιατρό. Μου είχε εξηγήσει πως λειτουργεί το σύστημα. Τον θυμόμουν τον διάλογο που είχαμε κάνει, γιατί μ’ είχαν εντυπωσιάσει τα λόγια του και ας μην τα είχα κατανοήσει όλα.
«Όλα αυτά τα ταξίδια υψηλής ποιότητας που κάνω σαν γιατρός καλέ μου φίλε, δεν είναι παρά επιβραβεύσεις από φαρμακευτικές εταιρείες, επικαλυμμένες καλά με κάνα δυο ομιλίες, έτσι για να πάρει η εκδρομή, το όνομα συνέδριο. Στο λέω από την αρχή πως η φαρμακευτική διαφήμιση είναι έννομη και χρήσιμη, όταν όμως ρε φίλε ακούει και σε ορισμένους κανόνες, όχι ασύδοτα. Εδώ στην χώρα μας, δυστυχώς δεν υπάρχει κανένα οριοθετημένο πλαίσιο. Προωθείς ένα φάρμακο που δεν κάνει κακό σε κανέναν, αλλά πολλές φορές ούτε και καλό και πας όποια εκδρομή θέλεις. Έτσι χύμα στο λέω, για να καταλάβεις. Όταν είναι να γράψεις μια συνταγή, είναι σίγουρο πως μαζί με τα ωφέλιμα, θα γράψεις και το άχρηστο, για το ταξίδι σου. Οι φαρμακευτικές εταιρίες προκειμένου να γίνεται όλο και μεγαλύτερη διακίνηση των φαρμάκων τους, δεν τσιγκουνεύονται τις εκδρομές ούτε τις παροχές τους και δεν υπόκειται όπως σου προείπα σε κανένα έλεγχο. Στα φανερά έρχονται οι εκπρόσωποί τους στα γραφεία μας και κλείνουμε τις διακοπές μας. Αυτό το ακριβό γραφείο που βλέπεις εδώ μέσα, προσφορά είναι. Το ξέρω πως δεν είναι ηθικό όλο αυτό, αλλά είναι νόμιμο και λέγεται ενημέρωση, κατάλαβες;
Δεν είναι χρηματισμός. Στο λέω καθαρά, είναι δύσκολο να αρνηθείς, για σκέψου το, σε ποιον άνθρωπο δεν αρέσουν τα ταξίδια; Αλλά για να φιλοσοφήσουμε και λίγο περισσότερο αν το νόμιμο δεν είναι ηθικό, κανένας κώδικας δεοντολογίας δεν μπορεί να στηρίξει την αλήθεια του ούτε ο φόβος του νόμου δεν γίνεται να ορίζει την ηθική, δεν ξέρω αν με καταλαβαίνεις. Αυτό που θέλω να πω με πιο απλά λόγια, είναι πως χρειάζεται μια καλύτερη οντολογική στάση απ’ όλους μας».
Τα λόγια του φίλου μου, ηχούσαν τώρα στα αυτιά μου. Τότε δεν είχα καταλάβει επακριβώς, τώρα όμως, σήμερα, βλέποντας όλους αυτούς τους χαρούμενους γιατρούς να πλημμυρίζουν το αεροδρόμιο και να περνούν από μπροστά μου, σαν να κατάλαβα καλύτερα τα λόγια του, σαν να κατάλαβα τα όσα μπερδεμένα μου είπε και με μιας να τα ξεδιάλυνα.
Ο θόρυβος σιγά- σιγά λιγοστεύει, οι φωνές των γιατρών και των άλλων ταξιδιωτών χάνονται. Μαζί άλλαξαν και οι σκέψεις μου, έπρεπε να βρω αμέσως την πτήση μου.
* Από τον Ευστάθιο Γαϊτανίδη
