Αυτή είναι η κοινή και ευρέως αποδεκτή διαπίστωση με βάση τους αυξανόμενους δείκτες ανάπτυξης που καταγράφουν οι παραπάνω κλάδοι τα τελευταία χρόνια. Η διασύνδεση μεταξύ τους – υπό όρους και προϋποθέσεις – μπορεί να αποτελέσει το δυναμικό αναπτυξιακό μίγμα για τις τοπικές οικονομίες αλλά και για την οικονομία της χώρας στο σύνολό της. Σημαντική διαπίστωση – για τη χάραξη πολιτικής και τη διάνοιξης του νέου δρόμου, είναι, ότι μία δαπάνη – επένδυση των 1.000 ευρώ στον τουρισμό, μέσω της μόχλευσης φθάνει τελικά τα 2.222 ευρώ, ως συνολικό αποτέλεσμα στην αλυσίδα αξίας. Μία υπερδιπλάσια τελική υπεραπόδοση σε σχέση με την αρχική.
Απαιτείται συνεπώς μια ταχύτατη προσαρμογή στα νέα δεδομένα για το μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης που υπάρχει με την αξιοποίηση των τεραστίων δυνατοτήτων μας. Βασικές προϋποθέσεις του εν λόγω εγχειρήματος είναι η αλλαγή νοοτροπίας, η ανάπτυξη συνεργειών, δικτύων και συνεργασιών, η δημιουργία οικονομιών κλίμακας, καθώς και η συνέπεια στην ποιότητα.
Η σύνδεση - με συγκεκριμένο σχέδιο- της αγροδιατροφής με τον τουρισμό, μπορεί να καταστεί μία από τις ατμομηχανές για την ανόρθωση της οικονομίας. Είναι αυτή η έμμεση εξαγωγή προϊόντων εντός χώρας μέσω των ταξιδιωτικών εμπειριών των επισκεπτών η καλύτερη και πειστικότερη προβολή της Ελλάδας. Ακόμη, όσο περισσότερο διευρύνεται το πλέγμα αυτής της διασύνδεσης τόσο μεγαλύτερη είναι η αλυσίδα αξίας που προκύπτει.
Οι τεράστιες επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή στην ανθρώπινη τροφή και η διατροφική ανασφάλεια, ενισχύουν ακόμη περισσότερο αυτή την αυξητική τάση για αναζήτηση ποιοτικών, τοπικών αλλά και πιστοποιημένων τροφίμων. Η ανάδειξη των ιδιαίτερων ποιοτικών και γευστικών χαρακτηριστικών των Ελληνικών τροφίμων με στόχο τη διείσδυσή τους στις αγορές του εξωτερικού μπορεί να επιτευχθεί αξιοποιώντας τον τουριστικό κλάδο ενώ παράλληλα προγράμματα όπως το « Επιχειρώ έξω» μπορούν να αποτελέσουν δομικούς πυλώνες για την ανάπτυξη της εξωστρέφειας. Γιατί εν τέλει είναι αυτά «τα τρόφιμα με ψυχή» που είναι προικισμένα με μοναδικά χαρακτηριστικά - όπως είναι η προέλευση, η ποιότητα, η βιολογική τους αξία, η γεύση, το άρωμα και ο τρόπος παρασκευής τους - και αξίζουν να έχουν μια άλλη τύχη, διεθνή αναγνώριση καθώς και ηθική και δίκαιη αμοιβή του παραγωγού.
Η προσωπική εμπειρία για την επιλογή της ένταξης σε διαδικασία παραγωγής πιστοποιημένων βιολογικών προϊόντων - που στην αρχή φάνταζε ως βουνό- απέδειξε ότι τα αδύνατα μπορούν να γίνουν δυνατά και ότι η πραγματικότητα είναι τόσο απλή. Επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά το κοινότυπο, χιλιοειπωμένο αλλά και σοφό «όλα είναι στο μυαλό μας».
Έχω τη γνώμη ότι μπορούμε πλέον να περάσουμε στην επόμενη φάση, δηλαδή από τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ, στα Ποιοτικά Ελληνικά Πιστοποιημένα Προϊόντα (ΠΕΠΤ). Από τα τοπικά σύμφωνα ποιότητας, όπως λόγου χάρη αυτό που υλοποιείται στην Κρήτη με το «Ελληνικό πρωινό», σε ένα νέο Εθνικό σύμφωνο ποιότητας, περίπου κάτι ανάλογο δηλαδή με το «Ελληνικό σήμα».
Ίσως ακούγεται ως προωθημένο, αλλά αυτή είναι η άλλη οπτική γωνία, αυτή της τέχνης. Δηλαδή να μεγεθύνει αυτή την αντανάκλαση της πραγματικότητας γιατί η παραγωγή και η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων για την παραγωγή τροφής είναι δημιουργία, δεν είναι απλά τεχνική αλλά και τέχνη με μεράκι και φαντασία.
Εκτιμώ ότι ήδη έχουμε κερδίσει τις εντυπώσεις, τώρα όμως είναι η ώρα να πεισθούμε και να πείσουμε για τις δυνατότητες παραγωγής διαφοροποιημένων προϊόντων, για τη θέσπιση κινήτρων προμήθειας τοπικών τροφίμων από τις ξενοδοχειακές μονάδες.
Με τη δημιουργία πλατφόρμας προμηθευτών – ξενοδοχειακών μονάδων και με την άμεση διασύνδεση εμποροβιοτεχνικών και τουριστικών επιμελητηρίων διευκολύνεται η απευθείας συνεργασία.
Ακόμη η αξιοποίηση της θετικής εμπειρίας του Ιδρύματος «Καπετάν Βασίλης» που δραστηριοποιείται στη Μεσσηνία στην αγροδιατροφή και τον τουρισμό μπορεί να αποτελέσει το μεγεθυμένο πρότυπο εφαρμογής του σε επίπεδο χώρας.
Η εκπόνηση ενός ειδικού προγράμματος για την Ελληνική διατροφή με την ανάδειξή της ως στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς και με την ταυτόχρονη καλλιέργεια και ανάπτυξη της τουριστικής συνείδησης είναι ο συντομότερος δρόμος διασύνδεσης αγροδιατροφής – τουρισμού.
Αυτή η Ελλάδα της βιοποικιλότητας (δεύτερη στην παγκόσμια κατάταξη) με τον θησαυρό των γεύσεων και της επικαιροποίησης των ξεχασμένων δυνατοτήτων της μπορεί να κάνει θαύματα.
Aυτό το παρόν μας, δεν θα μας δικαιολογήσει άλλες ανεξήγητες καθυστερήσεις, και το μέλλον μας, δεν θα μας ανεχθεί χαμένες ευκαιρίες.
Τώρα είναι η ώρα.
*Ο Βασίλης Μακατός είναι μεταποιητής αγροτικών προϊόντων για την παραγωγή τροφίμων, μέλος της ομάδας εργασίας αγροδιατροφής-τουρισμού του Υπουργείου Ανάπτυξης.
* Από τον Βασίλη Μακατό
