Ακμή και παρακμή

Aπό την Καλλίτσα Γκουράβα-Δικτά

«Ετούτος ο ανήφορος κατήφορο θα φέρει», λέει μια λαϊκή ρήση. Κι ό,τι λέει ο λαός είναι σοφά ειπωμένο και σωστά τοποθετημένο, όπως έχουμε πει κι άλλες φορές.

Ασφαλώς έχει κι αυτή η ρήση μεταφορική έννοια όπως όλες. Και δεν αναφέρεται φυσικά στη μορφολογία του εδάφους, αλλά στη ζωή μας γενικότερα.
Κάποιοι ίσως προτρέξουν και βγάλουν το συμπέρασμα ότι μιλάω για επιχειρηματικότητα ή για το χρηματιστήριο. Κάπως έτσι έγινε και μ’ αυτό, πριν κάμποσα χρόνια.
Το παρακολούθησε ο κοσμάκης - ο κοσμάκης λέω όχι ο κόσμος, ο κοσμάκης ο ανίδεος, που πίστεψε πως κάποια μέρα θα κάνει κολύμπι στα ευρώ κι έχασε και την τελευταία του δεκάρα. Γιατί ο κόσμος ο δικός του, ήξερε πώς να το χειριστεί το θέμα. Το παρακολούθησε λοιπόν ο κοσμάκης στην άνοδό του με τους χτύπους της καρδιάς του να χτυπάνε... κόκκινο στην κατακόρυφη αναρρίχησή του και ύστερα με κομμένη την ανάσα στην κατακόρυφη πτώση του.
Εγώ όμως φίλοι μου δε θα μιλήσω γι` αυτό, μια παρένθεση ήταν, πάει και πέρασε.
Εμένα μ’ ενδιαφέρει η ζωή. Και «ζωή» όπως μ’ έχει διδάξει η πείρα, δεν είναι μόνο ν’ αναπνέεις και να κυνηγάς το θησαυρό, αλλά ν’ απολαμβάνεις κι όλα, ό,τι ωραίο μας δόθηκε απλόχερα απ’ το Θεό.
«Ακμή και παρακμή» είναι ο τίτλος μου και θ αναφερθώ στην πορεία του ανθρώπου. Τη φυσική του πορεία βέβαια, όπως την είδα εγώ, με το μάτι ενός ανθρώπου κοινού, καθημερινού κι ανειδίκευτου. Θα αναφερθώ στην πορεία του ανθρώπου που γεννιέται, που μεγαλώνει, που γερνάει. Γιατί δυστυχώς υπάρχουν και νέοι άνθρωποι που κόβεται το νήμα και δεν προλαβαίνουν να χαρούν αυτό το υπέροχο θαύμα, που λέγεται «ζωή».
Πόση χαρά δίνει στο περιβάλλον του η γέννηση ενός παιδιού! Και πόση ελπίδα! «Κάθε φορά που γεννιέται ένα παιδί, φέρνει κι ένα μήνυμα, πως ο Θεός δεν απογοητεύτηκε ακόμα απ’ τους ανθρώπους», λένε οι Κινέζοι. Αυτό το παιδί λοιπόν, σιγά - σιγά μεγαλώνει και παίρνει τη ζωή στα χέρια του κι ανηφορίζει, έχοντας σα στόχο πάντοτε την κορυφή.
Μια κορυφή που την πατάνε όλοι, πλούσιοι και φτωχοί, γραμματιζούμενοι και μη, όμορφοι και άσχημοι, έξυπνοι και αφελείς. Φθάνει μόνο να έχει λάδι το καντήλι τους.
Σ’ αυτό το ανέβασμα όμως συνάνθρωποι, κάποιοι ξεχνάνε να κάνουν μια στάση, να ξεκουραστούν, να ζήσουν. Τους απορροφά ολότελα η καθημερινότητα, η πάλη, το κονταροχτύπημα με τη ζωή, ο μόχθος, οι επιτυχίες που τυχόν θα έρθουν.
Κάποιος κάποτε μου εξομολογήθηκε στα ογδόντα του: «Δε θα με πιστέψεις, αλλά όλα αυτά τα χρόνια που ήμουνα στη βιοπάλη, είχα ξεχάσει από πού βγαίνει ο ήλιος...! Τώρα προσπαθώ να σταματήσω τους δείκτες του ρολογιού μα εκείνοι τρέχουν». Συγκλονίστηκα. Έμεινα άφωνη ώρα πολλή να κοιτάζω εκείνο το γέρικο κορμί, το θολό του βλέμμα που έβλεπε το κενό και ποιος ξέρει τι να συλλογιζόταν! Τα δικά του λάθη ή των άλλων που κληρονόμησε και δεν μπόρεσε να τα ξεφορτωθεί και να ζήσει!
Όταν συνήλθα σκέφτηκα: Και πόσοι άλλοι από μας δε θα ξέχασαν να κοιτάξουν ένα πρωί την ανατολή ή ένα όμορφο ηλιοβασίλεμα! Ασφαλώς και δε χρειάζονται εκατομμύρια για ν’ απολαύσεις τα παραπάνω. Φθάνει να πας στο ξέφωτο του χωριού σου ή στην άκρη της πόλης, εκεί που ο ήλιος φωτίζει ελεύθερος, χωρίς εμπόδια τσιμέντου.
Ανηφορίζει λοιπόν ο άνθρωπος κάποτε τραγουδώντας κι άλλοτε αγκομαχώντας και επιτέλους φθάνει στην κορυφή. Ήταν αναπόφευκτο. Αλλά δεν έχει άλλο. Δε στέκεται πολύ εκεί, σε λίγο αρχίζει ο κατήφορος, αναπόφευκτος κι αυτός.
Τώρα δε θέλει να βιαστεί, γαντζώνεται και κοντοστέκεται στο κατέβασμα και κοιτάζει γύρω του μήπως και ανακαλύψει κανένα μονοπάτι να το πάρει... κρυφά και να γυρίσει πάλι στην κορυφή, αλλά μάταια, δυστυχώς για κείνον, για μένα, για σένα, για όλους, είναι μονόδρομος.
Ο κατήφορος φίλε μου είναι ευκολότερος, σχεδόν κατρακυλάς και φθάνεις στον πάτο, όσο ν’ ανοιγοκλείσεις τα μάτια σου.
Και τότε! Ω τότε, γυρνάς πίσω σου και κοιτάζεις αυτό το τεράστιο βουνό που λέγεται «ζωή», που το ανέβηκες χωρίς ανάσα και το κατέβηκες ανόρεχτα γκρινιάζοντας και βλαστημώντας, βλέπεις τον κακοτράχαλο δρόμο που πόνεσες, που μάτωσες, μα βλέπεις και οάσεις που καθόλου δεν τις πρόσεξες και σκέφτεσαι...
Ας ήταν να ξανάρχιζα, αλλιώς θα την κουμαντάριζα τη ζωή...