Στους κυριότερους παράγοντες του υψηλού ποσοστού νοσηρότητας και θνητότητας από τα παραπάνω νοσήματα είναι και οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες. Σημαντικοί παράγοντες επίσης είναι το κάπνισμα, η ανεπαρκής σωματική άσκηση και η κατανάλωση αλκοόλ.
Η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της ανάρτησε στο διαδίκτυο στις αρχές Οκτωβρίου, μελέτη, προγραμματισμό, παρακολούθηση εφαρμογής και αξιολόγηση προγραμμάτων προστασίας και πρόληψης του γενικού πληθυσμού και των ειδικών πληθυσμιακών ομάδων σε θέματα διατροφής.
Το European Food and Nutrition Action Plan 2015-2020 του Ευρωπαϊκού Γραφείου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρει πως το επιπλέον βάρος, η επιπλέον πρόσληψη ενέργειας, κορεσμένων και trans λιπαρών, ζάχαρη και αλάτι, σε συνδυασμό με την ελλιπή ή ανεπαρκή κατανάλωση φρουτολαχανικών και προϊόντων ολικής αλέσεως είναι βασικοί παράγοντες κινδύνου.
Η οικονομική κρίση στις ανεπτυγμένες χώρες σίγουρα έχει επηρεάσει και την διατροφή ιδιαίτερα των κοινωνικό οικονομικά αδύναμων οικογενειών. Οι διατροφικές συνήθειες παύουν να ισχύουν όταν μια οικογένεια δεν έχει τους πόρους για να αγοράσει τα απολύτως απαραίτητα. Αυτό συνεπάγεται και την μη κατανάλωση φρούτων – φρέσκων λαχανικών – ψαριών- κρέατος και κατανάλωση συσκευασμένων τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη – λιπαρά και αλάτι και ετοίμων φαγητών. Ουσιαστικά η απουσία της μεσογειακής διατροφής συνδέεται με τα χρόνια νοσήματα και αποτελεί παράγοντα νοσηρότητας.
Ο παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προέτρεψε τα κράτη – μέλη να υλοποιήσουν και να αναπτύξουν δράσεις διάδοσης και υιοθέτησης διατροφικών συνηθειών που θα προάγουν την δημόσια υγεία μέσω της υγιεινής διατροφής και της άθλησης. Στόχος είναι στο μέλλον η υγιεινή διατροφή και η σωματική άσκηση να είναι η προτεραιότητα όλων με αντίκτυπο την μείωση των νοσημάτων αυτών.
Ο στόχος των εγχειριδίων με τις κατευθυντήριες γραμμές που έχει εκδώσει η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας είναι η καθιέρωση των διατροφικών συνηθειών στους πολίτες ξεκινώντας την υλοποίηση όλων αυτών από την παιδική ηλικία σε συνδυασμό πάντα με την σωματική άσκηση. Μέσω των εγχειριδίων που εκδόθηκαν και είναι αναρτημένα στην σελίδα http://www.moh.gov.gr οι πολίτες θα πρέπει συνειδητά να προβαίνουν στις ορθές επιλογές διατροφής και άσκησης. Τα εγχειρίδια απευθύνονται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες ιδιαίτερα στις ευάλωτες ομάδες. Για κάθε ομάδα πληθυσμού έχουν εκδοθεί δυο τόμοι, ο πρώτος περιλαμβάνει τις διατροφικές συστάσεις των επιστημόνων και ο δεύτερος τις επιστημονικές τεκμηριώσεις.
Η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών του πληθυσμού είναι ο στρατηγικός στόχος του Υπουργείου Υγείας για το έτος 2017.
Ο στόχος του Υπουργείου Υγείας πρέπει να γίνει και στόχος του καθενός μας και ο καθένας για τον εαυτό του να αποτρέψει την εμφάνιση νοσήματος που οφείλεται σε λάθος διατροφικές συνήθειες. Έρευνες δείχνουν πως η κρίση άλλαξε τις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων σε ποσοστό περίπου 72%. Δεν είναι τυχαία η διατύπωση ότι η καθημερινή διατροφή αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες προστασίας της υγείας του ανθρώπου αλλά και του περιβάλλοντος.
Από τον Γιάννη Λαμπρόπουλο
* Ο Γιάννης Λαμπρόπουλος, είναι MSc Πρωτoβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Τμήματος Ιατρικής Λάρισας
