Από τον Κων/νο Παπακωνσταντίνου
«Ποιός σκότωσε τον Όμηρο;
ψάχνοντας αενάως
κωφάλαλοι κι αλλήθωροι
χωρίς αιδώ, στο χάος»
Κανείς βέβαια δεν μπορεί να σκοτώσει τον Όμηρο. Στέκει τόσο ψηλά κι απρόσιτος. Απλώς συμβολίζει την πανάρχαια Ελληνική μας φύτρα. Αυτήν, που κωφάλαλοι κι αλλήθωροι, ανόητοι και αφελείς, δήθεν εκσυγχρονιστές μα στ` αλήθεια σκοταδιστές και ξενολάτρες, προσπαθούν να την καταστρέψουν. Να λοιπόν σήμερα. Τον έρωτα τον πανάρχαιο θεό, που τον τίμησαν η τέχνη και το πνεύμα, τον γκρεμίσαμε και στη θέση του βάλαμε τον ξενόφερτο Βαλεντίνο. Πρόσωπο μιας ύποπτης ζωής, άγνωστου κι ανέντιμου, που τον πήρε η επιχειρηματικότητα του κατεστημένου και τον Αγίασε. Μας τον πλασάρισε σαν τον Άγιο των ερωτευμένων. Κι εμείς αφελείς, ανόητοι και ξενομανείς, τον αποδεχθήκαμε.
Αλλά δεν θα ασχοληθούμε μ` αυτόν. Θα μας κάνει σήμερα συντροφιά, λόγω της ημέρας, ένα έργο του Πλουτάρχου: «Ο Ερωτικός», που αποτελεί έναν ύμνο για τον Έρωτα. Και σίγουρα μας μιλάει για τον γνήσιο Έρωτα και όχι τον χυδαίο. Από τη μυθολογία μας, ξέρουμε πως ο Έρωτας ήταν γιος του Άρη και της Αφροδίτης. Έχει το κάλλος της μάνας του. Τη ορμή και την ομορφιά του πατέρα του. «Έρως της Αφροδίτης έργον πρεσβύτερον εν τη κοσμογονία…» Αλλά και ποιος δεν ύμνησε τον Έρωτα; Ο Εμπεδοκλής τον αποκαλεί «Ζήδωρο» δηλ. φέρνει ζωή. «Εύκαρπον» τον λέει ο Σοφοκλής. Δηλ. συνεργό της αθανασίας του ανθρώπινου γένους. Και η Σαπφώ, φωτιά τα ποιήματά της, στη φλόγα της καρδιάς. «Μούσαις ευφώνοις ιωμένη τω έρωτι». Δηλ. γιατρεύει τον έρωτα με τις γλυκιές τις Μούσες. Και ο Μένανδρος λέει: «Είναι στιγμή, που η ψυχή αφόρητα πονάει, και μόνον όποιος την πάτησε γνωρίζει τι τραβάει».
Στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή διαβάζουμε: «Ο Έρως εν μαλακαίς εννυχνεύων παρειαίς νεανίδων». Δηλ. ο Έρωτας ξημεροβραδυάζει, στα ροδοκόκκινα μάγουλα των κοριτσιών.
Ο Ήλιος και ο Έρωτας είναι όμοιοι. Κανένας τους δεν είναι φωτιά, όπως νομίζουν πολλοί. Αλλά φως και θέρμη γλυκιά και γόνιμη. Φωτιά έχει μέσα του, όπως μας λέει ο Πλούταρχος. Ο Έρωτας και η αγάπη είναι ένα διαρκές μαρτύριο, με συναισθηματική διάρκεια. Όταν λείψει η αγάπη, ο έρωτας εκφυλίζεται, στον κορεσμό του ενστίκτου. Ακριβώς όπως η πείνα και η δίψα, σβήνουν με το φαί και το νερό. «Προς γάμον και συνοδόν ανδρός και γυναικός, ής ούκ έστιν ιερωτέρα κατάζευξις». Δηλ. ο Έρωτας ολοκληρωμένος οδηγεί στο γάμο, την πιο ιερή ένωση των δύο φύλων. Κατά τον Πλούταρχο, γνήσιος έρωτας είναι ο ετεροφυλικός. Κάθε άλλη μορφή του, είναι μεθύσι χωρίς κρασί. Ένας τέτοιος έρωτας εκφυλίζεται σε στιγμιαία ηδονή. Κατέκρινε επίσης δριμύτατα, τους παιδόφιλους, τους παιδεραστές και τους ομοφυλόφιλους. Αυτοί αμαυρώνουν τον αληθινό και θεϊκό έρωτα. Το συγκλονιστικό αυτό ανθρώπινο συναίσθημα των ερωτευμένων, μας τον παρουσιάζει σαν τον κισσό με το πλατάνι. Δύο σε ένα. Στην πιο αδιάλυτη ένωση ψυχών και σωμάτων.
Ο Ευριπίδης στην τραγωδία του, δίνει στη γυναίκα πρωταρχικό ρόλο, στο θέμα του Έρωτα. Αναφερόμενος στον μύθο της Άλκηστης, που θυσιάστηκε για χάρη του άνδρα της, του Άδμητου, δείχνει πως οι γυναίκες, από έρωτα μπορούν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους και ν` αναδειχθούν ηρωίδες.
Αναφέρει δε και άλλα παρόμοια παραδείγματα. Όπως και τον γνωστό μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης. Ο Ορφέας με τη θεϊκή του μουσική μάγεψε τον κάτω κόσμο και κατάφερε να πετύχει την επάνοδο της Ευρυδίκης πάνω στη γη. Όμως υπό έναν όρο: Να μη γυρίσει καθώς θα φεύγει πίσω του για να δει την Ευρυδίκη. Μα αυτός αστόχησε γύρισε να δει αν τον ακολουθεί και την έχασε πάλι στα τάρταρα. Ή ακόμα και τον Πρωτεσίλαο, τον Αρχηγό των Θεσσαλών, που πρώτος σκοτώθηκε πατώντας στην Τροία. Η γυναίκα του η Λαοδάμεια, ζήτησε από τον Άδη για χάρη του άνδρα της, του γενναίου Πρωτεσίλαου να του επιτρέψει να γυρίσει στη γη, μόνον για τρεις ημέρες. Πράγματι αυτό έγινε. Η Λαοδάμεια όμως με την εκπνοή της προθεσμίας, αυτοκτόνησε στην αγκαλιά του άνδρα της, ακολουθώντας τον στον Άδη. Πίστευαν δηλ. οι πρόγονοί μας, πως ο Έρωτας είναι τόσο δυνατός, ώστε μπορούσε από τον Άδη, ψυχή στο φως να φέρει. «Τοις ερωτικοίς άνοδος εξ Αΐδου εις φως υπάρχει».
Ο Έρωτας εμπνέει καλλιτέχνες, μουσικούς, λογοτέχνες, όσους τις Μούσες υπηρετούν, για τη σύνθεση μεγάλων έργων. Τα καλύτερα Μουσεία, παγκόσμια, βρίθουν από πίνακες, γλυπτά και αθάνατα έργα, που υμνούν τον Έρωτα. Ο εραστής γίνεται «δωρητικός», απαλός και μεγαλόφρων. Οι Θεσπιείς, όπως κι εμείς σήμερα, διοργάνωναν πενθήμερες γιορτές, προς τιμήν του Έρωτα στο βουνό του Ελικώνα. Ήταν τα «Ερωτίδια». Το αθάνατο λοιπόν Ελληνικό πνεύμα, βάζει τον Έρωτα στις σωστές του διαστάσεις. Θα μπορούσε κανείς να βρει άπειρους θησαυρούς, που επιβεβαιώνουν την άποψη αυτή. Και να αντικρούσει αυτήν την απαράδεκτη εκμετάλλευση από την εμπορική επιχειρηματικότητα, που μάλλον αλλοιώνει την πραγματική μορφή του Έρωτα, με τον ανέμελο πανζουρλισμό των νέων, που οδηγεί σε ανεπιθύμητες ατραπούς.
