του εγκεφάλου του, όπως οι βιολόγοι, οι ανθρωπολόγοι, οι ψυχολόγοι και όλοι οι επιστήμονες μας πληροφορούν. Αυτό δείχνουν και όλες οι πράξεις και τα έργα της ανθρώπινης κοινωνικής ζωής. Αν όντως λοιπόν έχουν έτσι τα πράγματα, ο συνειδησιακός κόσμος κάθε ισορροπημένου λογικού ανθρώπου είναι ο ρυθμιστής της υπάρξεώς του.
Μιλάω λοιπόν για τη συνείδησή μου, που προπαντός τα βράδια με σκοτίζει, «ταυτίζοντάς την», με τη «συνείδηση» του μεγάλου θεατρικού συγγραφέα – επιθεωρησιογράφου – στιχουργού, του Ηλία Λυμπερόπουλου, που πριν από κάποιες δεκαετίες έγραψε ένα κείμενο για τη συνείδηση και που περίτεχνα μελοποίησε, ο ταλαντούχος τραγουδοποιός, Κώστας Χατζής.
Μιλάω για τη συνείδησή μου, η οποία τα βράδια με συγχύζει. Χτες το βράδυ με τάραξε πάλι. Μετά από τόση κούραση που είχα, μόλις ξάπλωσα και έγειρα να πάρω τον ύπνο του «δικαίου», να τη η συνείδηση μου ήρθε. Της λέω: Ό, τι έχεις να μου πεις, πες το μου σε δυο λεπτά, γιατί είμαι κουρασμένος και θέλω να κοιμηθώ. Άλλωστε, τι να μου πεις; Τα χτεσινά; Τα προχτεσινά; Αφού όλος ο κόσμος ξέρει ότι εγώ είμαι ένα ανθρωπάκι, ένα ανθρωπάκι είμαι. Αφού δεν πειράζω κανέναν, μόνο τη δουλειά μου κοιτάζω και τίποτα άλλο. Αλλά, μόλις είπα έτσι, αυτή γέλασε, γέλασε ειρωνικά… Μου λέει: τα πιστεύεις αυτά που λες; Λέω βεβαίως τα πιστεύω, τα πιστεύω. Λέει έμαθα ότι στη δουλειά σου είσαι μέγας και τρανός. Λέω δεν βαριέσαι, το κατά δύναμη, εκεί παλεύουμε και βγάζουμε πέντε δεκάρες. Λέει τα εκατομμύρια, εσύ τα λες δεκάρες; Λέω γιατί, εσύ είσαι εφορία; Όχι μου λέει, αλλά σου θυμίζω, που έλεγες κάποτε, ότι το άτιμο το χρήμα, δεν το θέλω, δεν το υπολογίζω, δεν το φτιάχνω, κάτι τέτοια που έλεγες. Ε, καλά, μπορεί να έλεγα, αλλά τώρα σε παρακαλώ να μ’ αφήσεις ήσυχο, γιατί θέλω να κοιμηθώ.
Λέει πριν σ’ αφήσω, θα σου κάνω δύο ερωτήσεις.
Λέω ωραία, ακούω την πρώτη. Λέει είσαι καλός χριστιανός; Λέω είμαι, καλός είμαι. Λέει έχεις και πλούσια τα ελέη; Ναι έχω λέω, έχω, έχω. Έχεις λέει, και γκαρνταρόμπα. Λέω έχω. Λέει ο Χριστός που είπε: ο έχον δύο χιτώνες; Λέω, μην το παιδεύεις, ξέρω που το πας, αλλά, ο Χριστός μίλησε για χιτώνες, δεν μίλησε για κουστούμια. Λέει έχεις φάει; Λέω, βεβαίως έχω φάει, όλοι εμείς οι άνθρωποι, πρώτα τρώμε και μετά κοιμόμαστε. Βέβαια, μπορεί να είναι κάποιος, ο οποίος να είναι αδιάθετος. Ή, οι κυρίες που κάνουν δίαιτα για να είναι πιο σέξι… Μου λέει, δεν ντρέπεσαι; Λέω να ντραπώ, που θέλουν οι κυρίες να είναι πιο σέξι; Λέει, δεν ξέρεις ότι πεινάνε εκατομμύρια στον κόσμο; Ωραία λέω, άμα πεινάνε, να δουλέψουνε να φάνε. Λέει δεν ξέρεις ότι πεθαίνουνε χιλιάδες την ημέρα, γιατί δεν έχουν ούτε το ένα ούτε το άλλο; Λέω ωραία, και τι θέλεις να κάνω δηλαδή; Να ταΐσω εγώ αυτά τα εκατομμύρια; Ας ενδιαφερθούν τα κράτη, το κάθε κράτος. Αλλά θα μου πεις, ένα κράτος, θα κοιτάξει πρώτα αυτούς τους ψωμολιμηδες; Όχι. Ένα κράτος θα κοιτάξει πρώτα την άμυνά του, θα αγοράσει τανκς, αεροπλάνα, πλοία, σφαίρες και τέτοια. Γιατί, απ’ τους αρχαίους τους καιρούς, τα κράτη εξασφαλίζουν πρώτα τους εχθρούς και μετά τους φίλους. Λέει: αυτός είναι ο πολιτισμός σας…; Να σκοτώνει ο ένας τον άλλον…; Γιατί αν έχεις όπλο, κάτι πρέπει να το κάνεις, άνθρωπε…
Έτσι με βασανίζει και με ταλανίζει τα βραδάκια η συνείδησή μου, μου κάνει τέτοια παιχνιδάκια, αλλά συνείδηση στον κόσμο, έχουν μόνο τ’ ανθρωπάκια. Που να πάνε να τη βρούνε τη συνείδηση τα κράτη; Και δεν τα λέει μόνο σε μένα, όταν πάω να κοιμηθώ, μα τα λέει και σένα και σε κείνον και σ’ αυτήν, και σηκώνουμε τους ώμους, και της λέμε δεν βαριέσαι; Μήπως θα σώσω εγώ αυτόν τον κόσμο; Ένα που μας νοιάζει είναι το πορτοφόλι, τη συνείδησή μας στ’ άλλα, ήσυχη την έχουμε όλοι.
Περιγράψαμε, μια μικρή άναρχη συνειδησιακή στιχομυθία δική μας και του Ηλία Λυμπερόπουλου, που, ενδεχομένως ορισμένοι να τη γνωρίζετε και ίσως να την τραγουδήσατε κατά καιρούς ή να την ακούσατε από τον σπουδαίο τραγουδοποιό Κώστα Χατζή. Θέλουμε να πιστεύουμε, πως, πάρα πολλοί άνθρωποι, έχουν στο κρανίο τους μια τέτοια συνείδηση, αλλά και γενικότερα οι «βολεμένοι» κατά κάποιο τρόπο ιδιοτελείς συνάνθρωποί μας, που καλλιεργούν μέσα τους την νοοτροπία της απληστίας. Αφού ο κόσμος που ζούμε είναι γεμάτος από τέτοια φαινόμενα, όπου η συνείδηση είναι διαβρωμένη ή ανύπαρκτη. Και συνείδηση σημαίνει: λογική της αλήθειας, σημαίνει: λογική της κοινής γνώμης, σημαίνει: κοινό δίκαιο για όλους, σημαίνει: ισονομία, ισοτιμία και πολλά άλλα ανθρωπιστικά ζητήματα. Η συνείδηση όμως, είναι προσωπική και ατομική υπόθεση του κάθε ανθρώπου, που δυστυχώς, τις περισσότερες φορές – όπως κάθε σώφρον άνθρωπος καλά γνωρίζει – δεν συνάδει με τα κοινά οφέλη, στον κόσμο αυτό του ξεπεσμού των ηθικών ανθρωπιστικών αξιών που ζούμε.
Ο Δημήτρης Τσικούρας είναι λογοτέχνης ποιητής και ιστορικός μελετητής.