* Από τον Βασίλη Έξαρχο
Την τελευταία περίοδο βλέπουν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες αλλά και πολλές δηλώσεις εκπροσώπων φορέων που αναφέρονται σε θέματα ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής και λειτουργίας του Οργανισμού ΕΛΓΑ.
Με διάθεση δημιουργικής συμβολής στη συζήτηση που πρέπει να γίνει προκειμένου να ληφθούν σωστές και δίκαιες αποφάσεις, οφείλω να ομολογήσω ότι σε ορισμένες από τις δηλώσεις και τις πληροφορίες που δημοσιεύονται υπάρχουν στοιχεία που προκαλούν σύγχυση στους αγρότες που δικαίως αναζητούν την αλήθεια και αγωνιούν για το μέλλον τους. Πολύ χαρακτηριστική και κρίσιμης σημασίας είναι η πληροφορία ότι «ο Οργανισμός ΕΛΓΑ θα σκεφτεί αν αποζημιώσει ζημιές από παγετό διότι τα απαιτούμενα ποσά θα είναι πολύ μεγάλα».
Είναι επιεικώς απαράδεκτο να υπάρχουν τέτοιες σκέψεις, ο Οργανισμός οφείλει να αποζημιώσει τους αγρότες για παγετό όποιο και αν είναι το απαιτούμενο ποσό εάν προκύπτει από τα μετεωρολογικά στοιχεία ότι υπήρξε παγετός.
Για να δοθούν όμως έγκαιρα αποζημιώσεις πρέπει να προηγηθούν οι εκτιμήσεις, οι εξατομικεύσεις ζημιών και γι’ αυτό έπρεπε ήδη να έχει λυθεί το θέμα των μετακινήσεων του προσωπικού του ΕΛΓΑ με βάση τις ρυθμίσεις που είχαν γίνει με την Κοινή Υπουργική Απόφαση που ίσχυσε την περίοδο 2013-2015.
Η αδράνεια από την πλευρά της κυβέρνησης για το συγκεκριμένο θέμα είναι ακατανόητη και σε κάθε περίπτωση οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση ρύθμισης του ζητήματος είναι πολύ επιζήμια για το κύρος και την αξιοπιστία του Οργανισμού και ασφαλώς πλήττει τους αγρότες που απαιτούν έγκαιρες εκτιμήσεις των ζημιών.
Πέραν όμως από τα θέματα της συγκυρίας θεωρώ απαραίτητο να εκφράσω ορισμένες σκέψεις για το μέλλον του συστήματος ασφάλισης της γεωργικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου.
Με δεδομένο ότι οι έντονες κλιματικές αλλαγές εκτός των επιπτώσεων στο περιβάλλον προκαλούν και πολύ μεγάλες ζημιές στην αγροτική παραγωγή και στο φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, η διαρκής αναβάθμιση του ρόλου του ΕΛΓΑ και η βελτίωση του ασφαλιστικού συστήματος αποτελεί ζήτημα πολύ μεγάλης προτεραιότητας.
Για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών προς τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους, τη λειτουργία του ΕΛΓΑ με περισσότερη δικαιοσύνη και διαφάνεια και την βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων είναι απαραίτητο:
1. Να γίνουν άμεσα βελτιώσεις στο θεσμικό πλαίσιο (Νόμος, Κανονισμοί, Υπουργικές Αποφάσεις) που διέπουν τη λειτουργία του ΕΛΓΑ με στόχο τη δικαιότερη κατανομή των εισφορών και την ασφαλιστική κάλυψη από περισσότερους κινδύνους. Αυτές οι αλλαγές είχαν προετοιμαστεί από το 2014 και θα ολοκληρώνονταν μέσα στο 2015 γι’ αυτό έχουν εκπονηθεί και οι απαραίτητες αναλογιστικές μελέτες. Η κυβέρνηση οφείλει να αξιοποιήσει αυτή την προετοιμασία και ύστερα από την επεξεργασία των στοιχείων των δηλώσεων ΟΣΔΕ του 2015 και του 2016 και την επικαιροποίηση των οικονομικών στοιχείων πρέπει να προχωρήσει εντός του έτους σε τροποποίηση του Νόμου 3877/2010 και των Κανονισμών του ΕΛΓΑ αφού προηγηθεί ανοικτός διάλογος με τους αγρότες. Το 2017 το ασφαλιστικό σύστημα μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει με βελτιωμένο θεσμικό πλαίσιο. Σε ότι αφορά στη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος θα πρέπει να αξιοποιηθεί η νέα δυνατότητα και ευκαιρία που δίνεται πλέον για την ενίσχυσή του από πόρους του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.
2. Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες εκτίμησης των ζημιών και πληρωμής των αποζημιώσεων. Για να γίνει αυτό πράξη πρέπει να ολοκληρώνονται οι διαδικασίες υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ και των δηλώσεων ασφάλισης αγροτικής παραγωγής και ζωικού κεφαλαίου στις 15 Μαΐου, όπως προβλέπεται από τον Κανονισμό και να μην υπάρχουν καθυστερήσεις. Εάν ολοκληρώνονται έγκαιρα οι διαδικασίες των δηλώσεων ασφάλισης, προβλεφθεί με τροποποίηση του Νόμου και του Κανονισμού η δυνατότητα συμψηφισμού των αποζημιώσεων με τις ασφαλιστικές εισφορές του ίδιου έτους ζημιάς, ενισχυθεί το ανθρώπινο δυναμικό όπως έχει προταθεί από την έκθεση αξιολόγησης του ΕΛΓΑ και αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητες του αναβαθμισμένου πληροφοριακού συστήματος του Οργανισμού ώστε να γίνονται ηλεκτρονικά όλες οι συναλλαγές και εργασίες που αφορούν στους αγρότες, στους ανταποκριτές και τους εργαζόμενους του ΕΛΓΑ (υποβολή αιτήσεων, δηλώσεις ζημιάς, πορίσματα εκτίμησης ζημιών) η πληρωμή των αποζημιώσεων θα μπορεί να ξεκινάει το Σεπτέμβρη κάθε έτους, δηλαδή 3 μήνες νωρίτερα από ότι γίνεται σήμερα.
Με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί να ικανοποιηθεί το δίκαιο αίτημα των αγροτών για πληρωμή των αποζημιώσεων πιο γρήγορα από ό,τι γίνεται σήμερα.
* Ο Βασίλης Έξαρχος είναι πρώην Βουλευτής Λάρισας