Του Γιάννη Μήτσιου, φυσικού - νομικού
Θέλω απ' την αρχή να δηλώσω ότι δεν ανήκω σ' εκείνους που αγανακτούν επειδή η σημερινή νεολαία ζει καλύτερα απ' τους νέους της προηγούμενης γενιάς. Ενώ η δική μας νεότητα ήταν γεμάτη στέρηση, φτώχεια, πείνα και δάκρυα. Όχι. Άλλωστε, τα νιάτα, όλα τα νιάτα είναι όμορφα και αξιαγάπητα. Αυτή λοιπόν η αγάπη θα πρέπει να είναι η κινούσα τη γλώσσα. Και την οδηγεί συνέχεια στο ίδιο πάντα μέρος. Στο δόντι που πονάει. Και λέει όσα πρέπει να πει, για να διαλύσει πλάνες, να εδραιώσει αλήθειες και να φωτίσει σκοτάδια. Πλάνη, μήπως δεν είναι να πιστεύει κανείς πως είναι καινούρια η μόδα της επιμελημένης ατημελησιάς και της επιτηδευμένης αφροντισιάς. Δεν χωρεί αμφιβολία πως οι τρόποι αλλάζουν και τα μέσα μεταβάλλονται, αλλά ο σκοπός καλά κρατεί. Ο ίδιος πάντα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Η ίδια προσπάθεια, το ίδιο αγκομαχητό για την υποβολή της ανθρώπινης παρουσίας.
Και βέβαια σήμερα υπάρχουν τα μπλου-τζιν και οι χλωρίνες που τα ξεβάφουν για να φαίνονται παλιά. Αλλά και τότε, στην εποχή ας πούμε του Σωκράτη υπήρχαν οι νέοι, τότε, γόνοι αριστοκρατικών οικογενειών, που κυκλοφορούσαν με μπαλωμένα ενδύματα. Κάποτε μάλιστα ο Σωκράτης δεν άντεξε και απευθυνόμενος σε κάποιον δανδή με αρνητικό τρόπο του είπε: Ε, φίλε, η ματαιοδοξία σου είναι τόσο μεγάλη που ξεχείλισε απ' τις τρύπες των ενδυμάτων σου. Ασφαλώς και υπάρχουν πολλοί και διάφοροι που επιμένουν μέσα από τις θεωρητικές τους επενδύσεις να μιλούν για αποφορτίσεις και αποστασιοποιήσεις, για ανίες και μανίες, για δομές και υποδομές, έστω και αν δεν μπορούν να συνεννοηθούν, όχι μόνο μαζί μας, αλλά ούτε μεταξύ τους. Αιώνια όμως, κάπου στα βάθη της ψυχής του ανθρώπου στο ανεξερεύνητο υποσυνείδητό του, φαίνεται πως θα υπάρχει ευαισθησία, θα εμπλέκονται κάποια νεύρα, θα γίνεται κάποιος αναγραμματισμός και η οδύνη θα γίνεται ηδονή, γιατί όχι. Τα νιάτα, λοιπόν, όλα τα νιάτα, είναι όμορφα και αξιαγάπητα. Είναι όμορφο όταν μελετούν και προκόβουν, όταν αθλούνται, όταν χορεύουν, όταν εκδηλώνουν τη νεανική τους ζωντάνια. Γι' αυτό και μελαγχολείς όταν τους βλέπεις να κάθονται καταγής ακουμπώντας στον τοίχο που γράφει "ΧΑΣΙΣ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ" με αναμμένα τσιγάρα και σβησμένα βλέμματα. Και απαισιοδοξείς όταν βλέπεις φασιστικά σχήματα σχεδιασμένα στο δέρμα τους και αναρχικά συνθήματα ανάμικτα με βωμολοχίες γραμμένα στους τοίχους. Ναι ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος. Εδώ, ο Ζαν Πωλ Σαρτρ την ευθύνη της ελευθερίας την ονομάζει καταδίκη. Γιατί λίγοι μπορούν να σηκώσουν το βάρος της. Και όταν άλλοι είναι εκείνοι που τους χαρίζουν την ελευθερία τους εκείνοι, μη μπορώντας να την ανεχθούν, την πετούν στα σκουπίδια. Όπως οι απελεύθεροι, οι γεννημένοι δηλαδή δούλοι, που κάποτε τους χάριζαν την ελευθερία τους, αλλά εκείνοι μη μπορώντας να τη γευτούν, προτιμούσαν τη σιγουριά της δουλειάς. Οι απελεύθεροι όμως δεν έλειψαν από καμιά εποχή. Όπως και οι ελεύθεροι. Αλήθεια ήταν μεγάλος ηρωισμός στα χρόνια της κατοχής αν γράφει κάποιος συνθήματα στον τοίχο. Γιατί τον έστηναν στον τοίχο. Άραγε τι είναι σήμερα αυτός που γράφει βωμολοχίες στα ντουβάρια; Είχε το φωτοστέφανο της γενναιότητας και της ανδρείας όποιος πρόβαλε κάποτε κάποια αντίσταση στην πρόκληση και την αυθάδεια των οργάνων της ξένης ή της ντόπιας κατοχής. Σκεφθείτε την Απριλιανή νύχτα που, κάτι τέτοιο ήταν μια φωτεινή ακτίνα μέσα στα σκοτάδια της. Άραγε πώς να χαρακτηρίσει κανένας τον Λάκη τού σήμερα; Ο Λάκης έχει μια μοτοσικλέτα με ισχύ πολλών ίππων, κάτι περίπου σαν πολλαπλός πήγασος. Έτσι μπορεί τρέχοντας να περνάει απ' της φαντασίας το διάσελο και να φτάνει εκεί, στο ραντεβού με το όνειρο. Μπορεί να αναπτύσσει ιλιγγιώδη ταχύτητα, για να μπορεί να αισθάνεται απολαυστικά τον ίλιγγο και να παίζει "με ανοιχτά χαρτιά" με τον κίνδυνο και με τον θάνατο. Γοητεύεται από κάτι τέτοια παιχνίδια που τα παίζει στα δάχτυλα του ενός χεριού χωρίς να τηρεί τους στοιχειώδεις κανόνες. Γενικά η μηχανή του Λάκη έχει πολλά "προσόντα" και ταιριάζει σε κάθε θορυβούντα νέο. Προχθές στη διασταύρωση Ρούσβελτ και Παπακυριαζή ένας αστυνομικός ήθελε να βάλει σε τάξη τον Λάκη που παραβίαζε κάποιον κανόνα της Τροχαίας. Ο Λάκης όμως με αντριλίκι αι παλικαριά τον κατατρόπωσε: Ίσα ρε οργανέτο που ταλαιπωρείς τον κόσμο για τρεις κι εξήντα ρε μπάτσε. Τις προάλλες ο Λάκης διάβαζε και υπερθεμάτιζε ένα σύνθημα γραμμένο στον τοίχο: ΘΕΛΟΥΜΕ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ. Μακάρι να ήξερε ότι το βασικό συστατικό αυτής της ποιότητας είναι οι καλές ανθρώπινες σχέσεις. Ο σεβασμός του διπλανού, η καλοσύνη, η ευγένεια, το φιλότιμο. Αυτές οι αξίες που τις βλέπουμε να κατρακυλούν στον κατήφορο του ψευτοπροοδευτισμού παρασύροντας το επίπεδο της ζωής προς τη χυδαιότητα, την προστυχιά, τη γαϊδουριά. Φίλε Λάκη, πρέπει να ξέρεις ότι η ασυδοσία και η περιφρόνηση των άλλων, η σκέψη ότι η αφεντιά μου να 'ναι καλά και ας ψοφήσουν χίλια αρνιά ήταν πάντοτε διαλυτικά της δημοκρατίας και της ποιότητας ζωής, αλλά δεν ήταν ποτέ της μόδας. Μάθε πως κάτι τέτοιες συμπεριφορές δικαιώνουν ολοκληρωτισμούς και στεφανώνουν δικτατορίες. Μάθε ακόμα πως η καλύτερη περιφρούρηση της Δημοκρατίας είναι η πιστή, η ανόθευτη και η αφαλκίδευτη άσκησή της. Γιατί η δημοκρατία δεν είναι μόνο είδος πολιτεύματος. Είναι κυρίως τρόπος σκέψης και συμπεριφοράς.
