Αγαπητή «Ελευθερία»,
Είπα να μην ασχοληθώ με το «Μνημείο Εθνικής Αντίστασης» στο Αλκαζάρ, που χρόνια με πονούσε όπως το έβλεπα, αλλά να που "λαγωνικά" της «Ε», η δημοσιογράφος κ. Ζωή Παρμάκη και ο φωτογράφος κ. Βασίλης Ντάμπλης, το έφεραν στην επικαιρότητα [«Ελευθερία», φύλλο 2ας Φεβρουαρίου, σ. 10). Επειδή όμως υπήρξα τελευταίος κατ’ ανάθεσιν πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συλλογής Διάθεσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΣΔΙΑ) με αντικείμενο τη θεσσαλική Αντίσταση μετά τη μοναδική πρόεδρο του συλλόγου κ. Πόπη Βακάλη, ενός συλλόγου που απλώς χρησιμοποίησε για λίγο τον χώρο πριν ιδρυθεί το γνωστό Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στις Παλαιές Φυλακές (Πυριτιδαποθήκη) Λάρισας, οφείλω να διευκρινίσω ορισμένα πράγματα.
Αποκαλυπτικός ο τίτλος της κ. Παρμάκη «Δυσοσμία και εγκατάλειψη στο Μνημείο Εθνικής Αντίστασης (Το διέρρηξαν το καλοκαίρι προκαλώντας μεγάλες καταστροφές». Όμως το υλικό που υπήρχε εκεί δεν ανήκε στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης όπως αναφέρει το δημοσίευμα, αλλά το χειριζόταν για χρόνια «αντιστασιακός» του οποίου το όνομα δεν αναφέρεται, επομένως ούτε κι εγώ θα το αναφέρω εδώ, μέλος της ΕΣΔΙΑ. Για ό,τι υπήρχε εκεί, το υλικό που παρέμεινε μετά την ίδρυση του Μουσείου, ο τρόπος που εκτέθηκε, δεν αφορά τον Σύλλογο ΕΣΔΙΑ που ήδη διαλύθηκε ούτε τον νέο Σύλλογο «Φίλοι του Μουσείου Ε.Α.».
Προσωπικά χαρακτήριζα το υποτιθέμενο μουσείο «Ιδιωτικό» και «Εικονικό». Ιδιωτικό, εφόσον λειτουργούσε χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του ΔΣ της ΕΣΔΙΑ, επομένως ευθύνη έχει ο ίδιος «αντιστασιακός», όπως και για τη διάρρηξη ή τυχόν καταστροφές που έγιναν, ενώ δεν περιείχε αυθεντικό υλικό τίποτα άλλο πέρα από κάποια οικογενειακά κειμήλια του ίδιου. «Εικονικό», γιατί υπήρχαν μόνο φωτογραφίες και κάποια είδη λαϊκής τεχνικής, π.χ. σβάρνα, που υποτίθεται ότι έδειχνε ένα μέσο με το οποίο έγινε η Μάχη της σοδειάς στην Κατοχή, κοκ. (ποιοι του τα εμπιστεύθηκαν δεν το μάθαμε ποτέ). Η αισθητική της έκθεσης επίσης δεν μας αφορούσε ως Σύλλογο διότι έβλεπε κανείς δίπλα στους αντιστασιακούς αρχηγούς και άλλους που έδωσαν τη ζωή τους, τα ενθυμήματα του ίδιου, ο οποίος, σημειωτέον, παρά την καλή του πρόθεση δεν ευδοκίμησε ως πολεμιστής στην Αντίσταση λόγω ηλικίας αλλά απλός ΕΠΟΝίτης. Αλλά ούτε και η ιστορική της προοπτική μας αφορούσε, διότι η θεσσαλική Αντίσταση, αντικείμενο του υπό ίδρυση Μουσείου ήταν μόνον ΕΑΜική και όχι ΕΔΕΣική, όπως πρόβαλε με δική του πρωτοβουλία ο ανωτέρω «αντιστασιακός». Όλα αυτά τα χρόνια τα κλειδιά κρατούσε ο ίδιος, και δεχόταν επισκέπτες όσους έπειθε να επισκεφθούν τον δικό του επισκέψιμο χώρο, τελώντας υπό την αιγίδα του πρώην δημάρχου κ. Τζανακούλη, ο οποίος είχε ενδιαφερθεί εξ αρχής προσωπικά, είχε επισκεφθεί τον χώρο, εγκρίνοντας την συγκρότηση του πρόχειρου μουσείου, που εξελίχθηκε, όπως είπα σε μόνιμο και ιδιωτικό. Τα έξοδα για τις φωτογραφίες, όπως έλεγε ο ίδιος, έκαναν διάφοροι φορείς, όπως 1000 ευρώ, αν θυμάμαι καλά, -ας με διορθώσουν αν κάνω λάθος- που έδωσε η Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών ΛΤΑ και ο Δήμος, και όχι η ΕΣΔΙΑ.
Επίσης πρέπει να αναφερθεί κάτι που αφορά άμεσα την «Ελευθερία» ότι ο «αντιστασιακός» μας κατέσχεσε με το έτσι θέλω όλα τα βιβλία εκδόσεις της ΕΣΔΙΑ, όσα είχαν απομείνει, εκ των οποίων δύο είχαν εκδοθεί από την εφημερίδα με προσωπικό ενδιαφέρον που έδειξε ο διεθύντριά της κ. Δανάη Δημητρακοπούλου. Τα οποία ελπίζω να μην πουλούσε αλλά να διέθετε δωρεάν. Το ΔΣ ζήτησε επανειλημμένα να παραδοθούν τα βιβλία, αλλά δεν μας έδωσε σημασία, και σήμερα, εξ όσων γνωρίζω, το Μουσείο δεν έχει ούτε ένα αντίτυπο για αρχείο.
Επομένως ότι διαδραματίσθηκε εκεί, άρα και οι βανδαλισμοί που έγιναν, δεν μας αφορά ούτε ως ΕΣΔΙΑ ούτε ως Φίλους του Μουσείου της ΕΑ. Νομίζω θα έπρεπε να φροντίσει η οικογένεια του αντιστασιακού μια και εκείνος λόγω ηλικίας δεν έκανε πίσω, για να σταματήσει μία κατάσταση που σε γενικές γραμμές εξέθετε την ίδια, κατά την ταπεινή μου γνώμη. Πάντως η εμπλοκή κύκλων του λεγόμενου ‘Δεξιού’ χώρου, κι αυτό είναι το μείζον, νομίζω δείχνει ότι κάποιοι θέλησαν να εκμεταλλευθούν την Αντίσταση και την ΕΣΔΙΑ για όφελος δικό τους στα πλαίσια πολιτικών εκείνης της εποχής (προ του 2014 όταν παρέδωσαν τη διοίκηση και προ του 2010 όταν ιδρύθηκε το Μουσείο). Ο Δήμος Λαρισαίων, στον οποίο εργάζονται, από τότε, μέλη της οικογενείας του «αντιστασιακού» θα έπρεπε να συνεργαστούν για να αδειάσει ο χώρος, παίρνοντας τα κλειδιά. Ήταν επόμενο. Κάποια στιγμή θα γινόταν όσα αντιαισθητικά περιγράφει η δημοσιογράφος και ο φακός της «Ε».
Από όλη αυτή την ιστορία, που αποκάλυψε η έγκριτη εφημερίδα της Λάρισας και της αξίζουν συγχαρητήρια, μένει -κατά τη γνώμη μου- όχι ότι εξυπηρετήθηκε η ιδέα της Εθνικής Αντίστασης ή ο Σύλλογος Αρχείων της Αντίστασης, αλλά η αυθαίρετη συμπεριφορά κάποιων και οι συνακόλουθες πολιτικές ευθύνες άλλων, οι οποίοι έφτασαν να πατρονάρουν ακόμη και ιδιωτικά και εικονικά μουσεία της Αντίστασης. Νομίζω η «Ε» που βοήθησε την Αντίσταση και συνέδραμε οικονομικά την ΕΣΔΙΑ άξιζε αυτή την ενημέρωση από μένα, αλλά και ο λαός της Λάρισας.
Και το τελευταίο. Ας φροντίσει η οικογένεια του «αντιστασιακού» να παραδοθούν στο Μουσείο Ε.Α. τυχόν εναπομείναντα βιβλία της ΕΣΔΙΑ. Κυρίως όμως να απαντήσει, αν κάτι από τα ανωτέρω τους αδικεί.
Σταύρος Γουλούλης, Φιλόλογος, μέλος του ΔΣ της ΕΣΔΙΑ
