Ιχνηλατώντας την παλιά Λάρισα

Δημοσίευση: 27 Νοε 2024 8:53
Κώστας Ταμπασούλης (1946-1971) Κώστας Ταμπασούλης (1946-1971)

ΤΑΜΠΑΣΟΥΛΗΣ ΚΩΣΤΑΣ

Μια πολύπλευρη προσωπικότητα της Λάρισας

Του Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου

(nikapap@hotmail.com)

Υπάρχουν προσωπικότητες της παλιάς Λάρισας, των οποίων το πολυσχιδές και ανιδιοτελές έργο τους δεν εκτιμήθηκε στα χρόνια που ακολούθησαν μετά τον θάνατό τους, όσο θα έπρεπε, χωρίς να μπορούμε να εξηγήσουμε τους λόγους. Ένας εξ αυτών είναι και ο Κώστας Ταμπασούλης, στον οποίο είναι αφιερωμένο το σημερινό σημείωμά μας.


Ο Κώστας Ταμπασούλης γεννήθηκε στη Λάρισα το 1901. Γονείς του ήταν ο Δημήτριος [Ν]ταμπασούλης, με καταγωγή από την Κρανιά Ολύμπου και η Ευθυμία. Μετά το 1881 η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Λάρισα. Ο Δημήτριος [Ν]ταμπασούλης ήταν σπουδαίος επιχειρηματίας και σε συνεργασία με τον Γεώργιο Πετσαρίδη ίδρυσαν στη Λάρισα Ομόρρυθμο Εμπορική Μετοχική Εταιρεία, αντικείμενο της οποίας ήταν η εισαγωγή και πώληση αποικιακών ειδών, τροφίμων, ποτών και άλλων ειδών εμπορίου. Το κατάστημά τους βρισκόταν στην ανατολική πλευρά του Λόφου (Φρουρίου), στη γωνία των οδών Παπαφλέσσα και Όσσας [1], το οποίο λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε κατά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Το σπίτι της οικογένειας βρισκόταν στην οδό Κανάρη κοντά στην οδό Υψηλάντου, γειτονιά με το Τουρκικό Προξενείο. Το είχε αγοράσει μόλις εγκαταστάθηκε στη Λάρισα το 1881 από τους Τούρκους που έφευγαν. Στον πόλεμο του 1897, σε αντίθεση με το κατάστημά του, το σπίτι διασώθηκε χάρη στο θάρρος, την αθώα πολιτική και την καλή γνώση της τουρκικής γλώσσας της γηραιάς μητέρας του Βασιλικής, η οποία λόγω ηλικίας παρέμεινε στην πόλη, ενώ ο ίδιος, προγραμμένος από τον Ετέμ πασά, την είχε εγκαταλείψει [2].
Ο Δημήτριος [Ν]ταμπασούλης και Ευθυμία απέκτησαν έξη τέκνα, τέσσερα αγόρια (Νικόλαος Κωνσταντίνος, Περικλής και Χαρίλαος) και δύο κορίτσια (Αικατερίνη και Ασπασία). Μετά την καταστροφή του 1897, ο πατέρας τους Δημήτριος είχε μεταφέρει το νέο του κατάστημα λίγα μέτρα πιο μακριά από το παλιό, επί της οδού Φιλελλήνων. Μετά τον θάνατο του πατέρα τους το 1936, τη λειτουργία της επιχείρησης ανέλαβε ο Κωνσταντίνος (Κώστας), σε συνεργασία με τον αδελφό του Περικλή. Ο Κώστας την περίοδο εκείνη ήταν 35 ετών, σε μια ώριμη ηλικία, γεμάτος δύναμη, εμπειρία, αποφασιστικότητα και με πολλές καινοτόμες ιδέες, προσόντα τα οποία αναδύθηκαν στο έπακρον κατά τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του.
- Από νωρίς ασχολήθηκε με τα κοινά και το 1926 τον βλέπουμε να αναλαμβάνει πρόεδρος των Παντοπωλών, με την επιθυμία του να εργαστεί για την επίλυση ζωτικών προβλημάτων του κλάδου του.
- Το 1929 εκλέγεται πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Λαρίσης. Πρώτη του ενέργεια μόλις ανέλαβε την προεδρία ήταν να διοργανώσει στη Λάρισα Πανελλήνιο Συνέδριο με θέμα την ταχεία έναρξη εργασιών για την αντιπλημμυρική προάσπιση της πόλης, ένα πολύ οξυμένο πρόβλημα για τον επαγγελματικό κόσμο. Η θητεία του διήρκησε μέχρι το 1942.
- Το 1935 αναλαμβάνει πρόεδρος της Εταιρείας Ύδρευσης και Ηλεκτροφωτισμού της Λάρισας (Ε.Υ.Η.Λ. και μετέπειτα Ο.Υ.Η.Λ) [3], θητεία η οποία ολοκληρώθηκε το 1974, έπειτα από 39 ολόκληρα χρόνια. «Ως πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας και μετέπειτα του Οργανισμού, υπήρξε πρωτοποριακός, διορατικός και φιλεργατικός. Όλα τα έργα κοινωφελούς χαρακτήρα που έγιναν με την οικονομική υποστήριξη του ΟΥΗΛ, πραγματοποιήθηκαν κατόπιν δικής του εισηγήσεως στο Δ.Σ. Οι ιδέες και οι προτάσεις του ήταν σωστά μελετημένες, πάντα για το κοινό καλό, υπέρ της προόδου της πόλης της Λάρισας, απόλυτα διαφανείς και δεν υπήρχαν περιθώρια αμφισβήτησης» [4]. Επί των ημερών του κατασκευάστηκαν και τα κτίρια στα οποία σήμερα στεγάζεται η ΔΕΥΑΛ. Σε όλο αυτό το διάστημα των 39 χρόνων της προεδρίας του ευτύχησε να έχει στο πλευρό του σπουδαίους συνεργάτες. Εξ αυτών μνημονεύουμε αρχικά τον Αντώνιο Φασούλα και εν συνεχεία τον Ορέστη Αλαμανή, με τους οποίους συνεργάστηκε εποικοδομητικά.

YPOGRAFH-METABIBASHS.jpg

Υπογραφή μεταβίβασης του Τμήματος Ηλεκτρισμού του ΟΥΗΛ στη ΔΕΗ. Υπογράφει ο Κώστας Ταμπασούλης και παρακολουθεί ο Γιώργος Τσιοβαρίδης. Από το βιβλίο του Γιάννη Ρούσκα: ΛΑΡΙΣΑ. Φώς και Νερό, σελ. 461.


- Το 1946 υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Λαρίσης, η θητεία του οποίου διήρκησε μέχρι το 1971, εκτός της τριετίας 1952-1955, κατά την οποία πρόεδρος υπήρξε ο Νικόλαος Κουκουτάρας. Τα γραφεία του Επιμελητηρίου αρχικά στεγάστηκαν στο κτίριο του «Πανελληνίου» στην Κεντρική πλατεία, πάντοτε, όμως, υπήρχε η επιθυμία ανέγερσης ιδιόκτητου κτιρίου. Αγοράστηκε τότε ένα οικόπεδο στην οδό Παπακυριαζή, αλλά η κατασκευή του σκόνταφτε συνεχώς σε εμπόδια για οικονομικούς λόγους. Τελικά με τη μεσολάβηση του Ταμπασούλη ο ΟΥΗΛ δανειοδότησε την κατασκευή του. Το Επιμελητήριο προσφέρει μέχρι σήμερα πολλά στην πόλη, εξυπηρετώντας όχι μόνον τις τάξεις που εκπροσωπεί, αλλά και το κοινωνικό συμφέρον της πόλης.
- Το 1965 ιδρύθηκε η Ανώνυμος Θεσσαλική Οινοπνευματική Εταιρεία με έδρα τον Βόλο, της οποίας υπήρξε μέλος και διορίστηκε αντιπρόεδρος. Το ψήφισμα που δημοσίευσε η εταιρεία μετά τον θάνατό του τον αναφέρει σαν πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου.
- Συνέβαλε εποικοδομητικά με τις εισηγήσεις του στη δημιουργία της ανέγερσης ξενώνα παραθερισμού του προσωπικού του ΟΥΗΛ στον Πλαταμώνα. Η πράξη αυτή αποτελεί το αποκορύφωμα της φιλεργατικής προσφοράς του. Κατασκευάστηκε ένα υπέροχο διώροφο κτίριο με πέτρα. Περιέχει 22 διαμερίσματα με πολύ καλή αρχιτεκτονική δομή, πλήρως λειτουργικό και μέχρι σήμερα εξυπηρετεί τους θερινούς μήνες τις οικογένειες των εργαζομένων όχι μόνον της ΔΕΥΑΛ, αλλά και όλων των άλλων δημοτικών υπηρεσιών.
- Πέραν αυτών είναι γνωστό ότι η αποπεράτωση της ανέγερσης του κατεστραμμένου Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Αχιλλίου, οφείλεται εν πολλοίς στη μεγάλη οικονομική ενίσχυση του ΟΥΗΛ και στη μηνιαία εισφορά 2-3 δραχμών σε όλα τα τιμολόγια του οργανισμού. Επίσης, κατόπιν εισηγήσεώς του με δαπάνες του Οργανισμού κτίστηκε εκ βάθρων και αγιογραφήθηκε το παρεκκλήσιο του Αγίου Βησσαρίωνος στην πλατεία Ανακτόρων, δίπλα από το Ωδείο.
- Ως πρόεδρος του ΟΥΗΛ εισηγήθηκε και αναμορφώθηκε η πλατεία Ταχυδρομείου με ηλεκτρικό φωτισμό και ένα όμορφο σιντριβάνι στο κέντρο της. Ενίσχυσε οικονομικά τη Νυκτερινή Εμπορική Σχολή, διάφορα αθλητικά σωματεία, τη Γεωργική Σχολή, το Δημοτικό Νοσοκομείο, το Ορφανοτροφείο, την Παιδόπολη, τους σεισμόπληκτους του Βόλου και άλλους φορείς. Επίσης, σημαντική είναι και η προσφορά σε χρήμα για την ανέγερση του Δημοτικού Μεγάρου.
Τον Ιούνιο του 1941 ο Κώστας Ταμπασούλης νυμφεύθηκε τη Σαπφώ (Φωφώ) Λ. Λάμπρου, από τον Τύρναβο, αδελφή του ιατρού Νικολάου Λάμπρου. Μαζί της απέκτησε μία κόρη, την Ευθυμία (Έφη), η οποία παντρεύτηκε τον μικροβιολόγο ιατρό Κωνσταντίνο Αναστασίου. Η οικογένεια κατοικούσε σε ένα μεγάλο αρχοντικό που βρισκόταν στη οδό Ρούσβελτ 63, κοντά στο σημερινό «Χατζηγιάννειο» Πνευματικό Κέντρο. Προπολεμικά είχε χρησιμοποιηθεί προσωρινά και για να στεγάσει το Αρσάκειο, όταν τα κτίσματα του εκπαιδευτηρίου αυτού είχαν επιταχθεί για τη στέγαση των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής. Το 1976 το αρχοντικό κατεδαφίστηκε και στη θέση του υψώθηκε, ως συνήθως, μια πολυώροφη οικοδομή.
Ο σπουδαίος αυτός Λαρισαίος απεβίωσε στις 20 Απριλίου 1988 πλήρης ημερών, σε ηλικία 87 ετών. Η εξόδιος ακολουθία εψάλη στον Ναό του Αγ. Νικολάου, με την παρουσία πλήθους κόσμου και όλων των αρχών της Λάρισας. Τον επικήδειο εκφώνησε ο πρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Ξενοφών Καντώνιας, ο οποίος αναφέρθηκε στην προσωπικότητα και τη συνολική προσφορά του θανόντος στον επιχειρηματικό κόσμο και στην κοινωνία της Λάρισας γενικότερα. Ο ενταφιασμός έγινε στον οικογενειακό τάφο που βρίσκεται στο Παλαιό Νεκροταφείο της Λάρισας [5].

TREIS-PROHN-DHMARXOI.jpg

Τρεις πρώην δήμαρχοι της Λάρισας στο πλευρό του γηραιού Κώστα Ταμπασούλη. Από αριστερά Καφφές Χριστόδουλος, Ζιαζιάς Σωτήριος και Μπλάνας Αγαμέμνων.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1]. Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε: Γρηγορίου Αλέξανδρος. Δημήτριος Κ. Νταμπασούλης (1853-1936). Επιχειρηματίας και ευεργέτης της Λάρισας, εφ. «Ελευθερία», Λάρισα, φύλλα της 27ης Δεκεμβρίου 2020 και 3ης Ιανουαρίου 2021. Του ιδίου: Προσωπογραφία της Λάρισας. Δημοσιεύματα στην εφημερίδα της Λάρισας «Ελευθερία», τόμ. Α’, Λάρισα (2024) σελ. 574-576.
[2]. Καλογιάννης Βάσος: Η Λάρισα που χάνεται. Τα παλιά αρχοντικά μας και η ιστορία τους, εφ. «Ελευθερία», χ.χ., όπου υπάρχει και φωτογραφία του. Το αρχοντικό αυτό διατηρήθηκε μέχρι τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όποτε και κατεδαφίστηκε.
[3]. Η μετατροπή από Εταιρεία σε Οργανισμό (από ΕΥΗΛ σε ΟΥΗΛ) έγινε το 1938 για λόγους οικονομικούς.
[4]. Κων. Ταμπασούλης. Βιογραφικό χειρόγραφο της Κικής Μπακάλη, η οποία διετέλεσε υπάλληλος του Οργανισμού για μεγάλο χρονικό διάστημα.
[5]. Θέλω να ευχαριστήσω θερμά την κ. Έφη Αναστασίου και τον γιο της Δημήτριο για τη συμβολή τους στην αρτιότητα του άρθρου.

 

 

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

SYNERGEIO

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass