Αχελώος - Μεσοχώρα και τι δεν λέγεται…

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΛΑΡΙΣΑΣ ΑΠΑΝΤΑ ΣΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ «ΤΟ ΟΛΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ» ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ

Αγαπητή ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ,
Με ενδιαφέρον διαβάσαμε στο φύλλο της 12ης-12-2020 άρθρο με τίτλο «Οι εξαγγελίες ξεθωριάζουν, οι ανησυχίες πληθαίνουν...» σεβαστών συμπολιτών μας, οι οποίοι σχολίαζαν κριτικά τα αποτελέσματα της τηλεδιάσκεψης για το Υδροηλεκτρικό Έργο της Μεσοχώρας, που έλαβε χώρα στις 8-12-2020 με πρωτοβουλία του περιφερειάρχη κ. Κ. Αγοραστού, μεταξύ αυτού και υψηλόβαθμων στελεχών της κυβέρνησης.

Τα παράπονα για τις «εξαγγελίες που ξεθωριάζουν και τις ανησυχίες που πληθαίνουν», για την αθέτηση των (προεκλογικών) υποσχέσεων, ασφαλώς δεν θα ήταν δεοντολογικά σωστό να τις σχολιάσουμε και γι’ αυτό δεν το κάνουμε. Εξάλλου σε εκείνους υποσχέθηκαν, εκείνοι ας αξιολογήσουν. Σε αυτήν την απάντηση/παρέμβαση, εμείς θα περιοριστούμε στην ανασκευή των αναληθειών ή αστοχιών που περιλαμβάνονται στο άρθρο και μόνο σε ό,τι αφορά τα σημεία που αναφέρονται στο ΣΥΡΙΖΑ. Για το όλο ζήτημα της «εκτροπής του Αχελώου», το οποίο έχει αρχίσει να εκτρέπει και την υπομονή πλέον των πολιτών με τις άπειρες επαναλήψεις των ίδιων ανυπόστατων τετριμμένων συνωμοσιολογικών θεωριών, θα επανέλθουμε σύντομα με ολοκληρωμένη παρουσίαση του θέματος, για να κατανοήσουν οι πολίτες πως επί δεκαετίες γίνεται μια καταστρεπτική διαχείριση ενός από τους πολυτιμότερους φυσικούς μας πόρους, του νερού.
Στο άρθρο γίνεται αναφορά στην «απόφαση Φάμελλου», εννοώντας προφανώς την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) για το υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας (ΑΔΑ: ΨΩΧ74653Π8-23Λ) και στα «απίστευτης φύσης εμπόδια» που παρεμβάλλει, εννοώντας μάλλον τους ειδικούς όρους, οι οποίοι περιλαμβάνουν όλο τον σχεδιασμό που χρειάζεται για τη μετεγκατάσταση του οικισμού της Μεσοχώρας, τον ορισμό των φορέων που εμπλέκονται και καλούνται να τον εκπονήσουν και τις αρμόδιες αρχές που θα τον εγκρίνουν. Ας δούμε λοιπόν ποια είναι αυτά τα «εμπόδια» για να καταλάβουμε τη βαρύτητα της προσέγγισης των αρθρογράφων για τόσο σοβαρά θέματα. Τα «εμπόδια» λοιπόν αυτά είναι:
* Η τροποποίηση του ΣΧΟΟΑΠ του Δήμου Πύλης (με ευθύνη του Δήμου και έγκρισή του αρμοδίως) με βάση τα νέα δεδομένα, όπως προκύπτουν από τη Μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σημειώνεται ότι η περιβαλλοντική έγκριση του ΣΧΟΟΑΠ έγινε μόλις τον Μάιο του 2020, όταν ο φάκελος είχε διαβιβαστεί στο ΥΠΕΝ από τον Φεβρουάριο του 2019.
* Η εκπόνηση και έγκριση πολεοδομικής μελέτης για τον οικισμό της Μεσοχώρας από τον Δήμο Πύλης με δαπάνη του κύριου του έργου για την αναβάθμιση και βελτίωση τόσο του ίδιου του οικισμού, όσο και για την περιοχή επέκτασης-μετεγκατάστασης (μαζί με τις απαιτούμενες συνοδευτικές και υποστηρικτικές μελέτες και τις άδειες).
* Η κατασκευή ρυμοτόμησης και οικοδομικών τετραγώνων με ευθύνη του Δήμου Πύλης και δαπάνη του φορέα του έργου.
* Η πλήρης καταβολή αποζημιώσεων στους θιγόμενους από τις απαλλοτριώσεις, του κατακλυζόμενου τμήματος, των ακατάλληλων θυλάκων στο μη-κατακλυζόμενο τμήμα και των απαιτούμενων απαλλοτριώσεων για την επέκταση του οικισμού, αλλά και σε όσους κατοίκους του μη κατακλυζόμενου τμήματος αιτηθούν την αποζημίωση.
* Η εξασφάλιση επαρκούς έκτασης, από τον κύριο του έργου, για τους κατοίκους του κατακλυζόμενου τμήματος του οικισμού και των ακατάλληλων θυλάκων, που θα αιτηθούν μετεγκατάστασης, στο πλαίσιο του ΣΧΟΟΑΠ και της πολεοδομικής μελέτης επέκτασης οικισμού και να κατασκευάσει τα έργα υποδομής (διάνοιξη οδών και οδοστρωσία, ύδρευση, οδοφωτισμός) στην έκταση αυτή. Σε αυτήν την κατηγορία μόνιμων κατοίκων ο φορέας του έργου μετά την απαλλοτρίωση της κατοικίας τους, και εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί η κατοικία τους στην περιοχή μετεγκατάστασης, είτε θα καταβάλει επίδομα ενοικίου, είτε θα κατασκευάσει για τη φιλοξενία τους προσωρινές εγκαταστάσεις σε ειδικό χώρο που θα προβλεφθεί από τον Δήμο Πύλης, μέχρι την ολοκλήρωση της κατοικίας τους.
* Ο φορέας του έργου να εξασφαλίσει τεχνικούς συμβούλους για υπηρεσίες μηχανικών για τη μελέτη, έκδοση άδειας δόμησης και επίβλεψη κατασκευής κατοικιών για τους κατοίκους που θα αιτηθούν μετεγκατάσταση και να καλύψει το αντίστοιχο κόστος.
* Οι αποζημιώσεις από τις πράξεις απαλλοτρίωσης της δημόσιας και δημοτικής περιουσίας να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη της περιοχής της Μεσοχώρας.
* Προβλέπεται να εκπονηθεί ειδικό αναπτυξιακό σχέδιο για την περιοχή από τον Δήμο Πύλης και την Περιφέρεια, προκειμένου να αξιοποιηθούν όλες οι νέες δυνατότητες.
Αυτά λοιπόν θεωρούνται από τους αρθρογράφους «απίστευτης φύσης εμπόδια» ή και «παγίδες». Δηλαδή θα ήθελαν ένα τέτοιο έργο να μην έχει κατάλληλο σχεδιασμό για τους κατοίκους και να μην προβλέψει τις ασφαλέστερες κατά το δυνατό για τους κατοίκους ρυθμίσεις θέτοντάς τους σε εφιαλτικούς κινδύνους; Ας κρίνουν οι πολίτες. Εμείς ξέρουμε ότι μόνο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε την πολιτική βούληση και τη δυνατότητα να περιγράψει την αποκατάσταση των πολιτών της Μεσοχώρας και να την περιγράψει ρητά στην αδειοδότηση του έργου, με σύμφωνη γνώμη των τοπικών φορέων.
Στο άρθρο γίνεται όμως και αναφορά και στις αποζημιώσεις λέγοντας ότι: «Το πιο σημαντικό όμως από όλα είναι το ύψος των αποζημιώσεων, που ο ΣΥΡΙΖΑ - για ευνόητους λόγους - απέφυγε να φέρει στη Βουλή». Επειδή όμως οι αρθρογράφοι είναι πολύ έμπειροι, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι στην προαναφερθείσα ΑΕΠΟ, προβλέπονται ρητά αποζημιώσεις στους θιγόμενους από τις απαλλοτριώσεις, αλλά και σε όσους κατοίκους του μη κατακλυζόμενου τμήματος αιτηθούν την αποζημίωση. Επιπλέον, επίσης με βάση την ΑΕΠΟ, εάν κατά τη φάση λειτουργίας του έργου προκύψουν προβλήματα σε κατοικίες που βρίσκονται στο μη απαλλοτριούμενο τμήμα των υφιστάμενων οικισμών, οφειλόμενα αποδεδειγμένα σε φαινόμενα εδαφικής αστάθειας, που προκαλούνται από τη λειτουργία του ταμιευτήρα, ο φορέας του έργου υποχρεούται να τις αποκαταστήσει πλήρως, εφόσον αυτό είναι εφικτό ή στην αντίθετη περίπτωση να αποζημιώσει τους θιγόμενους ιδιοκτήτες. Οι αποζημιώσεις καταβάλλονται, όπως ορίζει το θεσμικό μας πλαίσιο και προβλέπονται και για το έργο της Μεσοχώρας, εφόσον υπάρχουν σε όλη τη χώρα εκτάσεις που απαλλοτριώνονται ή όπου γίνονται μετεγκαταστάσεις και όπου αποζημιώνονται οι ιδιοκτήτες. Άρα υπάρχει πλήρες θεσμικό πλαίσιο και δεν υπάρχει κανένα κώλυμα στο έργο ούτε ανάγκη ειδικής ρύθμισης. Πέρα φυσικά από τα αντισταθμιστικά και την αποζημίωση μετεγκατάστασης που προέβλεψε πλήρως η ΑΕΠΟ (για πρώτη φορά στην ιστορία του έργου) και περιγράψαμε παραπάνω.
Σημειώνεται ότι η εν λόγω ΑΕΠΟ ενσωματώνει μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στην οποία υπάρχει ανάλυση σχεδιασμού και ασφάλειας για την παραμονή του μη κατακλυζόμενου τμήματος του οικισμού, κάτι που επίσης αποτέλεσε πρωτοβουλία και δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ.
Ποιο θέμα λοιπόν ανακινούν οι συγγραφείς του άρθρου; Μήπως υπάρχουν άλλες σκέψεις και γιατί δεν τις διατυπώνουν ξεκάθαρα;
Στο άρθρο αναφέρεται επίσης: «Σημειωτέον, την επιλογή αυτήν είχε καταργήσει με αντιδεοντολογικό τρόπο ο κ. Φάμελλος». Καταρχάς να διορθώσουμε τους αγαπητούς αρθρογράφους ότι η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (ΣΔΛΑΠ) συντονίζεται από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων και όχι από τον Αν. Υπουργό. Επίσης, ας μιλήσουμε ξεκάθαρα: Η αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ επί ΣΥΡΙΖΑ βασίστηκε σε πλήρη μελέτη με όλα τα εναλλακτικά σενάρια, και τα ΣΔΛΑΠ είναι απόλυτα συμβατά με την Οδηγία 2000/60, και με όλες τις αποφάσεις του ΣτΕ. Είναι «αντιδεοντολογική» η μη συμπερίληψη της εκτροπής στην αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ; Είναι «αντιδεοντολογικό» δηλαδή να λαμβάνονται υπόψη οι αποφάσεις ΣτΕ και η γνωμοδότηση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου; Είναι «αντιδεοντολογικό» να έχει προγραμματική θέση ο ΣΥΡΙΖΑ ότι πρέπει να προτεραιοποιούνται τοπικά περιφερειακά έργα με πρόληψη και διαχείριση της ζήτησης και όχι υπερκατανάλωση υδατικών πόρων, όπως επέτρεπαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις διαχρονικά στην περιοχή; Και δεν «είναι αντιδεοντολογικό» να γίνονται πολιτικά παιχνίδια με την εκτροπή του Αχελώου κόντρα στις αποφάσεις του ΣτΕ και η Θεσσαλία να μην προχωρά σε σύγχρονα τοπικά έργα και να μην έχει βιώσιμη παραγωγή;
Γιατί αποκρύπτεται από την επιστολή έντεχνα ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας τις προηγούμενες ημέρες απέρριψε τις προσφυγές της Περιφέρειας Θεσσαλίας, της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας, τοπικών φορέων της Αιτωλοακαρνανίας, κ.λπ., κατά των Υπουργικών Αποφάσεων Έγκρισης των Αναθεωρημένων Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμού - ΣΔΛΑΠ (απόφαση ΣτΕ 2228/2020), (βλ. π.χ. Καθημερινή:
https://www.kathimerini.gr/society/561181747/ste-ochi-stin-ektropi-toy-achelooy-potamoy/).
Γιατί δεν λένε την αλήθεια ότι οι αιτιάσεις που έθεσε η Περιφέρεια Θεσσαλίας και οι τοπικοί φορείς κατά των ΣΔΛΑΠ έχουν απορριφθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας;
Γιατί δεν λένε ότι σε αντίθεση με τις ανάγκες και τα συμφέροντα της Θεσσαλίας και με τον εγκεκριμένο και ισχύοντα σχεδιασμό η Περιφέρεια Θεσσαλίας δεν προχωρά τόσον καιρό τα τοπικά έργα που προβλέπει η 1η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ για την επίλυση του υδατικού ελλείμματος της Θεσσαλίας;
Είναι αντικειμενική τοποθέτηση αυτή ή μήπως σκόπιμη αποσιώπηση της αλήθειας; Θεωρούν οι αρθρογράφοι ότι οι νόμοι και γενικά το θεσμικό πλαίσιο που ψηφίσθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ και ισχύουν, και έχουν γίνει αποδεκτοί και από τους θεσμούς της ΕΕ, μπορεί ο κάθε παράγοντας της ΝΔ -εν προκειμένω ο κ. Κ. Αγοραστός- να μην τους εφαρμόζει; Αυτήν την ποιότητα της δημοκρατίας πιστεύουμε;
Οφείλουμε όμως και μία ακόμα διευκρίνιση για όσους καλοπροαίρετα διερωτώνται γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε στην αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) τόσο γρήγορα, μετά την πρώτη έγκριση των ΣΔΛΑΠ το 2015.
Η Οδηγία 2000/60 προβλέπει 6ετή κύκλο για την αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ και η προβλεπόμενη χρονολογική σειρά ήταν 2009-2015-2021. Με ευθύνη ΝΔ και ΠΑΣΟΚ φτάσαμε η πρώτη έγκριση ΣΔΛΑΠ να γίνει το 2015, δηλαδή με 6 χρόνια καθυστέρηση. Όταν ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ υπήρχε όρος (αιρεσιμότητα) στο ΕΣΠΑ να ολοκληρωθεί η 1η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ, ανεξαρτήτως από την προηγούμενη έγκριση. Η αιρεσιμότητα αφορούσε τα έργα ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης και ήταν ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν προχωρούσε στην αναθεώρηση τάχιστα, η χώρα θα έχανε 2,5 δισ. ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για έργα υδατικών πόρων, λόγω της συνολικής αδράνειας και αδιαφορίας των προηγούμενων κυβερνήσεων να εφαρμόσουν την ευρωπαϊκή κανονικότητα.
Τέλος, να ξεκαθαρίσουμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι, σε ό,τι αφορά την κατασκευή του έργου της Μεσοχώρας ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σταθερά υπέρ της ολοκλήρωσής του, όπως έπραξε και στην περίοδο που ήταν στην κυβέρνηση. Με βάση το σκεπτικό του ΣτΕ για τη Μεσοχώρα θα περιγραφούν πλήρως οι εναλλακτικές για την οριστική αδειοδότηση του φράγματος. Αυτό είπε θεσμικά ο ΣΥΡΙΖΑ από την πρώτη ημέρα της είδησης. Τίποτε άλλο καινούριο δεν μας έχουν πει στις βαρύγδουπες δηλώσεις τους οι Υπουργοί της ΝΔ και ο κος Αγοραστός.
Δυστυχώς η αχαρακτήριστη προσφυγή του περιφερειάρχη Θεσσαλίας και των συν αυτώ στο ΣτΕ για την κατάργηση της αναθεώρησης του ΣΔΛΑΠ, όπου το Υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας περιλαμβάνεται ως αυτόνομο έργο σε συμφωνία με τις προηγούμενες αποφάσεις του ΣτΕ, διακινδύνευσε την υλοποίησή του. Η προσφυγή αυτή όπως αναφέρουμε απορρίφθηκε. Δυστυχώς οι αρθρογράφοι δεν βρήκαν ούτε μία λέξη να πουν για την προσφυγή της Περιφέρειας Θεσσαλίας κατά του ΣΔΛΑΠ και την απόφαση του ΣτΕ. Αλήθεια γιατί;
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Τμήμα Ανάπτυξης της ΝΕ του ΣΥΡΙΖΑ