Πολλά συμπεράσματα μπορεί να εξαχθούν από την ανάγνωση αυτού του κειμένου. Ένα από αυτά είναι σίγουρα το γεγονός ότι οι ευθύνες για την κατάσταση εγκατάλειψης στην οποία οδηγήθηκαν τα έργα αυτά ειναι διάσπαρτες σε πολλούς και σε πολλά. Είναι προφανές ότι υπήρξε μια αμφιθυμία στην εκτέλεση του έργου από πολλές κυβερνήσεις της χώρας. Το παράδειγμα του ΥΠΕΧΩΔΕ (μέσα δεκαετίας 1990) που η μια διεύθυνση προωθούσε το έργο και η άλλη ενέτασσε την Κοιλάδα Αχελώου στην περιοχή Natura για να μη γίνει το έργο, είναι μια γλαφυρή περιγραφή του πως λειτουργεί η διοίκηση της χώρας και γιατί δεν μπορούμε να αναπτυχθούμε.
Οι εκλεγμένες κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ (Γ. Ράλλης, Ανδρ. Παπανδρέου και Κων. Μητσοτάκης) αποφασίζουν την εκτέλεση ενός παραγωγικού έργου που θα ενισχύσει την ανάπτυξη της Θεσσαλίας και της χώρας και κάποιοι δημόσιοι λειτουργοί μπορούν και το υπονομεύουν με διάφορους τρόπους και χωρίς καμία ευθύνη.
Θα πρέπει εδώ να τονιστεί η θετική δράση της Κυβέρνησης Κ. Καραμανλή (2004-09) με το συντοπίτη μας υπουργό Δημοσίων Έργων κ. Γ. Σουφλιά, που με θάρρος και προσήλωση προχώρησε τα έργα στο σημείο που είναι σήμερα. Το λάθος ήταν η αμέλεια εκπόνησης των σχεδίων διαχείρισης υδάτων όπως προέβλεπε η Οδηγία 60/2000, γεγονός που έδωσε βάση για την απόφαση του ΣτΕ που απαγόρευσε τη συνέχιση των έργων.
Μακάρι ο πολύπειρος κ. Κατσαρός να μας έδινε περισσότερες πληροφορίες και για τα ισχυρά πολιτικά και, κυρίως, για τα οικονομικά συμφέροντα (φυσικό αέριο, αποκλεισμός Υδροηλεκτρικών Έργων, ανταγωνιστές παραγωγοί αγροτικών προϊόντων εντός και εκτός ΕΕ) που από την αρχή αυτής της υπόθεσης (δεκαετία 1970) παρεμβάλλαν συνεχώς εμπόδια, χρησιμοποιώντας ως μοχλό υπονόμευσης των έργων άλλοτε τα θεσμικά όργανα της Πολιτείας (π.χ. ΣτΕ), άλλοτε αξιοποιώντας τις υπαρκτές αδυναμίες της δημόσιας διοίκησης, τις τοπικιστικές αντιθέσεις, την κακή οικονομική κατάσταση της χωράς κλπ. και άλλοτε, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, χρησιμοποιώντας με προσχηματικό τρόπο ατεκμηρίωτες ψευτοοικολογικές αιτιάσεις, σκορπώντας αμφιβολίες και συγχύσεις γύρω από ένα, ομολογουμένως, σύνθετο θέμα.
Ευχόμαστε τη σκυτάλη για τους αγώνες ολοκλήρωσης των έργων Αχελώου και, σταδιακά, την οριστική υπέρβαση των καταστροφικών υδατικών ελλειμμάτων της Θεσσαλίας, να την παραλάβουν οι νεότερες γενιές πολιτικών, μαζί φυσικά με τους φορείς και πολίτες της περιοχής μας.
Κοινός στόχος τους να προχωρήσουν τα έργα που θα αυξήσουν τη παραγωγή της χώρας, θα αναπτύξουν την οικονομία για να αυξηθούν τα εισοδήματα και η ποιότητα ζωής των ανθρώπων και ταυτόχρονα να προστατέψουν το περιβάλλον.
Πάντως η έως σήμερα ενεργοποίηση της Κυβέρνησης, φιλικής εξάλλου προς τον κ. Ν. Κατσαρό, καθόλου δεν συμπλέει με το δικό του πάθος και τις γνώσεις του επί του πρακτέου. Ατολμία, έλλειψη προετοιμασίας και σχεδίου δράσης (παρόλο που αρμόδιοι σημερινοί υπουργοί είχαν ενημερωθεί ως τομεάρχες για τα θέματα), περιορισμένη και αποσπασματική γνώση των θεμάτων, απουσία των αναγκαίων πρωτοβουλιών, αμηχανία απέναντι στις, ούτως ή άλλως, αναμενόμενες τοπικιστικές και (δήθεν) οικολογικές πιέσεις, συνθέτουν την έως σήμερα πορεία της Κυβέρνησης επί ενός τόσο σπουδαίου περιβαλλοντικού και παράλληλα αναπτυξιακού (δες ενέργεια, γεωργία κ.λπ.) εγχειρήματος.
Ας ελπίσουμε σύντομα το τοπίο να αλλάξει. Οι παράγοντες και οι φορείς της Θεσσαλίας ας μην ξεχνούν τον δικό τους ειδικό ρόλο που είναι η ανάπτυξη της γεωργίας και της οικονομίας γενικότερα με σεβασμό στις ανάγκες των ανθρώπων και την προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή μας.
Γράφουν: Φ. Γέμτος, Κ. Γκούμας, Τ. Μπαρμπούτης
Γέμτος Φάνης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Γκούμας Κώστας, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/ΚΕ
Μπαρμπούτης Τάσος, μέλος ΔΣ ΕΘΕΜ
