Η μακροχρόνια έκθεση σε ουσίες ερεθιστικές για τους πνεύμονες που προκαλούν βλάβη στους πνεύμονες και στους αεραγωγούς αποτελεί συνήθως την αιτία της ΧΑΠ. Το κάπνισμα, το παθητικό κάπνισμα, η μόλυνση του αέρα, οι χημικές αναθυμιάσεις ή η σκόνη από το περιβάλλον ή τον χώρο εργασίας μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση της νόσου. Οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από ΧΑΠ είναι τουλάχιστον 40 ετών όταν αρχίζουν τα συμπτώματα.
Χρόνια βρογχίτιδα, εμφύσημα ή και τα δύο περιλαμβάνει η Χρόνια Αναπνευστική Πνευμονοπάθεια, η οποία χαρακτηρίζεται από απόφραξη της ροής αέρα που παρεμποδίζει τη φυσιολογική αναπνοή. Για τη νόσο μιλά στην «Ε» ο πνευμονολόγος Απόστολος Τριαντάρης, για το βάρος της ασθένειας για τους πάσχοντες καθώς και για τα αποτελέσματα νέας μελέτης που δείχνει την υπεροχή μίας δραστικής ουσίας αντί άλλης.
Συνέντευξη στη Ζωή Παρμάκη
Πού οφείλεται η ΧΑΠ και ποιο είναι το προφίλ των ασθενών;
H Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια ή ΧΑΠ για συντομία, οφείλεται στη μακροχρόνια και παρατεταμένη έκθεση του αναπνευστικού συστήματος σε ερεθιστικές και τοξικές αέριες ουσίες. Η κύρια αιτία της ΧΑΠ στον αναπτυγμένο κόσμο είναι η καπνιστική συνήθεια. Στον αναπτυσσόμενο κόσμο ενοχοποιούνται και η καύση λιθάνθρακα σε όχι καλά αεριζόμενους χώρους για μαγείρεμα και η ατμοσφαιρική ρύπανση. Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών η πάθηση έχει γενετική αιτία λόγω της έλλειψης της Α1- αντιθρυψίνης.
Δυστυχώς και στη χώρα μας στα χρόνια της κρίσης η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει επιδεινωθεί τους χειμερινούς μήνες λόγω της αυξημένης χρήσης ξυλόσομπων και τζακιών με αμφίβολης ποιότητας καύσιμη ύλη.
Το προφίλ του ασθενούς που πάσχει από ΧΑΠ είναι του άντρα μέσης ή και μεγαλύτερης ηλικίας που έχει συσσωρεύσει αρκετά χρόνια καπνίσματος στο ιστορικό του.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξητική τάση και στις γυναίκες της μέσης ηλικίας λόγω της αύξησης της καπνιστικής συνήθειας και σε αυτές.
Ποια τα σημάδια που θα πρέπει να οδηγήσουν τον ασθενή στον πνευμονολόγο;
Τα συμπτώματα που θα πρέπει να υποψιάσουν τον ασθενή είναι ο βήχας με παραγωγή πτυέλων, συνήθως πρωινός, το αίσθημα βάρους στο θώρακα, η δυσκολία στην αναπνοή ή αλλιώς όπως λέμε «η δίψα για αέρα» δηλαδή η δύσπνοια, η μειωμένη αντοχή ή η εύκολη κόπωση και η συρρίτουσα αναπνοή. Σε προχωρημένα στάδια εμφανίζεται αναπνευστική ανεπάρκεια και απώλεια βάρους.
Πόσο επιβαρυντική είναι για τον πάσχοντα;
Η ΧΑΠ είναι επιβαρυντική για τον ασθενή γιατί οδηγεί σε μειωμένη ικανότητα για την εκτέλεση των καθημερινών εργασιών του, κυρίως όταν αυτές απαιτούν σωματική άσκηση. Επίσης κατά τους παροξυσμούς της πάθησης μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία που οδηγεί σε απώλεια εργατοωρών και κίνδυνο περαιτέρω επιπλοκών. Στα τελικά στάδια της νόσου που έχει επέλθει δυστυχώς η αναπνευστική ανεπάρκεια ουσιαστικά προκαλεί την αναπηρία του ασθενούς και τον πρόωρο θάνατο.
Υπάρχει η δυνατότητα πρόληψης;
Βεβαίως, κυρίως με την αποχή ή τη διακοπή του καπνίσματος πριν την εκδήλωση της νόσου και την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου διαβίωσης.
Θεραπεύεται;
Παρόλο που δεν υπάρχει επί του παρόντος αιτιολογική θεραπεία που να οδηγεί σε πλήρη ίαση μετά την εκδήλωση της νόσου, ωστόσο έχουμε στη διάθεσή μας μία πληθώρα φαρμάκων κυρίως εισπνεόμενων που βελτιώνουν τα συμπτώματα και καθυστερούν την εξέλιξη της νόσου.
Ποιες συνήθειες μας την επιδεινώνουν;
Όπως προαναφέρθηκε η συνέχιση του καπνίσματος είναι ο κύριος επιβαρυντικός παράγοντας. Η μη επαρκής ιατρική παρακολούθηση και η αδυναμία λήψης ή η μη σωστή λήψη της φαρμακευτικής αγωγής είναι επίσης επιβαρυντικοί παράγοντες.
Υπάρχουν νέες μελέτες που να οδηγούν σε νέες θεραπείες;
Τα τελευταία χρόνια, ευτυχώς, γίνονται πολλές κλινικές μελέτες οι οποίες έχουν εξοπλίσει τη φαρμακευτική φαρέτρα μας με νέα και ολοένα πιο ισχυρά και φυσικά με λιγότερες παρενέργειες φάρμακα.
Ποια τα αποτελέσματά τους;
Όπως προείπα τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών έχουν οδηγήσει στην κατασκευή νέων φαρμάκων με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ασφάλεια και λιγότερες παρενέργειες. Για παράδειγμα πλέον μπορούμε να αποφύγουμε τη χορήγηση κορτιζονούχων σκευασμάτων όταν αυτή δεν είναι απαραίτητη, με τα ίδια ή και ακόμη καλύτερα αποτελέσματα, χωρίς φυσικά να έχουμε τις παρενέργειες της μακροχρόνιας χρήσης κορτιζόνης.
Η βρογχοδιαστολή αποτελεί θεραπευτική αντιμετώπιση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (Χ.Α.Π.); Τι δείχνουν οι κλινικές μελέτες;
Η βρογχοδιαστολή αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στη θεραπευτική αντιμετώπιση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (Χ.Α.Π.)
Κατά τη διαδικασία επιλογής βρογχοδιασταλτικής θεραπείας, η ιατρική κοινότητα βρίσκεται πλέον μπροστά σε αρκετές νέες και εξαιρετικά αποτελεσματικές επιλογές.
Στο πλαίσιο αυτό, πρόσφατα διενεργήθηκε η πρώτη επιτυχημένη άμεση συγκριτική μελέτη θεραπειών μεταξύ του σταθερού συνδυασμού ουμεκλιδινίου/βιλαντερόλης και του τιοτροπίου/ολοδατερόλης στην κατηγορία της διπλής βρογχοδιαστολής (LAMA/LABA). Συγκρίθηκαν ευθέως οι δύο άπαξ ημερησίως χορηγούμενες θεραπείες και ο συνδυασμός ουμεκλιδίνιου/βιλαντερόλης απέδειξε ανωτερότητα στη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας.
Εκτός από την ανωτερότητα στην αναπνευστική λειτουργία (βελτίωση κατά 40% περισσότερο σε σύγκριση με το τιοτρόπιο/ολοδατερόλη) ο συνδυασμός ουμεκλιδίνιου/βιλαντερόλης απέδειξε διπλάσια πιθανότητα να επιτευχθεί κλινικά σημαντική βελτίωση (>100ml) στην αναπνευστική λειτουργία του ασθενούς. Επιπροσθέτως εκτιμήθηκε η ευκολία στη χρήση της συσκευής όπου οι ασθενείς έδειξαν σημαντικά μεγαλύτερη προτίμηση στη συσκευή του ουμεκλιδινίου/βιλαντερόλης σε σύγκριση με τη συσκευή του τιοτροπίου/ολοδατερόλης.
Τέλος, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης αποδεικνύουν πως υπάρχει σαφής διαβάθμιση στην αποτελεσματικότητα των θεραπειών διπλής βρογχοδιαστολής και δίνει απάντηση σε ένα από τα βασικά ερωτήματα των ιατρών σχετικά με το μέγιστο όφελος που μπορούν να αποκομίσουν οι ασθενείς με Χ.Α.Π.
