Του Γιώργου Νούλη
Αν και ακόμη δεν έχουν προσδιοριστεί τα νέα όρια εξαίρεσης της πρώτης κατοικίας από τη ρευστοποίηση, μιας και η διαβούλευση του Υπ. Οικονομίας με τους δανειστές βρίσκεται σε εξέλιξη, η δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για τα δικαιολογητικά που πρέπει να καταθέσει ο δανειολήπτης στη γραμματεία του δικαστηρίου για την επικαιροποίηση των στοιχείων της αιτήσεώς του, δείχνει ότι η κυβέρνηση ενεργοποιεί τις αλλαγές στον νόμο Κατσέλη.
Πρόκειται για σημαντικές αλλαγές, οι οποίες στοχεύουν στην επιτάχυνση της εκδίκασης χιλιάδων εκκρεμών υποθέσεων υπερχρεωμένων νοικοκυριών, που περιμένουν χρόνια τη δικαστική συνδρομή για τη διευθέτηση και διαγραφή οφειλών τους. Ενημερωτικά να σημειώσουμε πως στο Ειρηνοδικείο Λάρισας εκκρεμούν σήμερα περίπου 1.800 αιτήσεις προς συζήτηση ενώ η ημερομηνία που δίνεται είναι για το 2022.
Σύμφωνα με τη ΚΥΑ, ο οφειλέτης που ενδιαφέρεται να κάνει χρήση του νόμου υποβάλλει πλέον τα δικαιολογητικά ταυτόχρονα με την κατάθεση της αίτησης και όχι μετά από αυτήν, βάσει τυποποιημένου υποδείγματος. Υπενθυμίζεται ότι βάσει της νέας νομοθεσίας: πρώτον, όσοι έχουν υποβάλει αίτηση δικαστικής ρύθμισης χρεών και η υπόθεσή τους εκκρεμεί για διάστημα άνω των έξι μηνών από την υποβολή της αίτησης θα πρέπει να επανυποβάλουν έως τις 14 Φεβρουαρίου 2016 τα επικαιροποιημένα στοιχεία τους και, δεύτερον, όσοι έχουν λάβει δικάσιμο για μετά το 2018 θα πρέπει μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου 2015 να υποβάλουν αίτηση για επαναπροσδιορισμό της συζήτησης της υπόθεσής τους σε συντομότερη δικάσιμο. Με την ενεργοποίηση του νόμου συνεπώς οι περισσότεροι εξ αυτών θα πρέπει μέσα σ’ αυτό το διάστημα να φτιάξουν εκ νέου τους φακέλους τους. Ενημερωτικά να υπενθυμίσουμε πως για μια ακόμη φορά, ειδικά για τους υπερχρεωμένους, οικονομικά αδύναμους, το ΙΝΚΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, έχει ανακοινώσει πως για τους υπερχρεωμένους καταναλωτές που διαμένουν στον ν. Λάρισας και αδυνατούν να ανταποκριθούν στο κόστος της προσφυγής τους στο Ειρηνοδικείο αναλαμβάνει δωρεάν τη σύνταξη του φακέλου για την υπαγωγή στις ρυθμίσεις του νόμου για όσους έχουν οφειλές έως 20.000 ευρώ.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ
Τα δικαιολογητικά που ορίζει η απόφαση για την επικαιροποίηση των στοιχείων των οφειλετών είναι τα εξής: Αντίγραφο του Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας, πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, δήλωση φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) του έτους 2015, εκκαθαριστικό σημείωμα δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του έτους 2015, τελευταία δήλωση στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9), τυχόν καταστάσεις μισθοδοσίας ή εκκαθαριστικούς λογαριασμούς συντάξεων ή βεβαίωση ανεργίας του ΟΑΕΔ για το έτος 2015, βεβαιώσεις οφειλών των πιστωτών με ημερομηνία έκδοσης μεταγενέστερη της έναρξης ισχύος του Ν. 4336/2015, υπεύθυνη δήλωση για την πληρότητα και ορθότητα καταστάσεων περιουσίας και μεταβιβάσεων και λοιπά έγγραφα κατά την κρίση του οφειλέτη. Εάν λείπει κάποιο δικαιολογητικό ο οφειλέτης έχει περιθώριο 15 ημέρες για να το προσκομίσει, αλλιώς η αίτησή του μπαίνει στο αρχείο και δεν ορίζεται δικάσιμος.
Σε περίπτωση έγγαμου αιτούντος, τα παραπάνω έγγραφα προσκομίζονται και για τον ή τη σύζυγο, όπως επίσης και σε περίπτωση ανήλικων τέκνων με περιουσία.
Ενημερωτικά να σημειώσουμε πως στον νόμο έχουν δυνατότητα υπαγωγής μισθωτοί, συνταξιούχοι, άνεργοι, αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες. Στις διατάξεις μπορούν να υπαχθούν και πρώην έμποροι, υπό την προϋπόθεση να έχουν χάσει την πτωχευτική ικανότητα, και για τον λόγο αυτόν στα δικαιολογητικά που θα προσκομίζουν θα πρέπει να περιλαμβάνεται βεβαίωση διακοπής εργασιών από την αρμόδια ΔΟΥ. Επίσης, κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης στο ειρηνοδικείο δεν θα πρέπει να τελούν υπό πτώχευση.
Επίσης κάποιος που έχει οφειλές μόνο προς το Δημόσιο δεν μπορεί να υπαχθεί στον νόμο καθώς θα πρέπει να έχει οφειλές και προς ιδιώτες, όπως τράπεζες ενώ δεν επιτρέπεται η παράλληλη χρήση πολλαπλών πλαισίων για τη ρύθμιση των ίδιων οφειλών. Δηλαδή κάποιος που έχει ήδη έχει κάνει ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο βάσει των άλλων νόμων που ισχύουν, δεν μπορεί παράλληλα να υπαχθεί και στον ν. Κατσέλη για τις οφειλές αυτές.
Επίσης οφειλές που προέρχονται από μη απόδοση ΦΠΑ δεν μπορούν να υπαχθούν στον νόμο. Επίσης, δεν μπορούν να υπαχθούν οφειλές που αφορούν υποχρεώσεις διατροφής συζύγου ή ανήλικου τέκνου. Οι οφειλές θα πρέπει τέλος να έχουν δημιουργηθεί κατά το τελευταίο έτος πριν από την υποβολή της αίτησης, να είναι δηλαδή σχετικά πρόσφατες.
Για να διαγραφούν άμεσα οφειλές έως 20.000 ευρώ, πρέπει ο οφειλέτης να πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) έχει μηδενικό εισόδημα, β) δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία, γ) δεν έχει μεταβιβάσει ή εκποιήσει ακίνητη περιουσία κατά τον τελευταίο χρόνο, δ) το σύνολο της λοιπής περιουσίας του, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεών του, δεν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ και ε) ήταν συνεργάσιμος δανειολήπτης. Η τελευταία προϋπόθεση θα ισχύσει για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν από το 2016.
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΑΠΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Στο μεταξύ ταχύτερη έναρξη της διαδικασίας ρύθμισης προβληματικών δανείων προβλέπει ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών που δημοσιεύθηκε την περασμένη Πέμπτη στο ΦΕΚ. Πλέον καθυστέρηση πληρωμής δανείου πάνω από ένα μήνα (30 ημερολογιακές ημέρες από 45 πριν) αρκεί, ώστε ο δανειολήπτης να λάβει την πρώτη ειδοποίηση από την τράπεζα με την οποία θα τον καλεί να προσέλθει ενός 15 ημερών προς ρύθμιση της υπόθεσής του, αποδεικνύοντας ότι είναι «συνεργάσιμος». Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του οφειλέτη, η τράπεζα εντός 15 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας θα του στείλει προειδοποιητική αυτή τη φορά επιστολή. Εάν ο οφειλέτης απολέσει τον χαρακτηρισμό του «συνεργάσιμου» κινδυνεύει με πλειστηριασμό ακόμη και της μοναδικής κατοικίας του. Μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου θα λάβουν ειδοποίηση όσων τα δάνεια «κοκκίνισαν» οποιαδήποτε στιγμή μέχρι και τις 15 Δεκεμβρίου. Με τις επιστολές αυτές οι τράπεζες θα καλούν τους δανειολήπτες (ανάλογες επιστολές θα αποστέλλονται και σε εγγυητές δανείων) να προσκομίσουν τα οικονομικά τους στοιχεία και θα τους προτείνουν τρόπους ρύθμισης των δανείων. Ανάμεσα στις προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι η μείωση του επιτοκίου, η επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου, η καταβολή μόνο τόκων, η καταβολή κλασματικής δόσης (τόκοι και τμήμα του κεφαλαίου).
Σημειώνεται ότι η αναθεώρηση του Κώδικα Δεοντολογίας περιλαμβανόταν στα προαπαιτούμενα μέτρα, και ανοίγει πλέον επισήμως τον δρόμο για μαζικές ρυθμίσεις δανείων από τις τράπεζες, υποχρεώνοντας τους οφειλέτες, να σπεύσουν να αποδείξουν την πραγματική επιθυμία και διάθεσή τους για διευθέτηση της οφειλής τους. Και με ανοικτό το ενδεχόμενο να πωληθούν "κόκκινα" δάνεια σε ξένα funds, οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες…
