Του Γιώργου Νούλη
Έχει γιγαντωθεί το κίνημα «δεν πληρώνω»; Υπάρχει αδυναμία είσπραξης χρεών παρά τα σκληρά φορολογικά μέτρα; Όποια κι αν είναι η απάντηση, το αποτέλεσμα είναι πως οι οφειλές των φορολογουμένων, φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, προς το Δημόσιο, λόγω της οικονομικής κρίσης και της δυσβάσταχτης φορολογίας βρίσκονται σε ιλιγγιώδη ύψη. Σύμφωνα με στοιχεία του υπ. Οικονομικών που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, νοικοκυριά και επαγγελματίες, άφησαν τον Οκτώβριο απλήρωτους φόρους 1,1 δισ. με αποτέλεσμα από τις αρχές του έτους, τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη να ξεπερνούν πλέον τα 7 δισ. ευρώ. Αν στο ποσό αυτό προστεθούν μάλιστα και τα 53 περίπου των παλαιών χρεών (δηλαδή αυτών έως 31 Δεκεμβρίου 2012), τότε η συνολική οφειλή φτάνει τα 60 δισ. εκ των οποίων σύμφωνα με εκτιμήσεις του γ.γ. Εσόδων Χάρη Θεοχάρη μόνο τα 25% θεωρούνται εισπράξιμα, δηλαδή τα 15 δισ., τα υπόλοιπα (ποσοστό 75%) θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης.
Την ίδια ώρα λοιπόν που η δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων χρεών «φουσκώνει» επικίνδυνα, εξαιτίας της προφανούς αδυναμίας της πληρωμής των μαζεμένων φόρων για τα εισοδήματα και την ακίνητη περιουσία, το υπουργείο Οικονομικών εντείνει τις προσπάθειες είσπραξης των οφειλών με ηλεκτρονικά μηνύματα, προειδοποιήσεις και κατασχέσεις. Από τις αρχές του έτους όπως ανακοίνωσε έχει αποστείλει 447.615 μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι αρμόδιοι υπάλληλοι έχουν κάνει 20.263 τηλεφωνήματα σε οφειλέτες, ενώ σε 81.582 περιπτώσεις έχει προχωρήσει σε κατασχέσεις εις χείρας τρίτων. Ανάλογη κινητικότητα δείχνουν και τα στοιχεία από τις Εφορίες της Λάρισας, καθώς το μέγεθος του αριθμού των κατασχέσεων από την αρχή του χρόνου έχει εκτοξευθεί. Πέρυσι όλο το χρόνο η Α΄ Δ.Ο.Υ. Λάρισας είχε εκδώσει 578 εντολές και φέτος στο 8μηνο έχει αποσταλεί 2.136 (αύξηση 270%) ενώ η Β΄Δ.Ο.Υ. από 684 πέρυσι, φέτος έστειλε 1.839 (αύξηση 169%). Το αποτέλεσμα όμως ποιο είναι; Να έχουν εισπραχθεί μεν 2,4 δισ. ευρώ από τη ρύθμιση χρεών, υπό τις απειλητικές προειδοποιήσεις του υπουργείου, αλλά να φαίνεται δε πως υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μέχρι να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί από την τρόικα...
ΕΞΟΦΛΗΣΕΙΣ ΕΝΑΝΤΙ
Στο μεταξύ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το «μήνυμα» που εξέπεμψε την περασμένη εβδομάδα ο κ. Θεοχάρης προς τους οφειλέτες. «Εφόσον πληρώνετε κάθε μήνα κάποιο ποσό «έναντι» των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών σας κι ας μην έχετε υπαχθεί επισήμως σε ρυθμίσεις, δεν θα σας θεωρούμε «ασυνεπείς οφειλέτες» και δεν θα προχωρούμε σε κατασχέσεις ποσών από τις καταθέσεις σας στις τράπεζες, ούτε θα κατάσχουμε εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία σας» τους είπε. Το μήνυμα αυτό αφορά χιλιάδες μικροφειλέτες, οι οποίοι χρωστούν στην Εφορία ποσά μέχρι 5.000 ευρώ και προφανώς έχει διπλό στόχο. Αφενός μεν να μετριάσει την ανησυχία των οφειλετών για το ενδεχόμενο επιβολής αυστηρών μέτρων αναγκαστικής είσπραξης, η οποία έχει γίνει έκδηλη σε πάρα πολλούς οφειλέτες μετά το πρόσφατο «κύμα» μαζικής αποστολής ειδοποιήσεων, με τις οποίες δίδεται προθεσμία 15 ημερών για την τακτοποίηση των οφειλών, αφετέρου δε να επισημοποιήσει κάτι το οποίο ήδη ακολουθείται ατύπως από τις εφορίες, οι οποίες δίνουν στον οφειλέτη τη δυνατότητα να καταβάλλει κάθε μήνα όποιο ποσό μπορεί για να μειώσει το χρέος του και να γλιτώσει τις διαδικασίες επιβολής κατασχέσεων.
Συγκεκριμένα όταν ο κ. Θεοχάρης όταν εκλήθη να δώσει διευκρινίσεις για τις ειδοποιήσεις τακτοποίησης ληξιπρόθεσμων χρεών που αποστέλλονται αυτές τις μέρες σε χιλιάδες οφειλέτες του Δημοσίου ανέφερε πως «οι ειδοποιήσεις στέλνονται σε φορολογούμενους που ενδεχομένως δεν είχαν ενημερωθεί ποτέ ότι έχουν κάποιο χρέος και γίνονται πλέον υπενθυμίσεις κάθε μήνα γι' αυτό. Οπωσδήποτε, υπάρχει κόσμος που βρίσκεται σε δυσχερή κατάσταση και δυσκολεύεται. Όχι, δεν θα τους πάρουμε τα σπίτια. Μην δραματοποιούμε τα πράγματα... Αυτό που λέμε είναι ότι πρέπει να ενδιαφέρεται κάποιος για τη ρύθμισή του, διότι ακόμη και αν δεν έχει τους τυπικούς όρους να ανταποκριθεί είτε στην πάγια ρύθμιση για «φρέσκα» χρέη είτε των 48 δόσεων για παλιά, εάν έρχεται και δίνει έναντι ένα ποσό που μπορεί, αλλά το δίνει, αυτό το λαμβάνουμε υπόψη και το παρακολουθούμε. Αν δεν γίνει αυτό, προχωράμε σε μέτρα, αλλά ξεκινάμε από τα μεγάλα χρέη. Μην φανταστείτε ότι πάμε στα 300 ευρώ... Δεν είναι θέμα ότι βάζουμε όριο, αλλά κάθε εφορία ξεκινά από το μεγαλύτερο χρέος που έχει και πάμε προς τα κάτω. Δεν ξεκινάμε από τα 1000, 2.000 ή 3.000 ευρώ».
Η ΑΤΥΠΗ ΡΥΘΜΙΣΗ
Να σημειώσουμε πως το καθεστώς των «άτυπων» ρυθμίσεων τμηματικής εξόφλησης ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, για το οποίο έκανε λόγο ο κ. Θεοχάρης, προβλέπει ουσιαστικά ότι αν ένας φορολογούμενος δεν είναι σε θέση να ενταχθεί στις δύο ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής (είτε στην «πάγια» που προβλέπει την εξόφληση χρέους έως 12 ή 24 μηνιαίες δόσεις, είτε στη ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας» που προβλέπει ότι τα παλαιά χρέη που έγιναν ληξιπρόθεσμα μέχρι 31/12/2012 μπορούν να ρυθμιστούν έως και 100 δόσεις), μπορεί να δίνει κάθε μήνα κάποιο ποσό «έναντι» των συνολικών οφειλών του και το χρέος του να θεωρείται ρυθμισμένο. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Δ.Ο.Υ. δεν προχωρά στην επιβολή μέτρων αναγκαστικής είσπραξης σε βάρος του οφειλέτη, αφού αυτός θεωρείται ότι εξυπηρετεί το χρέος του. Η «άτυπη» αυτή ρύθμιση βασίζεται σε ένα γενικευμένο κανόνα ο οποίος προβλέπει ότι η Εφορία μπορεί να θεωρεί μια οφειλή τακτοποιημένη ακόμη κι αν αυτή δεν έχει υπαχθεί επισήμως σε κάποια από τις ισχύουσες ρυθμίσεις, εφόσον ο φορολογούμενος συμφωνήσει να καταβάλλει κάθε μήνα ένα ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 2%-3% του συνολικού οφειλόμενου ποσού, ώστε το εναπομείναν κάθε μήνα υπόλοιπο να μειώνεται. Με αυτό το δεδομένο, μπορεί κανείς να μιλήσει ευθέως για μια «άτυπη» διαδικασία ρύθμισης η οποία δίδει τη δυνατότητα σε οικονομικά αδύναμους πολίτες να ρυθμίζουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη τους προς το Δημόσιο, χωρίς καμία γραφειοκρατική διαδικασία υποβολής δικαιολογητικών και αιτήσεων, συμφωνώντας την τμηματική εξόφλησή τους σε 33 έως και 50 μηνιαίες δόσεις (33 αν πληρώνουν κάθε μήνα το 3% της συνολικής οφειλής και 50 εάν πληρώνουν το 2%). Η προτροπή του κ. Θεοχάρη προς όσους δυσκολεύονται να εξοφλήσουν τα χρέη τους, επισημοποιεί ωστόσο την άτυπη αυτή διαδικασία...
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΦΟΡΙΑΚΩΝ
Πάντως οι δηλώσεις του γ.γ. Εσοδων δεν έμειναν «αναπάντητες» από τους εφοριακούς που ζήτησαν νομοθέτηση των υποσχέσεων καθώς, όπως επισήμαναν, αναγκαζόμαστε να εφαρμόζουμε, με απειλή πειθαρχικών διώξεων, τη νομοθεσία και τις οδηγίες για λήψη μέτρων είσπραξης, χρεών άνω των 300 ευρώ, ακόμα και με κατασχέσεις. Ειδικότερα, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΠΟΕ-ΔΟΥ, "σε θετική κατεύθυνση είναι σίγουρα οι δηλώσεις στον Τύπο του κ. Χ. Θεοχάρη για την ανάγκη προστασίας από κατασχέσεις, λόγω χρεών στο Δημόσιο. Οι εφοριακοί όλης της χώρας αναμένουμε τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις και τους νόμους για να τα υλοποιήσουμε άμεσα. Μέχρι τότε δυστυχώς, θα αναγκαζόμαστε να εφαρμόζουμε (με απειλή μάλιστα πειθαρχικών διώξεων) τη νομοθεσία και τις οδηγίες του Υπουργείου, για λήψη μέτρων είσπραξης, χρεών άνω των 300 ευρώ! Ακόμα και με κατασχέσεις. Αναμένουμε άμεσα τις σχετικές διατάξεις".