Του Γιώργου Νούλη
«Φρένο» στα φαινόμενα φοροδιαφυγής που σημειώνονται από επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε εργασίες ανακαίνισης και επισκευών σε παλαιές κατοικίες επιχειρεί να θέσει το υπουργείο Οικονομικών. Στην προσπάθειά του να θέσει τέρμα στην πρακτική ελεύθερων επαγγελματιών, όπως των υδραυλικών, των ηλεκτρολόγων, των ελαιοχρωματιστών, των τζαμάδων, των ξυλουργών, των καυστηρατζήδων και αυτών που περνούν πλακάκια, να αποφεύγουν… εντέχνως την έκδοση αποδείξεων, απέστειλε στις Εφορίες εγκύκλιο διευκρινίζοντας πως οι αμοιβές τους πρέπει να υπολογίζονται με βάση τον μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. 13% κι όχι με 23%.
Όπως έχει διαπιστωθεί, επαγγελματίες που απασχολούνται στον συγκεκριμένο τομέα οικονομικής δραστηριότητας ζητούν ενδεικτικά, για μια εργασία τους 100 ευρώ αμοιβή με απόδειξη και 75 ευρώ χωρίς απόδειξη. Στην πραγματικότητα όμως η εργασία τους βαρύνεται με Φ.Π.Α. 13%, αλλά αυτοί για να αποφύγουν τη χορήγησή της, ζητούν από τον πελάτη να πληρώσει Φ.Π.Α. 23%, με αποτέλεσμα η απόδειξη να μην κόβεται σχεδόν ποτέ. Το υπ. Οικονομικών θέλοντας πλέον να καταστήσει σαφές πως για κάθε απόδειξη που δεν κόβεται, τους φόρους αυτών που δεν τις εκδίδουν, τους πληρώνουν όλοι, έβγαλε μια εγκύκλιο, με την οποία διευκρινίζει για ποιες εργασίες ισχύει ο χαμηλός ΦΠΑ 13% και για ποιες ο κανονικός Φ.Π.Α. 23%.
Σύμφωνα λοιπόν με την εγκύκλιο, στον μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. υπάγονται οι εργασίες αντικατάστασης, επισκευής ή συντήρησης υδραυλικών, ηλεκτρολογικών, ξυλουργικών, υαλικών και λοιπών εγκαταστάσεων, πλακιδίων, καυστήρων, ανελκυστήρων, όψεων και κοινόχρηστων χώρων, καθώς και βαφής τοίχων και κουφωμάτων, ακόμη και επί ακινήτων πολλαπλών ιδιοκτησιών, υπό τον όρο ότι το ακίνητο χρησιμοποιείται και για κατοικία. Αντίθετα, υπάγονται στον συντελεστή Φ.Π.Α. (23%) οι εργασίες επί αγαθών που δεν ενσωματώνονται στο ακίνητο (π.χ. πλυντηρίων, κλιματιστικών κ.ά., οι εργασίες κατασκευής νέων εγκαταστάσεων σε παλαιές ιδιωτικές κατοικίες (όπως νέες εγκαταστάσεις θέρμανσης, φυσικού αερίου, συστημάτων ασφαλείας κ.ά.), οι υπηρεσίες μελετών από αρχιτέκτονες, μηχανικούς, ηλεκτρολόγους που ενδεχομένως απαιτούνται για την πραγματοποίηση εργασιών ανακαίνισης και επισκευής.
«Το όφελος για τους ιδιώτες είναι σημαντικό και διπλό, σχολιάζει στην «Ε» ο Λαρισαίος μηχανικός-ενεργειακός επιθεωρητής κ. Απόστολος Μπέμπης, καθώς όλοι γνωρίζουν πως κάποια συνεργεία φοροδιαφεύγουν. Έτσι π.χ. για εργασίες υδραυλικού ή ηλεκτρολόγου 1000 ευρώ θα πρέπει να πληρώνει επιπλέον 130 ευρώ ΦΠΑ και θα βάζει στη φορολογική του δήλωση και τα 1.130 στις δαπάνες του ενώ χωρίς απόδειξη δεν μπορεί να βάλει ούτε τα 1.000».
ΠΟΤΕ ΙΣΧΥΕΙ Φ.Π.Α. 13%
Αναλυτικά στην εγκύκλιο επισημαίνεται πως:
* Η ανακαίνιση και επισκευή παλαιών ιδιωτικών κατοικιών υπάγεται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% από 1-1-2007.
* Στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% υπάγεται κάθε εργασία που πραγματοποιείται για την ανακαίνιση ή επισκευή ακινήτου το οποίο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί και κατά το χρόνο πραγματοποίησης των εργασιών αυτών χρησιμοποιείται ως κατοικία προσώπων ή προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία προσώπων μετά την ανακαίνιση.
* Ενδεικτικά, στον μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. υπάγονται οι εργασίες αντικατάστασης, επισκευής ή συντήρησης υδραυλικών, ηλεκτρολογικών, ξυλουργικών, υαλικών και λοιπών εγκαταστάσεων, πλακιδίων, καυστήρων, ανελκυστήρων, όψεων και κοινόχρηστων χώρων, καθώς και βαφής τοίχων και κουφωμάτων, ακόμη και επί ακινήτων πολλαπλών ιδιοκτησιών, υπό τον όρο ότι το ακίνητο χρησιμοποιείται και για κατοικία, π.χ. πολυκατοικία στην οποία υπάρχουν καταστήματα, γραφεία και διαμερίσματα.
* Συνεπώς, επί των αμοιβών που συμφωνούνται για τις ανωτέρω υπηρεσίες πρέπει να υπολογίζεται ΦΠΑ με τον μειωμένο συντελεστή (13%).
ΠΟΤΕ ΙΣΧΥΕΙ Φ.Π.Α. 23%
Δεν υπάγονται στο μειωμένο, αλλά στον κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α. (23%):
* οι εργασίες επί αγαθών που δεν ενσωματώνονται στο ακίνητο, π.χ. πλυντηρίων, κλιματιστικών κλπ,
* οι εργασίες κατασκευής νέων εγκαταστάσεων σε παλαιές ιδιωτικές κατοικίες, όπως νέες εγκαταστάσεις θέρμανσης, φυσικού αερίου, συστημάτων ασφαλείας κλπ,
* οι υπηρεσίες μελετών από αρχιτέκτονες, μηχανικούς, ηλεκτρολόγους κλπ, που ενδεχομένως απαιτούνται για την πραγματοποίηση εργασιών ανακαίνισης και επισκευής.
ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΥΛΙΚΩΝ
Πάντως αν για τα παραπάνω υπάρχει μια λογική προσπαθήστε να κατανοήσετε ποιος ΦΠΑ ισχύει κατά την παράδοση υλικών. Γεγονός που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν τελικά ο ίδιος ο νομοθέτης αφήνει τα περιθώρια για φοροδιαφυγή…
«Στην περίπτωση που κατά την εκτέλεση εργασιών για την ανακαίνιση και επισκευή παλαιών ιδιωτικών κατοικιών, τονίζεται στην εγκύκλιο, παραδίδονται και αγαθά από τους «εργολάβους», εφόσον τα αγαθά αυτά είναι στενά συνδεδεμένα και απαραίτητα για την παροχή της υπηρεσίας και δεν προέχει η πώληση των αγαθών αυτών, πρόκειται για ενιαία πράξη παροχής υπηρεσιών, η οποία υπάγεται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Στην αντίθετη περίπτωση, πρόκειται για διακριτές πράξεις παροχής υπηρεσιών και παράδοσης αγαθών, οι οποίες πρέπει να τιμολογούνται χωριστά, δηλαδή οι μεν υπηρεσίες με το μειωμένο συντελεστή, οι δε παραδόσεις αγαθών με τον κανονικό συντελεστή, ανεξάρτητα από την αξία των αγαθών αυτών σε σχέση με το συνολικό αντίτιμο που καταβάλλεται από τους πελάτες».
ΑΥΣΤΗΡΑ ΠΡΟΣΤΙΜΑ
Στο μεταξύ να σημειώσουμε πως από φέτος έχει τεθεί σε εφαρμογή το νέο αυστηρότερο πλαίσιο ποινών για φορολογικές παραβάσεις με τη μη απόδοση του ΦΠΑ, το οποίο αποτελεί αδίκημα από το πρώτο ευρώ. Με το νέο ποινολόγιο που ισχύει για παραβάσεις που διεπράχθησαν από τις 26 Ιουλίου και μετά, τα πρόστιμα θα φτάνουν ακόμα και τα 2.500 ευρώ για κάθε απόδειξη που δεν εκδίδεται.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΦΟΡΟΙ
Εξάλλου μιας και αναφερόμαστε στους ελευθέρους επαγγελματίες, να επισημάνουμε πως από του χρόνου όλοι τους θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερους φόρους καθώς τα καθαρά εισοδήματά τους θα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 26%. Το αφορολόγητό τους, των 5.000 ευρώ, από φέτος δεν ισχύει, ενώ αν τα εισοδήματά τους υπερβαίνουν τα 50.000 ευρώ, θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 33%. Παρενθετικά να σημειώσουμε πως συντελεστής 26% έχει θεσπιστεί και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Ο.Ε. και Ε.Ε.) ενώ φέτος φορολογήθηκαν (για τα περσινά εισοδήματα) με συντελεστή 20%.
Ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες να γνωρίζουν επίσης, πως στο συνολικό ποσό φόρου που θα καταβάλουν, θα συνυπολογίζεται και η προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος, ενώ έχουν καταργηθεί όλες οι φοροαπαλλαγές που ίσχυαν στο παρελθόν (ενοίκια κατοικίας, τόκοι δανείων πρώτης κατοικίας, ιατρικές δαπάνες, ασφάλειες ζωής, φροντιστήρια κ.λπ.). Εν ολίγοις, για τα φετινά εισοδήματα, όλοι οι επαγγελματίες θα πληρώσουν το 2014 αυξημένους φόρους.
Ωστόσο όλοι τους μπορούν να περιορίσουν τη φορολογική τους επιβάρυνση με τις επαγγελματικές δαπάνες που θα πρέπει να παρουσιάσουν στην εφορία. Μέχρι το τέλος του έτους έχουν ακόμη το χρονικό περιθώριο να κόψουν κάποιο τιμολόγιο που θα θεωρηθεί επαγγελματική δαπάνη και θα τους γλιτώσει από φόρο. Κάθε επαγγελματίας μπορεί να μειώσει το κέρδος του, μέσω των δαπανών που μπορεί να καταχωρίσει στα βιβλία του τα οποία προβλέπονται από τον νόμο, με την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα πέσει στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων, γιατί τότε δεν θα το γλιτώσει το 26%, ακόμη και αν έχει ζημιές στην επιχείρησή του. Βασική αρχή για την αναγνώριση της δαπάνης είναι να υπάρχει το ανάλογο παραστατικό (τιμολόγιο, λογαριασμός κ.λπ.) αλλά και η δαπάνη αυτή θα πρέπει να είναι παραγωγική για την επιχείρηση. Αφορά, δηλαδή, σε δαπάνη που πραγματοποιείται για την επίτευξη κέρδους, αλλά και για την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης.
