Από τη στιγμή όμως που κάποιος δηλώνει στην ιδιοκτησία του ένα ακίνητο, είναι αυτός ο μόνος υπεύθυνος για τις αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις που υπάρχουν σ’ αυτό. Δεν ήταν λίγοι άλλωστε και οι νόμοι που συνοδεύονταν από τις πολλές διευκρινιστικές υπουργικές αποφάσεις για τη ρύθμιση των προστίμων από το 2011. Έχουμε φτάσει στο 2019 και ακόμη ρυθμίζουμε τις αυθαιρεσίες στα παλιά ακίνητα (όσα κατασκευάστηκαν έως τον Ιούλιο του 2011) και σωστά το κάνουμε, γιατί κάποια στιγμή έπρεπε να μπει ένα τέλος στην άναρχη και αυθαίρετη δόμηση αλλά και μια τάξη στην κατασκευή των κτιρίων και στον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Ο Ν. 4495/2017, ο οποίος ισχύει σήμερα και έχει καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων την 8η Νοεμβρίου 2019 δίνει πολλά επιπλέον πλεονεκτήματα για τη ρύθμιση του προστίμου ενός αυθαιρέτου με παράλληλο οικονομικό όφελος και για τον ιδιοκτήτη αλλά και για την κατάσταση του ακινήτου. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή:
Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο υπολογίζεται σήμερα με βάση τις ισχύουσες τιμές ζώνης (αντικειμενικές αξίες 2016), τα τετραγωνικά μέτρα της αυθαίρετης κατασκευής, τη χρήση της, την παλαιότητα και μια σειρά συντελεστών που έχουν να κάνουν με το πολεοδομικό σκέλος της παράβασης, όπως αν το κτίριο είχε οικοδομική άδεια ή το μέγεθος της υπέρβασης της δόμησης, της κάλυψης ή του ύψους του κτιρίου κ.ά.
ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ
ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ
Σύμφωνα με τον Ν. 4495/2017 (άρθρο102 παρ.7) «Αν για την υπαγωγή αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων ολοκληρωθούν εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης με βάση μελέτη αρμόδιου μηχανικού το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται κατά το κόστος αυτών και έως
α) πενήντα τοις εκατό (50%) του προστίμου για υπερβάσεις έως 250 τ.μ. σε οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες με χρήση κατοικίας και έως 500 τ.μ. σε οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες με άλλες χρήσεις πλην κατοικίας (γραφεία, καταστήματα, επαγγελματικοί χώροι),
β) τριάντα τοις εκατό (30%) του προστίμου για υπερβάσεις άνω των ανωτέρω δύο περιπτώσεων.
Υπενθυμίζουμε ότι στις 8 Απριλίου λήγει η προθεσμία για έκπτωση 10% επί του προστίμου για τη νομιμοποίηση του αυθαιρέτου. Όσοι πάλι το δηλώσουν από 9 Απριλίου μέχρι 8 Οκτωβρίου θα πληρώσουν προσαυξημένο το πρόστιμο κατά 10% (δηλαδή ένα 20% επιπλέον σε σχέση με σήμερα) και τέλος όσοι προβούν σε τακτοποίηση τον τελευταίο μήνα ισχύος του νόμου θα πληρώσουν τα πρόστιμα προσαυξημένα κατά 20% (δηλαδή 30% επιπλέον σε σχέση με σήμερα).
Καλό θα είναι λοιπόν ο ενδιαφερόμενος με βάση την προβλεπόμενη προθεσμία (8 Νοεμβρίου 2019) να ξεκινήσει άμεσα τις διαδικασίες, ώστε να έχει στη διάθεσή του τα απαραίτητα τιμολόγια και τον χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση των εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης.
Η Υπουργική απόφαση 27454/2631 (14-11-2017) αναφέρει τα εξής: «Οι παρεμβάσεις για την ενεργειακή αναβάθμισή των ακινήτων δύναται να αφορούν τόσο στο κέλυφος του κτιρίου, περιλαμβανομένων των ανοιγμάτων όσο και στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού και παροχής ζεστού νερού χρήσης και υλοποιούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και προδιαγραφές για τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), όπως ισχύει. Στη διαδικασία μείωσης εντάσσονται οι δαπάνες για αγορά υλικών/εξοπλισμού, καθώς και για πρόσθετες εργασίες για την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως εργασίες αποξήλωσης/αποκομιδής, τοποθέτησης/εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων, κ.λπ. και για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής επιθεώρησης. Στις ανωτέρω δαπάνες συμψηφισμού δεν περιλαμβάνεται ο Φ.Π.Α. Ο υπολογισμός της δαπάνης μείωσης πραγματοποιείται σύμφωνα με το προβλεπόμενο τιμολόγιο στο ισχύον πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ' οίκον» κατά την περίοδο εκτέλεσης των εργασιών».
Ο ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στην «Ε» ο αρχιτέκτων μηχανικός Νίκος Χριστόδουλος, με μεγάλη εμπειρία σε πολεοδομικά θέματα, «η συγκεκριμένη διάταξη αποτελεί ένα συν στη διαδικασία της τακτοποίησης των αυθαίρετων γιατί το 50% επιστρέφει στον δικαιούχο του ακινήτου, μιας και τα οφέλη από την ενεργειακή αναβάθμιση ενός παλιού ακινήτου θα είναι άμεσα και μεταφράζονται σε εξοικονόμηση χρημάτων που δαπανώνται για τη χρήση του κτιρίου αλλά και την ταυτόχρονη νομιμοποίηση των αυθαιρεσιών με μειωμένο κόστος. Αντί λοιπόν οι περισσότεροι να περιμένουν το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» προκειμένου να αναβαθμίσουν ενεργειακά το ακίνητό τους, θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τη συγκεκριμένη διάταξη και να ενταχθούν στη ρύθμιση. Δηλαδή κάποιος με αυθαίρετες κατασκευές στο ακίνητό του, που θα πλήρωνε π.χ. πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ, τώρα με τον Ν. 4495/2017 θα καταβάλει το μισό (2.500€) και το για το υπόλοιπο θα πρέπει να προσκομίσει τιμολόγια ενεργειακής αναβάθμισης για εργασίες που αφορούν στο ακίνητό του. Επιπλέον, όλα τα παραπάνω ισχύουν και για την περίπτωση της στατικής ενίσχυσης ενός αυθαιρέτου κτιρίου, όπου πάλι το πρόστιμο μειώνεται στο μισό για την περίπτωση της περιοχής μας, που έχει Ζώνη Σεισμικής Επικινδυνότητας 2».
Του Γιώργου Ρούστα
