Όπως προκύπτει από τη βάση δεδομένων του Γενικού Εμπορικού Μητρώου του Επιμελητηρίου Λάρισας, αν και την περσινή χρονιά ιδρύθηκε ο ίδιος αριθμός επιχειρήσεων με το 2017, 567 δηλαδή, ωστόσο οι διαγραφές μειώθηκαν κατά 55%, καθώς μόνο 341 από το υπάρχον επιχειρηματικό δυναμικό κατέβασε "ρολά".
Η σημαντική υποχώρηση των διαγραφών αν και δεν συνοδεύτηκε από "έκρηξη" συστάσεων συνιστά θετική εξέλιξη, αλλά η εικόνα που αποτυπώνεται στα επίσημα συγκριτικά στοιχεία του επιχειρηματικού φορέα, πέρα από μια μικρή νότα αισιοδοξίας στέλνει και μικτά μηνύματα τόσο ως προς το παραγωγικό μοντέλο που στήνεται στον νομό όσο και ως προς τις επιχειρηματικές προοπτικές που διαμορφώνονται στην οικονομία του.
Εν ολίγοις το "φρένο" που μπήκε στην επιχειρηματική αφαίμαξη αντισταθμίζεται τόσο από τη συγκρατημένη και ρηχή επενδυτική δραστηριότητα, μιας και οι νέες επιχειρήσεις είναι λιγότερες σε αριθμό ακόμη και από αυτές που άνοιγαν στα "πέτρινα" χρόνια των μνημονίων, (χαρακτηριστικό είναι ότι οι ενάρξεις των επιχειρήσεων το 2018 είναι κατά 23% λιγότερες σε σχέση με την τριετία 2011-2013), ενώ η όποια επιχειρηματικότητα παραμένει εστιασμένη σε μη παραγωγικούς και εσωστρεφείς τομείς, καθώς στην πλειοψηφία τους είναι ατομικές και ΙΚΕ. Η πλειοψηφία των νέων επιχειρήσεων δηλαδή, συνεχίζει να επικεντρώνονται σε κλάδους, μικρού βεληνεκούς και τοπικού προσανατολισμού (μπαρ, καφετέριες, λιανεμπόριο, λογιστικές/συμβουλευτικές υπηρεσίες κ.ά.). Το ποσοστό μάλιστα δεν έχει διαφοροποιηθεί τα τελευταία χρόνια, παραμένει υψηλό και ενδεικτικό μιας εικόνας που δεν είναι ικανή να επιταχύνει τον μετασχηματισμό της τοπικής οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Το γεγονός ότι τόσο στο λιανεμπόριο όσο και στις υπηρεσίες το ποσοστό διαγραφών είναι εντυπωσιακά μεγάλο, αποδεικνύει ότι η πλειονότητα των νέων επιχειρήσεων δεν είναι παραγωγικές, αλλά τουναντίον μονοπρόσωπες, ή με ελάχιστους εργαζόμενους και ιδιαίτερα επιρρεπείς στο "λουκέτο".
Ειδικότερα για μία ακόμη χρονιά αυτό που ξεκάθαρα αποτυπώνεται είναι η προτίμηση στις Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές, οι οποίες καταγράφουν εντυπωσιακή αύξηση, καθώς μία στις τρεις επιχειρήσεις που ανοίγουν είναι ΙΚΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 567 επιχειρήσεις που άνοιξαν πέρυσι, οι 174 είναι ΙΚΕ. Την ίδια στιγμή αν και ο αριθμός των νέων ατομικών επιχειρήσεων είναι μεγάλος, καθώς δημιουργήθηκαν επιπλέον 278 το 2018, οι περισσότερες εξελίσσονται σε θνησιγενείς καθώς την ίδια χρονιά 300 εξ αυτών ανέστειλαν τη λειτουργία τους. Αυτό σημαίνει πως η γέννησή τους δεν ήταν αποτέλεσμα μακρόπνοου σχεδιασμού, αλλά λύση ανάγκης, αναζήτηση εξόδου από το τούνελ της ανεργίας. Ίσως διότι, αν και υπήρχαν σχέδια, δεν υπήρχαν χρήματα. Το γεγονός ότι τόσο οι ατομικές όσο και οι ΙΚΕ αποτελούν το 80% των νέων επιχειρήσεων που συστήνονται στον νομό, επιβεβαιώνει δυστυχώς την αντίληψη ότι η μικρομεσαία επιχειρηματική δραστηριότητα στη Λάρισα εξαντλείται σε εύκολες λύσεις. Σε προσωπικές κατ’ ουσίαν επιχειρήσεις που δεν έχουν ούτε υπαλλήλους για να τονώσουν την απασχόληση ούτε πραγματοποιούν επενδύσεις που θα κινήσουν την οικονομική δραστηριότητα. Είναι απλώς απέλπιδες προσπάθειες εργαζομένων να επιβιώσουν και να μην έχουν την τύχη των εκατοντάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έκλεισαν στην περίοδο της κρίσης.
ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΜΕΤΡΑ «ΠΛΗΓΕΣ»
Στον αντίποδα, προς επίρρωση της άποψης αυτής είναι ότι το εμπόριο, που αποτελεί τον στυλοβάτη του λιανεμπορίου και της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στον νομό Λάρισας συνεχίζει να μετρά πληγές και απώλειες… Πέρυσι σε όλη τη χρονιά μπήκαν στον επιχειρηματικό στίβο 149 έμποροι, αλλά ταυτόχρονα 155 εγκατέλειψαν τη δραστηριότητά τους, και φυσικά όχι γιατί συνταξιοδοτήθηκαν… Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εμπορικών επιχειρήσεων στον νομό είναι οικογενειακές, η συνταξιοδότηση δεν επισύρει το κλείσιμο της επιχείρησης καθώς κάποιο νεότερο μέλος συνεχίζει τη λειτουργία της. Από τη μια σίγουρα αρκετές επιχειρήσεις πλήρωσαν όχι μόνο τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης και της συρρίκνωσης της ζήτησης αλλά και τις αμφιβόλου αποτελεσματικότητας επιχειρηματικές επιλογές, που αποτυπώθηκαν κυρίως σε έναν υπερβολικό δανεισμό που συχνά δεν κατέληγε πάντα σε παραγωγικές επενδύσεις. Από την άλλη, όμως, ολοένα και περισσότερο τόσο αυτές οι επιχειρήσεις όσο και αυτές που συνεχίζουν αντιμετωπίζουν τη μεγάλη πίεση από την οικονομική πολιτική που ασκείται. Οι ανοιχτές πληγές των τραπεζών που τις αναγκάζουν να μην μπορούν να τροφοδοτήσουν με ρευστότητα, η αβεβαιότητα των οικονομικών διαμορφώνουν ένα πιεστικό και επισφαλές περιβάλλον που δεν επιτρέπει αναδιαρθρώσεις και ανοίγματα.
Την ίδια στιγμή η συμβολή των ανωνύμων εταιρειών, αυτών δηλαδή που προφέρουν πραγματικές θέσεις εργασίες, στο οικονομικό γίγνεσθαι, εξακολουθεί να είναι περιορισμένη καθώς μόνο τέσσερις δημιουργήθηκαν, ενώ 1 έκλεισε.
Σε κάθε περίπτωση αν και τα στοιχεία του Επιμελητηρίου καταγράφουν πέραν των άλλων μια δειλή και περιορισμένη επιχειρηματικότητα, αφού σε σχέση με το 2015 ενδεικτικά η αύξηση στον αριθμό των νέων επιχειρήσεων μόλις που αγγίζει το 17%, ωστόσο τα τελευταία χρόνια, με εξαίρεση αυτά της βαθιάς οικονομικής ύφεσης, ο αριθμός των λουκέτων βαίνει σταδιακά μειούμενος.
ΣΥΡΡΙΚΝΩΘΗΚΕ ΤΟ ΕΒΕΛ
Πάντως όπως φαίνεται από στον πίνακα που παραθέτουμε από το 2009 έως και το 2018, μπήκαν συνολικά 9.171 λουκέτα ενώ ιδρύθηκαν 6.264 επιχειρήσεις. Το ισοζύγιο σ’ αυτή τη δεκαετία είναι αρνητικό κατά 2.907 επιχειρήσεις, πράγμα που σημαίνει ότι το δυναμικό του Επιμελητηρίου Λάρισας έχει τουλάχιστον κατά 30%!
ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΜΑΓΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
«Αναμφίβολα τα επίσημα συγκριτικά στοιχεία του ΕΒΕΛ προσδίδουν μια μικρή νότα αισιοδοξίας σχετικά με την πορεία της τοπικής οικονομίας , σχολιάζει στην "Ε" με αφορμή τα παραπάνω στοιχεία ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λάρισας κ. Σωτήρης Γιαννακόπουλος. Το αβίαστο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι κάτι άρχισε να κινείται στην αγορά αλλά δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε βέβαια ότι οι περισσότερες εγγραφές αφορούν ατομικές επιχειρήσεις, δείγμα ότι πολλοί είναι αυτοί που βλέπουν τη μικρή επιχειρηματικότητα ως αντίδοτο στην κρίση και ως λύση στο μεγάλο πρόβλημα της απασχόλησης. Το ζητούμενο πλέον για την επόμενη μέρα, είναι να μειωθεί ακόμα περισσότερο ο αριθμός των διαγραφών επιχειρήσεων από τα μητρώα μας και γενικότερα ως οικονομία να επενδύσουμε με συντονισμένα βήματα στην ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Ο δρόμος μπροστά είναι κάθε άλλο παρά εύκολος και η χώρα χρειάζεται να πετύχει γρήγορους και ταυτόχρονα διαχειρίσιμους ρυθμούς ανάπτυξης.
Να μην αρκεστούμε σε αποσπασματικά αισιόδοξα στοιχεία, αλλά να βάλουμε τις βάσεις για ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο, με αιχμή του δόρατος τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, την αγροδιατροφή, τα logistics, την ανακύκλωση, τον τουρισμό. Η πρόοδός τους θα προσφέρει νέες θέσεις εργασίας και θα αλλάξει σημαντικά την ψυχολογία στην αγορά. Η Κυβέρνηση οφείλει να στηρίξει έμπρακτα την επιχειρηματικότητα και με συμβούλους της στα Επιμελητήρια, να προχωρήσει στις απαιτούμενες βελτιωτικές κινήσεις, όπως τη μείωση φόρων, τον εξορθολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών, τη στήριξη της καινοτομίας και της εξωστρέφειας. Για την οριστική έξοδο από την ύφεση δεν χρειάζονται μαγικές λύσεις, αλλά ρεαλισμός, στόχευση και εφαρμογή ενός αναπτυξιακού σχεδίου, χωρίς πισωγυρίσματα και καθυστερήσεις. Απαιτείται ένα εθνικό σχέδιο με τελικό στόχο την παραγωγή πλούτου και την αποκατάσταση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, ώστε να εξαλειφθούν οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της κρίσης».
| ΕΓΓΡΑΦΕΣ | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 |
| ΤΜ. ΕΜΠΟΡΙΚΟ | 149 | 169 | 214 | 186 | 237 | 253 | 257 | 224 | 217 | 256 |
| ΤΜ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ | 126 | 137 | 335 | 232 | 292 | 341 | 287 | 285 | 269 | 262 |
| ΤΜ. ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ | 292 | 261 | 69 | 68 | 91 | 147 | 142 | 188 | 145 | 133 |
| ΣΥΝΟΛΟ ΕΤΟΥΣ | 567 | 567 | 618 | 486 | 620 | 741 | 686 | 697 | 631 | 651 |
| ΔΙΑΓΡΑΦΕΣ | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 |
| ΤΜ. ΕΜΠΟΡΙΚΟ | 155 | 298 | 215 | 313 | 356 | 368 | 422 | 483 | 515 | 409 |
| ΤΜ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ | 53 | 344 | 231 | 360 | 366 | 426 | 397 | 440 | 441 | 388 |
| ΤΜ. ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ | 133 | 123 | 99 | 186 | 213 | 282 | 364 | 324 | 271 | 196 |
| ΣΥΝΟΛΟ ΕΤΟΥΣ | 341 | 765 | 545 | 859 | 935 | 1076 | 1183 | 1247 | 1227 | 993 |
Τα συγκριτικά στοιχεία του Επιμελητηρίου αποτυπώνουν ξεκάθαρα τις στρεβλές επιχειρηματικές προοπτικές που διαμορφώνονται στην τοπική οικονομία
|
ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ |
ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΕΤΟΣ 2018 |
ΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΤΟΣ 2018 |
ΙΣΟΖΥΓΙΟ |
| ΑΤΟΜΙΚΗ | 278 | 300 | -22 |
| Ο.Ε. | 69 | 26 | 43 |
| Ε.Ε. | 36 | 8 | 28 |
| Α.Ε. | 4 | 1 | 3 |
| Ε.Π.Ε. | 4 | 1 | 3 |
| Ι.Κ.Ε. | 174 | 4 | 170 |
| ΛΟΙΠΑ | 2 | 1 | 1 |
| ΣΥΝΟΛΟ | 567 | 341 | 226 |
| ΤΜΗΜΑΤΑ | ΕΓΓΡΑΦΕΣ | ΔΙΑΓΡΑΦΕΣ | ΙΣΟΖΥΓΙΟ |
| ΕΜΠΟΡΙΟ | 149 | 155 | -6 |
| ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ | 126 | 53 | 73 |
| ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ | 292 | 133 | 159 |
Του Γιώργου Νούλη
