Της Λένας Κισσάβου
Ο φόβος αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη της ενστικτώδους συμπεριφοράς μας, να κάνουμε ουρές στα ΑΤΜ για να επιβιώσουμε, καθώς υποσυνείδητα ο φόβος του άγνωστου ενεργοποιεί στον άνθρωπο τον φόβο του θανάτου, λένε οι ψυχαναλυτές, παρατηρώντας την «κρίση πανικού» της κοινωνίας.
Στην ουσία φοβόμαστε μην πεθάνουμε; Ρωτάμε τον ψυχαναλυτή και επιστημονικό υπεύθυνο του «Νήματος» κ. Γιώργο Γιαννούση και μας απαντά: «Λειτουργήσαμε σαν μάζα με το ένστικτο της επιβίωσης. Οι ουρές στα ΑΤΜ, αποτελούν κινήσεις πανικού, χωρίς επεξεργασμένη λογική, οι οποίες υιοθετούνται γιατί υπάρχει ο φόβος για το άγνωστο. Πίσω από τον φόβο του άγνωστου κρύβεται ο φόβος του θανάτου...».
Ο κόσμος «βγάζει» από το ΑΤΜ όσα περισσότερα χρήματα μπορεί, «αδειάζει» τα σούπερ μάρκετ για να έχει για μεγάλο διάστημα τρόφιμα και όλα συνηγορούν στο πόρισμα ότι υπάρχουν κατάλοιπα του παρελθόντος και βρίσκεται σε έξαρση το λεγόμενο «κατοχικό σύνδρομο».
Μάλιστα το ένστικτο της επιβίωσης είναι τόσο έντονο που καταγράφεται μείωση αυτοκτονιών ή αποπειρών αυτοκτονιών, πανελλήνια, γιατί μπροστά σε αυτή την ψυχολογική κατάσταση επικρατεί το ένστικτο της επιβίωσης περισσότερο από αυτό της απογοήτευσης.
Ο ΦΟΒΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕ ΔΙΑΣΠΑΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙ ΕΝΩΤΙΚΑ
Οι περισσότεροι έκαναν αναλήψεις από τα ηλεκτρονικά μηχανήματα, όσο περισσότερα χρήματα μπορούσαν, κι αν γινόταν ήθελαν να πάρουν όλα όσα υπήρχαν σε αυτό, χωρίς να σκεφτούν να τα «μοιραστούν» με τους άλλους, που περίμεναν στην ουρά για να «επιβιώσουν».
Εξηγώντας αυτή τη συμπεριφορά, που παραπέμπει σε ατομοκεντρικό μοντέλο ανθρώπου, ο κ. Γιαννούσης, υποστηρίζει: «Σύμφωνα με τα αρχέγονα ένστικτά του, ο άνθρωπος στον φόβο συσπειρώνεται και λειτουργεί σε ομάδες.
Αλλά αυτές τις μέρες συνέβηκε το ακριβώς αντίθετο. Ο φόβος λειτούργησε διασπαστικά όχι ενωτικά. Ο καθένας ήταν μόνος του μπροστά στο ΑΤΜ!
Λειτούργησε ο φόβος να προλάβω να μην πεινάσω εγώ, άσχετα αν η λογική λέει ότι αν πεινάσει ο ένας θα πεινάσουν όλοι.
Αυτό δείχνει ότι ο φόβος έχει ριζωθεί τόσο που δεν λειτουργεί η λογική.
Και αποδεικνύεται πως οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για χειραγώγηση της κοινωνίας, έχουν πετύχει.
Με τον φόβο οι άνθρωποι ή μένουν και αναπαράγουν τα ίδια (καθώς τους είναι οικεία) ή αλλάζουν. Αυτοί που δεν αλλάζουν και επιμένουν να ζουν με τους φόβους τους (για το άγνωστο) τους ανακυκλώνουν ακόμη κι αν δυσφορούν μέσα σε αυτούς».
«ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ ΠΕΙΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ
ΣΤΟ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ»
«Το προηγούμενο διάστημα οι άνθρωποι είχαν αναπτύξει ατομικούς φόβους, μην χάσουν τη δουλειά, την αξιοπρέπεια, την αυτονομία, και τώρα που έφτασαν σε ένα επίπεδο ρήξης με αυτή την κατάσταση, περνούν στον φόβο απώλειας την ίδια τους την ύπαρξη, φόβος ο οποίος για τους Έλληνες είναι καταγεγραμμένος στη συλλογική τους μνήμη. Οι έννοιες κατοχή, πείνα είναι καταγεγραμμένες στο υποσυνείδητό μας», αναφέρει ο κ. Γιαννούσης.
Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΜΑΖΩΝ
Ο θεμελιωτής της ψυχανάλυσης Σίγκμουντ Φρόιντ, βγαίνει αληθινός με την ψυχολογία των μαζών, που υποστήριξε: «για περιορισμένο χρονικό διάστημα μία ομάδα ανθρώπων χωρίς ιδιαίτερους δεσμούς, πέρα από κάποιο κοινό στοιχείο, μπορεί να οργανωθεί σε μάζα και να δράσει από κοινού. Στη μάζα, τα άτομα τα οποία τη συνθέτουν χάνουν μέρος από τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά τους, την ορθολογικότητά τους, τις αναστολές τους και τη διακριτή τους βούληση.
Η μάζα συμπεριφέρεται παρορμητικά, συναισθηματικά, άλογα, είναι δεκτική σε υποβολή, ευμετάβλητη και ευκυβέρνητη, παρουσιάζει ιδιότητες ενός νευρωτικού, ενώ τα χαρακτηριστικά αυτά σε επίπεδο ατόμου μεγεθύνονται από τη μεταδοτικότητα μεταξύ των μελών της μάζας. Αν και η λογική ή η κρίση της μάζας τοποθετούνται σε επίπεδο πολύ κατώτερο από του μεμονωμένου ατόμου, η ηθική της συμπεριφοράς μπορεί να είναι είτε πολύ χειρότερη, είτε πολύ καλύτερη από του ατόμου».
