Με τα… δάκτυλα μιας μαθήτριας

ΑΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ «ΧΟΡΔΕΣ» ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Καθημερινά παρατηρώ τις φωνές των παιδιών της γειτονιάς που παίζουν ανέμελα, τις ασταμάτητες εκπομπές της τηλεόρασης, τους θορύβους των τρένων, των αυτοκινήτων, τις αναδυόμενες μελωδίες των συναυλιών, όλα δηλαδή όσα συνθέτουν την πολύβουη κοινωνία και διαπιστώνω ότι κάθε τι είναι ένας μοναδικός και ανεξιχνίαστος ήχος που έχει τη δική του διακριτή φύση και αξία.
 Όταν ήμουν μικρή προσπαθούσα να παραγάγω μόνη μου ήχους όσο το δυνατόν πιο όμορφους και καλαίσθητους στα δικά μου αυτιά τραγουδώντας. Μεγαλώνοντας και ανακαλύπτοντας άλλες πτυχές της ψυχής μου, καταστάλαξα στο μουσικό όργανο που πραγματικά αγαπούσα, το πιάνο. Προοδευτικά αντιλαμβανόμουν πως αυτό που ζητούσε η μουσική από εμένα ήταν η συνεχής αναζήτηση, ο πειραματισμός και το ανοιχτό πνεύμα σε οποιοδήποτε ερέθισμα προσφερόταν από το εξωτερικό περιβάλλον. Αυτό λοιπόν το αξιοπρόσεκτο κομμάτι της τέχνης που με μάγευε ήταν η δυνατότητα του να αναζητάς, προσπαθώντας να ανακαλύψεις το ανώτερο και όταν το φτάσεις μετά από ακατάπαυστο αγώνα προσωπικής μελέτης να διαπιστώσεις πως ήταν το ένα σκαλοπάτι από την ατέρμονη κλίμακα της μουσικής. Ίσως αυτό να ηχεί στα αυτιά μας κάπως ατελέσφορο και ματαιόπονο, όμως εδώ κρύβεται η γοητεία της στο να προσεγγίσεις δηλαδή ένα στόχο που συνεχώς απομακρύνεται. Βέβαια, αυτό είναι φυσικό καθώς μια ανθρώπινη ζωή δεν αρκεί για την εκμάθηση όλων των μουσικών έργων που συντέθηκαν σε όλο το φάσμα της ιστορίας και εξέλιξης της μουσικής.
Ωστόσο η αγάπη για αυτή δεν καλλιεργείται μέσα από την ερμηνεία, αποκλειστικά, στο μουσικό όργανο αλλά η έλξη προς αυτή ξεκινά από την ακρόαση σε μια αίθουσα συναυλιών. Όλοι μας θα έχουμε παρακολουθήσει κάποια μουσική εκδήλωση, πώς η σιωπή απλωνόταν στην αίθουσα, πώς η μουσική άρχιζε και υποδεχόταν στο βασίλειό της όλους αυτούς τους ανθρώπους με τις διαφορετικές διαθέσεις. Και ακόμη πως υπό την επίδρασή της το ανθρώπινο βλέμμα από αυστηρό γίνεται πιο γλυκό από ευτελές πιο σοβαρό, από κυνικό πιο καλοσυνάτο. Η ακαταμάχητη δύναμή της έγκειται στη φυσιογνωμική μεταμόρφωση που υφίσταται ο ακροατής, καθώς βιώνει ένα είδος μυστικής εξαΰλωσης, συγχώνευσης και συνένωσης με τη μουσική. Εδώ λοιπόν, αναδεικνύεται ο ευεργετικός της ρόλος αφού μας ελευθερώνει από τα δεσμά της ατομικότητας, καθώς μας κατακλύζει, άγοντας το πνεύμα μας σε μια κατάσταση συμφιλίωσης, συλλογικότητας, γαλήνης και ψυχικής κάθαρσης.
Εκτός από την ψυχαγωγία, την πλήρωση, την ευχαρίστηση που μας προσφέρει,παράλληλα, κάνει ηθική έκκληση προς όλους να διαφυλάξουμε στην καρδιά μας τα πιο αγνά, άφθαρτα και καλοσυνάτα συναισθήματα, αποβάλλοντας κάθε τι το πονηρό και αναίσχυντο. Συνεπώς, ως βασική αποστολή της θεωρώ την ηθική της επίδραση στο φιλόμουσο κοινό, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στην ηθική βελτίωση του κόσμου. Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ αναφέρει πως ο μόνος τρόπος για να συλλάβουμε το πνεύμα της μουσικής είναι μέσα από την αγάπη. Η αγάπη, δηλαδή, είναι το κλειδί για να ξεδιπλωθεί ο ψυχικός κόσμος του δημιουργού, του ερμηνευτή αλλά και του ακροατή. Το πάθος, η ευθυμία, η δυσθυμία, όλα τα σκοτεινά και τα φωτεινά συναισθήματα της ψυχής του ανθρώπου μετουσιώνονται σε μουσική όπου εφαλτήριο στην ανάδειξή τους είναι το βιωματικό στοιχείο χάρη στο οποίο μπορούμε να διακρίνουμε το διαφορετικό ύφος των συνθετών.
 Δεν θα μπορούσα να παραλείψω το γεγονός ότι η μουσική αναδεικνύει τη χαρά της συνεργασίας. Σε μία ορχήστρα, για παράδειγμα, καλούνται να συνυπάρχουν τα διαφορετικά ηχοχρώματα των οργάνων, να συμμειχθούν σε ένα ομοιόμορφο κράμα και εν τέλει να παράξουν έναν ήχο διαυγή και ισορροπημένο στην αρμονική του βάση. Τότε, όλα τα μέλη της χρειάζεται να λειτουργήσουν ως ένα συλλογικό σώμα όπου δεν θα επικρατήσει το «εγώ» αλλά το «εμείς».
 Τέλος, όσον αφορά στην ανθρώπινη φύση, η μουσική λαμβάνει τον ρόλο παιδευτικού μέσου με στόχο να οδηγήσει στη μόρφωση και στην ηθική τελείωση του ατόμου. Το σημαντικότερο πάντως, είναι η δυνατότητα που μας παρέχει για εσωτερική διήθηση και για αναζήτηση των προσωπικών ορίων προκειμένου να προσεγγίζουμε όλο και περισσότερο τον καλύτερο εαυτό μας χωρίς ποτέ να τον φτάνουμε. Ειρήνη Καρβέλλα
 μαθήτρια Γ1 Μουσικού Λυκείου Λάρισας