«Σ΄ αυτή την πόλη, εδώ και αιώνες ζούνε αρμονικά άνθρωποι διαφόρων φυλών, εθνικοτήτων και διαφορετικής θρησκείας. Εκφράζοντας τα συναισθήματα της συντριπτικής πλειονότητας των συμπολιτών μας, δηλώνω ξεκάθαρα ότι σ΄ αυτά τα μέρη ο φασισμός δεν ευδοκιμεί» τόνισε χθες ο δήμαρχος Λαρισαίων Απ. Καλογιάννης, μιλώντας στην πανηγυρική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με αφορμή τις εκδηλώσεις για τα 71 χρόνια από την απελευθέρωση της Λάρισας, στις 23 Οκτωβρίου 1944, από τη Γερμανική Κατοχή.
Οι εκδηλώσεις του Δήμου Λαρισαίων κορυφώθηκαν χθες με κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο της πόλης από εκπροσώπους φορέων, παρουσία μαθητικών αντιπροσωπειών και εκπροσώπων αντιστασιακών οργανώσεων.
Προηγήθηκε η πανηγυρική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, στο πλαίσιο της οποίας, ο δήμαρχος, οι επικεφαλής των παρατάξεων και αντιστασιακοί αναφέρθηκαν στα ιστορικά γεγονότα αλλά και στα μηνύματα από την αντίσταση των Ελλήνων στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής.
Με τον κ. Καλογιάννη να σημειώνει μεταξύ άλλων πως «η ημέρα απελευθέρωσης της Λάρισας από τη Γερμανική Κατοχή, αποτελεί μια ημερομηνία σταθμό για την ιστορία της πόλης. Μια ημερομηνία και μια επέτειος που ανοίγει μπροστά μας τις σελίδες της ιστορικής μνήμης και διδαχής. Μιας ιστορικής περιόδου, που προξένησε αιματοκύλισμα, πόνο, και καταστροφή. Την ίδια ώρα όμως παράλληλα γραφόταν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες στην ευρωπαϊκή ιστορία. Το έπος της Εθνικής Αντίστασης του ελληνικού λαού. Πρόκειται για μια επέτειο που πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν να προβληθεί και να αναδειχθεί προκειμένου να αποτελέσει ευκαιρία και αφορμή για συζήτηση και διάλογο στα σχολεία, στα σπίτια μας και τις παρέες.
Όσο δύσκολη και εάν είναι η κατάσταση που ζούμε, όσο ασφυκτικές και εάν είναι οι συνθήκες στην ελληνική κοινωνία, τέτοιες επέτειοι, τέτοια γεγονότα είναι οι ευκαιρίες προκειμένου να αντλούμε δύναμη και αισιοδοξία. Είναι ευκαιρίες για να αντλήσουμε τα αναγκαία διδάγματα για να μιλήσουμε με τα παιδιά μας για το παρελθόν, για το σήμερα και το αύριο.
Γι’ αυτό και απόφασή μας, ήταν να αναδείξουμε και να θέσουμε στη θέση που της αξίζει τη σημερινή επέτειο» υπενθυμίζοντας την πρωτοβουλία του Δήμου για την αποκάλυψη της μαρμάρινης πλάκας για τον Καπετάνιο του ΕΛΑΣ και απελευθερωτή της Λάρισας Μίμη Μπουκουβάλα, στην ομώνυμη πλατεία στην περιοχή του Σταθμού.
Ο κ. Καλογιάννης, αφού αναφέρθηκε στη δράση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, στάθηκε στις περιγραφές γεγονότων τις ώρες της απελευθέρωσης για να τονίσει πως «με την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων οι Λαρισαίοι ξεχύνονται στους δρόμους πανηγυρίζοντας.
Η διοίκηση της ταξιαρχίας Ιππικού του ΕΛΑΣ εισέρχεται στην πόλη με τους Γ. Δαλθανάση, Δημ. Κασσάνδρα, Μίμη Μπουκουβάλα, Κώστα Καραγιώργη επικεφαλής, ακολουθουμένη από πεζοπόρα τμήματα. «Δεν προφτάσαμε να μπούμε στα πρώτα σπίτια της πόλης» - αφηγείται ο Μίμης Μπουκουβάλας – «και ξεχύθηκε έξαλλος ο κόσμος. Προχωρούμε με δυσκολία. Σκίζουμε τον κόσμο. Όλο και πιο δύσκολα. Ραίνουν με λουλούδια τους καβαλάρηδες.
Πολλοί αναγνωρίζουν δικούς τους, συγγενείς, φίλους, συμμαθητές αντάρτες. Οι αντάρες σκύβουν πότε δεξιά και πότε αριστερά και σφίγγουν χέρια. Σκύβουν και σηκώνουν παιδάκια και τα καθίζουν στα καπούλια. Έχουμε γίνει ένα κουβάρι πολίτες, αντάρτες, αυτοκίνητα, άλογα (…) Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε στην Κεντρική πλατεία της πόλης το συλλαλητήριο της Απελευθέρωσης, τεράστιο σε όγκο και παλμό».
Με τον δήμαρχο, να επικεντρώνεται στα μηνύματα του αντιφασιστικού αγώνα λέγοντας «πώς είναι δυνατόν η χώρα που γέννησε το μεγαλύτερο αντιφασιστικό κίνημα της Ευρώπης να επιτρέπει να εκκολάπτεται στους κόλπους της, το αυγό του φιδιού;
Η δημοτική αρχή της Λάρισας, όπως έχει κάνει από την πρώτη στιγμή, δεν πρόκειται να δώσει βήμα στους νοσταλγούς του Χίτλερ, των Ες Ες, των κρεματορίων. Σ΄ αυτή την πόλη, εδώ και αιώνες ζούνε αρμονικά άνθρωποι διαφόρων φυλών, εθνικοτήτων, εθνοτικών ομάδων, και διαφορετικής θρησκείας.
Εκφράζοντας τα συναισθήματα της συντριπτικής πλειονότητας των συμπολιτών μας, δηλώνω ξεκάθαρα ότι σ΄ αυτά τα μέρη ο φασισμός δεν ευδοκιμεί» κατέληξε ο κ. Καλογιάννης.
ΠΑΡΑΤΑΞΕΙΣ
Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί των παρατάξεων, με την επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Ρένας Καραλαριώτου να σημειώνει μεταξύ άλλων πως «σήμερα, η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε νέες απειλές. Σήμερα εχθροί της πατρίδας μας είναι η διαφθορά ,ο ρατσισμός , οι νοοτροπίες του χθες, ο λαϊκισμός , ο κομματισμός, κάθε τι που οδήγησε και κρατά την πατρίδα μας στην οικονομική ύφεση και στην κοινωνική κρίση.
Σήμερα οφείλουμε όλοι μας να παραμερίσουμε αυτά που μας χωρίζουν και να προτάξουμε αυτά που μας ενώνουν, με στόχο την εθνική κυριαρχία , την κοινωνική δικαιοσύνη και τη μετατροπή της χώρας σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία».
Ο πρώην δήμαρχος και δημοτικός σύμβουλος Κων. Τζανακούλης, τόνισε την ανάγκη η ιστορία της πόλης να γίνει γνωστή στη νεολαία για να υπενθυμίζει πως επί δικής του θητείας ιδρύθηκε το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Ενώ με αφορμή την οικονομική κρίση εξέφρασε την ανησυχία του, μη τυχόν «μέσα από την κρίση, προκύψουν γεγονότα που απευχόμαστε».
Η δημοτική σύμβουλος Μαίρη Καμηλαράκη, αφού υπογράμμισε το μήνυμα της επετείου σημείωσε την ανάγκη «ενωμένοι να ξεπεράσουμε τις δύσκολες ημέρες». Ο δημοτικός σύμβουλος Ντίνος Διαμάντος υπογραμμίζοντας τα αποτελέσματα της «ενωμένης αντίστασης» των Ελλήνων σημείωσε την ανάγκη ανάδειξης της έναρξης της αντίστασης των Ελλήνων παράλληλα με τον εορτασμό για τη λήξη του πολέμου για να τονίσει επίσης «η πανηγυρική συνεδρίαση για την απελευθέρωση της Λάρισας από τα φασιστικά κατοχικά στρατεύματα, δυστυχώς για μία ακόμα χρονιά γίνεται “υπό τη νέα ιδιότυπη κατοχή”».
Ο δημοτικός σύμβουλος Γ. Παζιάνας υπογραμμίζοντας τον «τιτάνιο αγώνα του απροσκύνητου λαού μας» τόνισε πως «ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος έγινε με σκοπό την υπεράσπιση των καπιταλιστικών συμφερόντων». Υπενθύμισε επίσης «τη δράση των δωσίλογων που σχημάτισαν τάγματα ασφαλείας» και κάνοντας εκτενή αναφορά στη δράση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ κατέληξε λέγοντας ότι σήμερα «γίνεται προσπάθεια αμνήστευσης του φασισμού».
Τέλος την «καθολική αντίσταση των Ελλήνων και τη συμμετοχή τους στον αγώνα για τη λευτεριά» υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΠΟΑΕΑ Λάρισας Νίκ. Παπαθανασίου. Με τον εκπρόσωπο των αντιστασιακών να αναφέρεται στη δράση του Μπουκουβάλα περιγράφοντας τα γεγονότα της απελευθέρωσης όπως και του συλλαλητηρίου που έγινε στη Λάρισα την επόμενη ημέρα.
ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ
Με αφορμή την απελευθέρωση της πόλης οι βουλευτές σε δηλώσεις και μηνύματά τους μεταξύ άλλων σημειώνουν:
Χρήστος Κέλλας: «H 23η Οκτωβρίου του 1944, την επέτειο της οποίας γιορτάζουμε σήμερα, είναι μια μέρα ορόσημο στην ιστορία της πόλης.
Θυμόμαστε και τιμούμε όλους όσους αντιστάθηκαν στον γερμανικό ζυγό. Παίρνουμε μαθήματα θάρρους, πατριωτισμού, ανιδιοτέλειας.
Διαβάζουμε ξανά την ιστορία του τόπου μας και ανακαλούμε μνήμες ηρωικών κατορθωμάτων τα οποία μας οδήγησαν στην Απελευθέρωση. Διαβάζουμε, όμως, και τις σελίδες που ακολούθησαν, τις μαύρες σελίδες του εμφυλίου σπαραγμού και αναβιώνουμε τις εφιαλτικές στιγμές του ελληνισμού. Η χώρα μας στο διάβα των αιώνων έγραψε σελίδες ένδοξες μα και σελίδες κατάμαυρες. Οφείλουμε να διδαχθούμε από όλες τις σελίδες της ελληνικής ιστορίας και να δώσουμε τη μάχη για μια Ελλάδα κυρίαρχη, οικονομικά ανεξάρτητη και ισχυρή. Αυτό οφείλουμε στις νέες γενιές. Τιμή στους ήρωες της Απελευθέρωσης».
Μ. Χαρακόπουλος: «Σε κάθε δύσκολη περιπέτεια του έθνους μας η ενότητά του ήταν αυτή που το οδηγούσε στην επιτυχία, στη νίκη, στη λύτρωση. Αντιθέτως, η φαγωμάρα, η εμμονή στις αντιθέσεις και στις αντιπαραθέσεις μας καταβαράθρωνε και χρειαζόμασταν έπειτα πολύ καιρό για να σταθούμε και πάλι στα πόδια μας. Αυτό το μήνυμα από το μακρινό 1944 οφείλουμε όλοι μας να το αναδείξουμε στο σήμερα και να το κάνουμε πράξη στους δύσκολους καιρούς που περνά η πατρίδα».
Βασ. Κόκκαλης: «Η επέτειος του 1944 από την απελευθέρωση της Λάρισας δεν συνιστά απλά ένα ιστορικό γεγονός στο οποίο αποτίουμε φόρο τιμής κάθε χρόνο τέτοια μέρα. Συνιστά κάτι παραπάνω: είναι οδοδείκτης για το μέλλον της πόλης μας, για το μέλλον της χώρας. Έλληνες πατριώτες που αψήφησαν την ολοκληρωτική κυριαρχία των ναζιστικών στρατευμάτων έδωσαν τον νυν πάντων αγώνα που οδήγησε στην Απελευθέρωση. Το ηχηρό μήνυμα της πατριωτικής αυτής στάσης είναι ξεκάθαρο: η ενότητα του λαού αποτελεί βασικό συστατικό νικηφόρων αγώνων για το έθνος μας. Αυτό είναι και το ζητούμενο σήμερα. Μετά από έξι χρόνια καταστρεπτικής για την κοινωνία και τον λαό μας λιτότητας είμαστε υποχρεωμένοι να ενώσουμε τον ελληνικό λαό στον εθνικό στόχο που δεν είναι άλλος από την κατάκτηση της εθνικής μας κυριαρχίας, της εθνικής μας αξιοπρέπειας. Αυτός είναι ο στόχος μας. Αυτό είναι το εθνικό μας κάλεσμα».
ΗΡΩΟ
Με προπομπό τη Φιλαρμονική, αιρετοί, αντιστασιακοί, εκπρόσωποι φορέων και μαθητικές αντιπροσωπείες κατευθύνθηκαν στο Ηρώο της πόλης, στο Φρούριο, όπου τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση. Στα γεγονότα της εποχής αναφέρθηκε με ομιλία του ο δημοτικός σύμβουλος Απόστολος Σουρλατζής.
Για να τονίσει μεταξύ άλλων πως σήμερα «μια άλλου είδους κατοχή, αυτή τη φορά συγκαλυμμένη ,διαχειρίζεται τις τύχες μας. Καιρός είναι η φιλελεύθερη συνείδηση του Έλληνα ν’ αντισταθεί τόσο στις προσπάθειες χειραγώγησης από τους ξένους, όσο και στον εκφασισμό του λαού και της νεολαίας. Για μας τους Έλληνες ο πόλεμος είναι ακόμα εδώ μαζί μας, μας εξουσιάζει μέσα από τη δύναμη της μνήμης και μέσα από τα βαθιά σημάδια που άφησε πίσω του. Για πολύ καιρό υπήρχαν δύο εθνικά αφηγήματα για τη δεκαετία του 1940, το επίσημο των νικητών και το άλλο των ηττημένων και εξόριστων. Η Ελλάδα αποτελεί το εξέχον παράδειγμα στο «δυτικό κόσμο» για τη στρέβλωση της ιστορικής μνήμης .
Το μεγαλύτερο αντιστασιακό κίνημα της Ευρώπης ταυτιζόταν με την ηττηθείσα και διωκόμενη παράταξη του Εμφυλίου. Δεν έγινε ποτέ μια αντικειμενική προσπάθεια αποτίμησης της Εθνικής Αντίστασης. Οι συνεργάτες του κατακτητή στη χώρα μας δεν τιμωρήθηκαν, όπως έγινε σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Αντίθετα διώχθηκαν, εξορίστηκαν και φυλακίστηκαν πολίτες που πολέμησαν τον κατακτητή και πλήρωσαν ακριβά τον αγώνα τους ενάντια στον φασισμό.
Ύστερα από τόσες δεκαετίες είναι πλέον επιβεβλημένη η μελέτη της ιστορίας χωρίς στρεβλώσεις και η σύνταξη ενός καταλόγου των θυμάτων του Πολέμου και της Κατοχής. Όλοι οι εκτελεσθέντες και πεσόντες της Αντίστασης και των «αντιποίνων», οι νεκροί των βομβαρδισμών και των ναρκοπεδίων, πρέπει να τιμηθούν, χωρίς να τους χωρίζουμε σε ημέτερους και μη».
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων από τον δήμαρχο Λαρισαίων Απ. Καλογιάννη, τον πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας Γρ. Παπαχαραλάμπους, τον Αρχηγό ΤΑ Χρ. Χριστοδούλου, τον Επιτελάρχη της 1ης Στρατιάς Δημ. Αλεβίζο, τον βοηθό Γενικό Αστυνομικό Διευθυντή Θεσσαλίας Δημ. Ζήση, τον πρόεδρο της ΠΟΑΕΑ Νικ. Παπαθανασίου, τον πρόεδρο της Ενωσης Αναπήρων και Θυμάτων Εθνικής Αντίστασης Αθ. Ριζάκη, τον εκπρόσωπο της Εθνικής Γενικής Ενωσης Αναπήρων Θυμάτων Θεσσαλίας, τον πρόεδρο του Συλλόγου Κυπρίων Λάρισας Ντ. Αυγουστή, και από μαθητές των Εκπαιδευτηρίων Μπακογιάννη.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ
