Η θεραπεία r-TMS έχει μελετηθεί, δοκιμαστεί και εφαρμοστεί κλινικά σε βάθος. Τα Johns Hopkins, Mayo Clinic, Harvard, CAMH Toronto - Canada και πλήθος άλλων ιατρικών κέντρων στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Ευρώπη και την Αυστραλία τα τελευταία 20 χρόνια εφαρμόζουν τη μέθοδο.
Πώς λειτουργεί η θεραπεία rTMS;
Ο επαναληπτικός Διακρανιακός Μαγνητικός Ερεθισμός έχει στόχο την τόνωση περιοχών του εγκεφάλου που υπολειτουργούν ή υπερλειτουργούν. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω ενός πηνίου συνδεδεμένου με εξειδικευμένο ερεθιστή, το οποίο χορηγεί ευγενικά επαναλαμβανόμενους μαγνητικούς παλμούς στα κατάλληλα κέντρα ελέγχου της κίνησης και του συναισθήματος του εγκεφάλου. Η εφαρμογή της θεραπείας γίνεται στην επιφάνεια του κεφαλιού και δεν απαιτεί αναισθησία ή νάρκωση. Δεν επηρεάζονται άλλες περιοχές του σώματος και έχει πολύ λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργεια συγκριτικά με όποια φαρμακευτική αγωγή.
Θεραπεία rTMS και πόνος
Ο πόνος ερμηνεύεται τελικά στον εγκέφαλο. Δεν υπάρχει πόνος χωρίς εγκέφαλο. Τα νευρωνικά δίκτυα στον εγκέφαλο μεταδίδουν ερεθίσματα από τον νωτιαίο μυελό προς τη συνειδητή τους ερμηνεία στον εγκέφαλο.
Η θεραπεία με τη Rtms τροποποιεί τη δραστηριότητα σε αυτά τα νευρωνικά δίκτυα, ενεργοποιεί τη νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου, μειώνοντας την αντίληψη του πόνου και τον βοηθά να επανέλθει στη φυσιολογική του λειτουργία. Οι περισσότερες θεραπευτικές στρατηγικές διαχείρισης πόνου χρησιμοποιούν τη φιλοσοφία της «ανοδικής-από κάτω προς τα πάνω» («bottom-up») προσέγγισης, στοχεύοντας στην επούλωση του τραυματισμένου ιστού στο σημείο της βλάβης στην περιφέρεια, ή στην αναχαίτιση της μετάδοσης αλγεινών σημάτων στον εγκέφαλο.
Με την εφαρμογή της θεραπείας γίνεται μία «καθοδική-από πάνω προς τα κάτω» («top-down») προσέγγιση, όπου:
1. Τα παλμικά μαγνητικά πεδία που παράγει η συσκευή επάγουν μικρούς ερεθισμούς στον φλοιό του εγκεφάλου.
2. Εκπολώνονται οι τοπικοί νευρώνες και απελευθερώνουν νευροδιαβιβαστές (ουσίες που μεταδίδουν μηνύματα) που βοηθούν τον εγκέφαλο να αγνοεί τα πολύ επώδυνα ερεθίσματα ή τα αλγεινά ερεθίσματα που έχουν διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα.
3. Ενεργοποιούνται και βελτιώνονται νέες κι υπάρχουσες συνδέσεις των νευρωνικών οδών του εγκεφάλου.
4. Αυξάνεται η ροή του αίματος και ο μεταβολισμός της γλυκόζης στις διεγερμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Διαδικασία
Η θεραπεία r-TMS είναι ασφαλής, μη επεμβατική και αποτελεσματική και διεξάγεται στο πλαίσιο ενός ιατρείου. Η κύρια φάση της θεραπείας περιλαμβάνει πρωτόκολλο με 20 έως 30 συνεδρίες διάρκειας 15-45 λεπτών περίπου. Αυτές πραγματοποιούνται κατά προτίμηση σε καθημερινή βάση (εκτός Σαββατοκύριακου) για διάστημα 6 εβδομάδων.
Κατά τη διάρκεια των θεραπευτικών συνεδριών, ο ασθενής κάθεται άνετα και χαλαρώνει στην καρέκλα της θεραπείας.
Ένα μαγνητικό πηνίο ακουμπά ελαφρά στο κεφάλι του και χορηγεί εστιασμένη μαγνητική διέγερση απευθείας στις περιοχές του εγκεφάλου που υπολειτουργούν ή υπερλειτουργούν και οι οποίες έχουν αρχικά χαρτογραφηθεί από τον υπεύθυνο πιστοποιημένο ιατρό. Καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας, ο ασθενής είναι εναργής, χαλαρός και μπορεί να ακούσει μουσική ή να δει τηλεόραση. Μετά το τέλος της συνεδρίας μπορεί να επιστρέψει αμέσως στις καθημερινές του δραστηριότητες. Η θεραπεία δεν επηρεάζει την εγρήγορση ή τις γνωστικές του λειτουργίες.
Ανεπιθύμητες ενέργειες της θεραπείας rTMS
Η πιο κοινή ανεπιθύμητη ενέργεια που έχει αναφερθεί είναι ήπια κεφαλαλγία, που προκύπτει από τον ερεθισμό του επιφανειακού μυϊκού συστήματος της κεφαλής. Το φαινόμενο αυτό είναι προσωρινό και υποχωρεί μετά τις πρώτες συνεδρίες. Υπάρχει μια εξαιρετικά σπάνια πιθανότητα για την εμφάνιση επιληπτικών σπασμών (0,1% των ασθενών), η οποία με τη χρήση κατάλληλων πρωτοκόλλων μπορεί να μηδενιστεί.
Ποιος ασθενής είναι κατάλληλος για θεραπεία με rTMS;
Η θεραπεία με rTMS έλαβε αρχικά έγκριση (FDA approved 2008) για τη θεραπεία της μείζονος κατάθλιψης και στη συνέχεια για την ιδεο-ψυχαναγκαστική διαταραχή (Obsessive-Compulsive Disorder - OCD). Πρόσφατες ιατρικές μελέτες καταδεικνύουν σημαντικά θετική επίδραση σε ασθενείς με χρόνιο νευροπαθητικό πόνο (Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, Σκλήρυνση κατά πλάκας, Ν. Parkinson, ριζίτιδες), ινομυαλγία (χρόνιο διάχυτο μυικό άλγος), σύνδρομο σύμπλοκου περιοχικού άλγους (αλγοδυστροφία), ημικρανία, εμβοές ωτών, σύνδρομο μετατραυματικού στρες (PSTD). Η θεραπεία δεν ενδείκνυται σε ασθενείς με ιστορικό επιληπτικών κρίσεων, μεταλλικά εμφυτεύματα σε εγκέφαλο ή νωτιαίο μυελό, κοχλιακά εμφυτεύματα, βηματοδότη.
Πιστοί στις αρχές μας για καινοτόμες και εξειδικευμένες υπηρεσίες ιατρικής αποκατάστασης και διαχείρισης πόνου, είμαστε περήφανοι που μπορούμε να παρέχουμε στους ασθενείς μας αυτήν την πρωτοποριακή θεραπευτική επιλογή.
Ευθύμιος Κουλούλας, MD, PhD
Φυσίατρος, SFEBPRM - Αλγολόγος, EDPM
Επιστημονικός Δ/ντης, Μονάδα Αποκατάστασης
«Phyiatriki Pain Management Center»
Tel: 2410-617.090, 2410-230.090
Ιατρείο & Κάντρο Διαχείρισης Πόνου - Physiatriki
www.physiatriki.gr
