Με στόχο την ενημέρωση των βαμβακοπαραγωγών για την αποτελεσματική φυτοπροστασία στον πραγματικό καλλιεργητικό χρόνο, την έγκαιρη ενημέρωση που αφορά στην περίοδο της καρποφορίας με καρπόδεση του 50% των ανθέων και την οργάνωση αποτελεσματικής αυτοάμυνας κάθε βαμβακοφυτείας για όλη την καλλιεργητική περίοδο και την τακτική παρακολούθηση κάθε βαμβακοχώραφου και σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα, προτείνονται να εφαρμόζονται οι συγκεκριμένες καλλιεργητικές πρακτικές φυτοπροστασίας στο σωστό χρόνο, όπως παρακάτω περιγράφονται κατά περίπτωση.
Διαπιστώσεις: Η σημαντική οψίμιση της παραγωγής στο πρώτο μισό της καλλιεργητικής περιόδου μετριάστηκε από τη σημαντική και παρατεταμένη άνοδο της θερμοκρασίας των τελευταίων τριών εβδομάδων. Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων που έχει αναπτύξει η Υπηρεσία μας, όσον αφορά στο πράσινο σκουλήκι, μέχρι στιγμής διαπιστώνονται μέτρια έως υψηλά επίπεδα συλλήψεων ενήλικων (πεταλούδων) πράσινου σκουληκιού στις περισσότερες περιοχές της Π.Ε. Λάρισας. Πολύ υψηλές συλλήψεις πεταλούδων πράσινου σκουληκιού εντοπίζονται στην ευρύτερη περιοχή των Τ.Κ. Τερψιθέας και Φαλάνης του Δ. Λαρισαίων και των Τ.Κ. Ζαππείου και Κιλελέρ του Δ. Κιλελέρ. Με βάση τις παρατηρήσεις από τους επιτόπιους ελέγχους που διενεργούν γεωπόνοι-φυτοϋγειονομικοί ελεγκτές της Υπηρεσίας μας, προς το παρόν δεν διαπιστώνεται η ύπαρξη ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) πράσινου σκουληκιού πάνω από το όριο επέμβασης παρά μόνο κατά τόπους και σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Όσον αφορά στο ρόδινο σκουλήκι, μέχρι στιγμής διαπιστώνονται χαμηλά έως μέτρια επίπεδα συλλήψεων ενήλικων (πεταλούδων) ρόδινου σκουληκιού στις περισσότερες περιοχές της Π.Ε. Λάρισας. Υψηλές συλλήψεις πεταλούδων ρόδινου σκουληκιού εντοπίζονται στην ευρύτερη περιοχή των Τ.Κ. Ζαππείου, Κιλελέρ, Μελίας και Χάλκης του Δ. Κιλελέρ και των Τ.Κ. Ανωχωρίου και Ρευματιάς του Δ. Φαρσάλων. Προς το παρόν και ύστερα από δειγματοληψίες και έλεγχο καρποφόρων οργάνων (καρυδιών) που πραγματοποιούν υπάλληλοι της Υπηρεσίας μας, τα επίπεδα προσβολών από ρόδινο σκουλήκι είναι κάτω από το όριο επέμβασης.
Συστάσεις – καλλιεργητικές πρακτικές: Ενόψει της 2ης γενιάς του πράσινου σκουληκιού, η Υπηρεσία μας συνιστά στους βαμβακοπαραγωγούς από το παρόν βλαστικό στάδιο και στη συνέχεια, να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και να επιθεωρούν επισταμένως την καλλιέργειά τους (κάθε 2 – 3 ημέρες) προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν εντομολογικές προσβολές. Η επιθεώρηση των βαμβακοκαλλιεργειών συνιστάται να γίνεται πρωινές ή απογευματινές ώρες διασχίζοντας το χωράφι διαγώνια και εξετάζοντας 100 φυτά σε διαφορετικά σημεία της διαγωνίου.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Για την καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού, συστήνεται στους παραγωγούς όταν διαπιστώνουν τέσσερις (4) και άνω ζωντανές νεαρές προνύμφες (σκουλήκια 1ου και 2ου σταδίου, μήκους μέχρι 1 εκατοστό) κατά μέσο όρο ανά 100 φυτά ή χρηστικά μία (1) νεαρή προνύμφη στα φυτά ενός μέτρου επί της γραμμής κατά μέσο όρο, τότε μόνο να επέμβουν με τα εγκεκριμένα για την καλλιέργεια εντομοκτόνα. Η καταπολέμηση είναι πιο αποτελεσματική όσο πιο έγκαιρα διαπιστωθεί η ύπαρξη ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) νεαρών σταδίων 1ου και 2ου (μέχρι 1 εκατοστό).
ΡΟΔΙΝΟ ΣΚΟΥΛΗΚΙ: Για το ρόδινο σκουλήκι, στο βλαστικό στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι βαμβακοφυτείες, συνιστάται στους παραγωγούς να ελέγχουν εξονυχιστικά τα καρύδια των φυτών για τυχόν στίγματα πάνω στην επιφάνειά τους ή στο εσωτερικό τους με σκοπό τη διαπίστωση ύπαρξης προνυμφών, πραγματοποιώντας τακτικές δειγματοληψίες 100 καρυδιών (ηλικίας 10-15 ημερών) από αντιπροσωπευτικά σημεία κάθε αγροτεμαχίου. Εφόσον διαπιστωθεί προσβολή στο 5-8% των καρυδιών κατά μέσο όρο, τότε μόνο να γίνεται χημική καταπολέμηση. Το ρόδινο σκουλήκι θεωρείται «ύπουλος» εχθρός του βαμβακιού, που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής από τους βαμβακοπαραγωγούς, καθώς οι νεαρές προνύμφες του ρόδινου σκουληκιού, σε χρονικό διάστημα 20-30 ωρών από την εκκόλαψή τους, ανοίγουν στα καρύδια τρύπες εισόδου που συνήθως επουλώνονται και δεν φαίνονται με γυμνό μάτι. Ακολούθως, τρέφονται στο εσωτερικό των καρυδιών προκαλώντας, αφενός μεν σημαντική ποσοτική και ποιοτική υποβάθμισή τους, αφετέρου δε δυσκολεύεται η χημική καταπολέμησή του σκουληκιού καθώς προστατεύεται από το περίβλημα του καρυδιού.
Επισημαίνεται ότι όπου χρειαστεί επέμβαση με φυτοπροστατευτικά μέσα, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του ίδιου εντομοκτόνου περισσότερο από δύο (2) φορές την καλλιεργητική περίοδο, ενώ είναι επιθυμητή η εναλλαγή σκευασμάτων διαφορετικού μηχανισμού δράσης και χημικής ομάδας κάθε φορά, προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων ανθεκτικότητας των σκουληκιών σε αυτό. Παρακαλούνται οι συνάδελφοι γεωπόνοι (Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων, Γραφεία Αγροτικής Οικονομίας κ.α.) και οι βαμβακοπαραγωγοί που πιθανόν εντοπίσουν σημαντική εντομολογική προσβολή ή οποιοδήποτε άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα σε βαμβακοκαλλιέργειες, να επικοινωνήσουν άμεσα με την Υπηρεσία μας (τηλ.: 2413-511.119, 2413-511.157) και με το ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Βόλου (τηλ: 24210- 66525), προκειμένου να εκδοθεί προειδοποίηση για την ευρύτερη περιοχή.
Εφαρμογή ψεκασμών με φυτοπροστατευτικά προϊόντα: Η Υπηρεσία μας ενημερώνει ότι οι βαμβακοπαραγωγοί είναι αποκλειστικά και μόνο υπεύθυνοι για τη λήψη της τελικής απόφασης εφαρμογής χημικών σκευασμάτων, του είδους των σκευασμάτων που θα επιλέξουν, καθώς και του τρόπου και χρόνου χρησιμοποίησης αυτών, τα οποία συμβάλουν στις ποσοτικές και ποιοτικές αποδόσεις της καλλιέργειας. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των παρασκευαστών οίκων για την αναλογία χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, τη συνδυαστικότητά τους, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, καθώς και για τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης. Τα αγροχημικά πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε σύμφωνα με την ετικέτα. Σύμφωνα με τα άρθρα 9§3 και 10§3 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ8Α) όποιος χρησιμοποιεί μη εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα υπόκειται σε διοικητικές και ποινικές κυρώσεις. Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγονται οι ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ενώ όπου κρίνεται αναγκαίο, οι ψεκασμοί πρέπει να πραγματοποιούνται την ώρα που δεν δραστηριοποιούνται οι μέλισσες, δηλαδή κατά τις απογευματινές ώρες κυρίως και μετά τη δύση του ηλίου. Οι βαμβακοπαραγωγοί οφείλουν να προειδοποιούν τους μελισσοκόμους ώστε να απομακρύνουν τα μελίσσια τους από την περιοχή του ψεκασμού. Για τον σκοπό αυτό, οι μελισσοκόμοι θα πρέπει απαραιτήτως να αναγράφουν στις κυψέλες τον κωδικό τους, το τηλέφωνο και τη διεύθυνσή τους ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη ειδοποίησή τους.