Αυτά τα συμπεράσματα προκύπτουν από τη μελέτη, που είδε το φως της δημοσιότητας και πραγματοποίησαν το Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDSN Greece), το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά και το Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών, με την υποστήριξη της Data Consultants.
Οι παραπάνω φορείς προχωρούν στην πρώτη καταγραφή της προόδου επίτευξης των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) σε περιφερειακό επίπεδο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τους στόχους που εγκρίθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2015 στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Στόχος της μελέτης είναι να βοηθήσει στον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων πολιτικής, αλλά και στον εντοπισμό μεγάλων ελλείψεων δεδομένων στο πλαίσιο των ΣΒΑ σε «υποεθνικό επίπεδο». Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας είναι η καθηγήτρια στο ΟΠΑ κα Φοίβη Κουντούρη. Η παρακολούθηση προόδου σε σχέση με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης σε περιφερειακό επίπεδο είναι απαραίτητη, γιατί το 2015 οι ΣΒΑ υιοθετήθηκαν από εθνικές κυβερνήσεις, αλλά με μια ξεκάθαρη αναγνώριση πως οι Περιφέρειες και οι Δήμοι θα έχουν κομβικό ρόλο στην εφαρμογή τους. Οι εθνικές κυβερνήσεις δεν μπορούν να πετύχουν τους φιλόδοξους στόχους της ατζέντας 2030, χωρίς τη συμβολή πόλεων και περιφερειών. Οι εθνικές κυβερνήσεις κατέχουν την πρωταρχική ευθύνη για την εφαρμογή των ΣΒΑ, έχει, ωστόσο, υπολογισθεί ότι περίπου 65% των στόχων απαιτούν τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών ενδιαφερόμενων μερών.
ΤΙ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών Περιφερειών αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις όσον αφορά την επίτευξη των ακόλουθων στόχων: ΣΒΑ 1: Μηδενική φτώχεια, ΣΒΑ 9: Βιομηχανία, καινοτομία και υποδομές, ΣΒΑ 10: Λιγότερες ανισότητες, ΣΒΑ 11: Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες.
Από την άλλη μεριά, οι περισσότερες περιοχές έχουν καταφέρει σημαντική βελτίωση στην κατάκτηση των παρακάτω στόχων: ΣΒΑ 2: Μηδενική πείνα, ΣΒΑ 3: Καλή υγεία και ευημερία, ΣΒΑ 5: Ισότητα των φύλων, ΣΒΑ 6: Καθαρό νερό και αποχέτευση, ΣΒΑ 8: Αξιοπρεπής εργασία και οικονομική ανάπτυξη, ΣΒΑ 13: Δράση για το κλίμα, ΣΒΑ 15: Ζωή στη στεριά.
Όσον αφορά τον ΣΒΑ 12 «Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή» και τον ΣΒΑ 17 «Συνεργασία για τους στόχους» υπάρχει απόλυτη έλλειψη δεδομένων και πόρων. Ως εκ τούτου, η έκθεση δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τους προαναφερθέντες στόχους.
Η ΜΟΝΗ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΣΕ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΙΣΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
Μελετώντας κανείς τον πίνακα που απεικονίζει τις σχετικές επιδόσεις των ελληνικών Περιφερειών, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι η μόνη ελληνική Περιφέρεια που έχει ήδη εκπληρώσει τις απαιτήσεις για τη βιωσιμότητα έως το 2030, κατά περισσότερο από 50% στους 17 Στόχους. Οι Περιφέρειες Ιονίων Νήσων, Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, καθώς και Δυτικής Μακεδονίας, φαίνεται να αντιμετωπίζουν κάποιες δυσκολίες. Από την άλλη πλευρά, οι Περιφέρειες Αττικής, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης θα πρέπει να προσπαθήσουν περισσότερο για να ξεπεράσουν σημαντικές προκλήσεις για την επίτευξη των ΣΒΑ έως το 2030, δεδομένου ότι πάνω από το 60% του ελληνικού πληθυσμού κατοικεί στις περιοχές αυτές (Eurostat, 2022).
ΟΙ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΕΣ
Οι τομείς στους οποίους φαίνεται ότι καμία Περιφέρεια δεν έχει επιτύχει τον στόχο και αρκετές αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις είναι ο ΣΒΑ 1 για τη «Μηδενική φτώχεια», ο ΣΒΑ 4 για την «Ποιοτική Εκπαίδευση», ο ΣΒΑ 8 για την «Αξιοπρεπή εργασία και οικονομική ανάπτυξη», ο ΣΒΑ 9 για τη «Βιομηχανία, Καινοτομία και Υποδομές», ο ΣΒΑ 10 για τις «Λιγότερες ανισότητες» και ο ΣΒΑ 11 για τις «Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες».
Από την άλλη πλευρά, οι περισσότερες Περιφέρειες έχουν καταφέρει να βελτιωθούν πολύ, αντιμετωπίζοντας λιγότερα εμπόδια (η Περιφέρεια Θεσσαλίας στη 2η κλίμακα με μικρές προκλήσεις) στους παρακάτω στόχους: ΣΒΑ 3 «Καλή Υγεία και Ευημερία», ΣΒΑ 5 «Ισότητα των φύλων», ΣΒΑ 6 «Καθαρό νερό και αποχέτευση», ΣΒΑ13 «Δράση για το κλίμα, ΣΒΑ 14 «Ζωή στο νερό», ΣΒΑ 15 «Ζωή στη στεριά».
*Σχολιάζοντας τη νέα διάκριση της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ο Κ. Αγοραστός δήλωσε στην «ΕτΔ» τα εξής: Η στρατηγική βιωσιμότητας που ακολουθούμε και ο σχεδιασμός στη μελέτη και χρηματοδότηση των έργων που συνδέονται άμεσα με τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, φέρνουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Συνεχίζουμε με αμείωτο ρυθμό για ακόμα καλύτερες αποδόσεις στη συνέχεια».
Γ.Ρ.