Της Λένας Κισσάβου
Ο κ. Κώστας Κασιδούλης, είναι 66 χρονών και φοιτητής στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Όχι, δεν ανήκει στην κατηγορία των «αιώνιων» φοιτητών, αλλά είναι πρωτοετής, καθώς εισήχθη φέτος μετά από πανελλήνιες εξετάσεις που έδωσε μαζί με τους εφήβους και τα κατάφερε!
Αποτελεί παράδειγμα και είναι αξιέπαινος για την όλη του προσπάθεια, καθώς η πορεία του, στην κατάκτηση αυτού του στόχου ξεκίνησε πριν επτά χρόνια, κάνοντας το πρώτο βήμα από το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας της Λάρισας, συνεχίζοντας στο Εσπερινό Λύκειο και καταλήγοντας σήμερα στο Πανεπιστήμιο.
Αναμφίβολα, ο κ. Κώστας, είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις που οι άνθρωποι τολμούν να κατακτήσουν τα όνειρά τους, όσο ασύμβατα και να φαίνονται με τη χρονική στιγμή της ζωής τους, όσο παράξενα και να φαίνονται στο κοινωνικό σύνολο, καθώς ξεφεύγουν από τη συμβατική ζωή του.
Δεν είναι από τους συνταξιούχους που κάθεται με τις ώρες στα καφενεία ή ψάχνει να βρει ένα χόμπι. Αγαπά τη γνώση και επειδή η ζωή... του τη στέρησε, την κατακτά τώρα.
Μιλώντας μαζί του, διαπιστώνεις ότι τον διακρίνει η σεμνότητα, ενώ στην αρχή μιλά με διστακτικότητα, προσπαθώντας να καταλάβει πώς βλέπουμε εμείς το γεγονός ότι είναι φοιτητής.
Βιομηχανικός εργάτης από τα δώδεκά του χρόνια και στα 60 του αποφασίζει να πάει σχολείο, αδιαφορώντας για τα σχόλια των συνομήλικών του. «Πού πας; Στην ηλικία σου; Μου έλεγαν», τονίζει ο κ. Κώστας.
Από 12 χρονών εργάστηκε ασταμάτητα και μάλιστα σε εργοτάξια ανά την Ελλάδα, μέχρι και τα 60 του χρόνια, που συνταξιοδοτήθηκε. Δώδεκα χρονών πήγαινε το πρωί στη δουλειά και το βράδυ σε Τεχνική Σχολή στη Λάρισα, για να τη μάθει καλύτερα και στη θεωρία (τορναδόρος). Στη συνταξιοδότησή του, είχε την επιθυμία να κατακτήσει το απωθημένο του: Να σπουδάσει. Και έτσι ξεκινά το 2008 από το 1ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Λάρισας.
Μας είπε: «Δεν ήξερα ότι υπάρχει Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, γιατί τα τελευταία χρόνια πριν πάρω σύνταξη, απουσίαζα από την πόλη – δούλευα σε μια τεχνική εταιρία και γυρνούσα σε εργοτάξια.
Το καλοκαίρι του 2008 που βγήκα στη σύνταξη, βρήκα τον τότε διευθυντή του Σχολείου τον κ. Μπάρλο, ο οποίος τύχαινε να είναι και φίλος μου από παλιά, κι εκείνος με ενημέρωσε.
Λέω, τι σχολείο τώρα εγώ στην ηλικία μου; Αλλά με την παρότρυνσή του, αποφάσισα να γραφτώ, χωρίς να είμαι βέβαιος ότι θα συνεχίσω...
Τελικά όχι μόνο δεν έφυγα, αλλά ολοκλήρωσα τη φοίτησή μου και μετά πάλι με την παρότρυνση και του διευθυντή μου και των άλλων καθηγητών γράφτηκα στο Εσπερινό Λύκειο».
Υπήρξαν εμπόδια που σε έκαναν να σκεφτείς να τα παρατήσεις, τον ρωτάμε. Απαντά: «Εμπόδια προσωπικά σε μένα δεν υπήρξαν. Εμπόδια πιθανόν να υπήρχαν σε κάποιους που εργάζονταν, που δεν είχαν χρόνο. Πιθανόν να υπήρχαν κοινωνικά εμπόδια... πώς να το πούμε... κοινωνικός ρατσισμός. Πού πας; Στην ηλικία σου; Κι αυτό ήταν φραγμός. Δηλαδή κάποιος ήθελε να έρθει στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, αλλά σκεφτόταν κι αυτό το πράγμα. Η κοινωνία μας είναι λίγο συντηρητική».
«Πόσο εύκολο ήταν να γίνεις μαθητής κύριε Κώστα;», συνεχίζουμε και απαντά: « Δεν πήγα Γυμνάσιο στα νιάτα μου, πήγα σε μια τεχνική σχολή, αλλά το διάβασμα το είχα από μικρός. Έμπαινε εφημερίδα στο σπίτι από τα 15 μου και μάλιστα εφημερίδα αριστερή, η «Αυγή», πριν τη δικτατορία. Είχα επίσης και έναν φίλο που ήταν στη νεολαία Λαμπράκη, ο οποίος μου έφερνε βιβλία– ιστορικά, λογοτεχνικά – και δεν σταμάτησα να δουλεύω το μυαλό μου. Με βοήθησε πολύ και το τεχνικό σχολείο που πήγα, γιατί έκανα μια τέχνη που δεν ήταν εύκολη, ήθελε και λίγο μυαλό – ο τορναδόρος δεν είναι απλά χειρωνακτική εργασία.
Με τα αγγλικά ήταν λίγο ζόρικα τα πράγματα, αλλά στα νιάτα μου είχα παρακολουθήσει για λίγο μαθήματα αγγλικών και αυτό με βοήθησε. Όσον αφορά στους υπολογιστές, θεωρώ ότι ο καθένας μαθαίνει μέχρι εκεί που θέλει...
Όσο για τους συμμαθητές μου; Οι πιο πολλές ήταν γυναίκες. Οι άντρες ήμασταν τέσσερις στο τμήμα του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας και οι ηλικίες ήταν από 20 χρονών μέχρι 60. Δεν υπήρχαν ανταγωνισμοί, ευγενική άμιλλα. Δεν κορόιδευε ο ένας τον άλλον, βοηθούσε ο ένας τον άλλον. Δουλεύαμε σε ομάδες.
Είχαμε «δέσει» σαν τμήμα και βγαίναμε και έξω. Πηγαίναμε για καφέδες, σε ταβέρνες... Πέρασαν από τότε έξι χρόνια, αλλά ακόμα και τώρα βρισκόμαστε.
Υπήρχαν συμμαθήτριες 45, 50 χρονών, γυναίκες παντρεμένες με παιδιά, οι οποίες από την ημέρα που τελείωσαν το Δημοτικό μέχρι την ημέρα που ήρθαν στο Σ.Δ.Ε. δεν είχαν γράψει ούτε μια πρόταση, δεν είχαν διαβάσει τίποτα. Και τις έβλεπες στους πρώτους μήνες ντρέπονταν να διαβάσουν, ντρέπονταν να γράψουν αλλά είχαν μια θεαματική άνοδο. Πετούσαν στο τέλος! Θυμάμαι κάναμε μια έρευνα και τις έβλεπες έβγαιναν στην πλατεία και μοιράζανε τα ερωτηματολόγια, ούτε ντροπές, ούτε τίποτα. Έτσι με μεράκι, με όρεξη.
Και οι γνώσεις δεν ήταν στεγνές – όπως είναι στο Λύκειο όπου θα πρέπει να μάθεις κάποια πράγματα οπωσδήποτε. Οι γνώσεις ήταν διάφορες, πολλές φορές διαμορφώναμε εμείς το πρόγραμμα για το τι θα μάθουμε.
Το Σ.Δ.Ε. είναι ένα σχολείο που σε εμπνέει, που σου δίνει αυτοπεποίθηση, που σου λέει ότι μπορείς να τα καταφέρεις κι ας είσαι 50 χρονών, δεν έχει καμία σημασία, πάλεψέ το, είμαστε δίπλα σου, οι συμμαθητές σου, οι καθηγητές σου..., θα μάθεις κάποια πράγματα χωρίς να σε αναγκάζει κανείς. Στο Λύκειο είναι τελείως διαφορετικά τα πράγματα. Εκεί πρέπει να διαβάσεις συγκεκριμένη ύλη, ο καθηγητής προχωράει, δεν μένει πίσω, κι εσύ άμα μπορείς, άμα δεν μπορείς συνεχίζεις, αλλιώς σταματάς.
Για παράδειγμα σας λέω για ένα συγκεκριμένο θέμα: στο ΣΔΕ όταν διδαχθήκαμε τον ρατσισμό σε βοηθούσε ο καθηγητής να καταλάβεις τι σημαίνει. Ενώ στο Λύκειο σου λέει ο καθηγητής τον ορισμό του ρατσισμού κι αυτό πρέπει να μάθεις.
Το σχολείο μας μάθαινε να έχουμε κριτική σκέψη, να διαβάζουμε την εφημερίδα ή να ακούμε κάτι στην τηλεόραση και να καταλαβαίνουμε αν μας κοροϊδεύουν ή όχι. Να μπαίνουμε βαθύτερα στα πράγματα.
Στο Λύκειο προσπαθούν να σου μάθουν όπως γίνεται στο φροντιστήριο. Να σου μάθουν 15, 20 θέματα στην έκθεση για να πας να γράψεις. Άμα πέσει ένα από τα 15 έγραψες, άμα δεν θα πέσει, τίποτα. Δεν σου μαθαίνουν τον τρόπο... το πώς».
Ο κ. Κώστας, ετοιμάζεται να πάει στη σχολή του και μας λέει: «Τώρα θέλω να ολοκληρώσω τις σπουδές μου στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Χρόνο έχω, διάθεση έχω, υγεία προς το παρόν έχω, ακόμα σύνταξη έχω..., έχει και ωραία τσιπουράδικα στον Βόλο!
Επόμενος στόχος; Να κάνω μεταπτυχιακό...».
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ
Ο διευθυντής του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Λάρισας κ. Μαργαρίτης Ντούμος, μας είπε για τη λειτουργία του: «Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας είναι ένας καινοτόμος θεσμός εκπαίδευσης για ενήλικες άνω των 18 ετών, που δεν έχουν τελειώσει το Δημοτικό. Μετά τη φοίτησή τους λαμβάνουν τίτλο ισότιμο με το απολυτήριο του Γυμνασίου.
Μετά από δύο σχολικά έτη εκπαίδευσης στο Σ.Δ.Ε. οι απόφοιτοι έχουν αποκτήσει γνώσεις και ικανότητες που όχι μόνο τους εξελίσσουν ως πολίτες αλλά και αυξάνουν τις πιθανότητές τους να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.
Στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας δεν υπάρχουν μαθήματα με τη στενή έννοια του συμβατικού σχολείου, αλλά Γραμματισμοί. Πέρα από τον βασικό πυρήνα που είναι ο Γλωσσικός, ο Αριθμητικός και ο Πληροφορικός Γραμματισμός, περιλαμβάνονται και ο Αγγλικός, Κοινωνικός, Περιβαλλοντικός, Αισθητικός Γραμματισμός, οι οποίοι διδάσκονται με βιωματικό τρόπο. Στους εκπαιδευόμενους παρέχονται και συμβουλευτικές υπηρεσίες ψυχολογίας και σταδιοδρομίας, ενώ συμμετέχουν σε εργαστήρια και διαθεματικά projects.
Βιβλία δεν υπάρχουν γιατί η εκπαίδευση είναι σε μεγάλο βαθμό εξατομικευμένη και το μάθημα παραδίδεται σε ομάδες των 16-17 ατόμων το πολύ. Ο καθηγητής «παραδίδει» το μάθημα και έπειτα ασχολείται με τον κάθε έναν ξεχωριστά για να εξηγήσει, να λύσει απορίες, να βοηθήσει σε κάποια εργασία. Επιπλέον, η αξιολόγηση του κάθε μαθητή γίνεται με διαφορετικά κριτήρια και είναι περιγραφική, π.χ. με σχόλια τύπου «καλά, ικανοποιητικά, άριστα».
Δίνεται μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη καλών σχέσεων μεταξύ τους μέσα από ομαδικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται κάθε εβδομάδα στο σχολείο, όπως οι λέσχες ανάγνωσης, τα εργαστήρια αποφοίτων, τα φιλανθρωπικά bazaar κ.α. Το ωρολόγιο εβδομαδιαίο πρόγραμμα καλύπτει 21 με 25 ώρες και τα μαθήματα πραγματοποιούνται απογεύματα, συνήθως 16.30 με 20.30-21.00.
Τα απαραίτητα δικαιολογητικά εγγραφής είναι τα εξής: Απολυτήριο Δημοτικού, Πιστοποιητικό Οικογενειακής Κατάστασης. Εκδίδεται μαθητικό πάσο για τις μετακινήσεις με ΚΤΕΛ και αστικά λεωφορεία.
Πληροφορίες και εγγραφές: 5.00 – 8.00 το απόγευμα. Το 1ο ΣΔΕ Λάρισας στεγάζεται στο διδακτήριο του 5ου Λυκείου Λάρισας (Ιουστινιανού και Κομνηνών) Τηλέφωνο 2410 - 670950».
