Χρειάζεται μια «επανάσταση» στη δημόσια διοίκηση

ΗΜΕΡΙΔΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ

Για δύο πολύ σημαντικούς θεσμούς που έχουν πρωτεύοντα ρόλο τόσο στην εύρυθμη λειτουργία, όσο και στην εξελικτική πορεία της δημόσιας διοίκησης στη χώρα μας, το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.), και το Διοικητικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Δ.Ε.Ε.) που συστάθηκαν την τελευταία 20ετία με ρόλο αλληλένδετο στη νομοτεχνική υποστήριξη της λειτουργίας του ελληνικού κράτους, προέκυψαν χρήσιμα συμπεράσματα, κατά τη διάρκεια της ημερίδας που διοργάνωσαν χθες σε αίθουσα του ΤΕΕ στη Λάρισα, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. σε συνεργασία με το Δ.Ε.Ε.

Συμπεράσματα για τα οποία οι ομιλητές ευχήθηκαν να συμβάλλουν καθοριστικά στη βελτίωση της θεσμικής λειτουργίας των κρατικών ελεγκτικών μηχανισμών και στην αποτελεσματικότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης, εξυπηρετώντας τον κυρίαρχο στόχο που είναι η πρόοδος και η ευημερία της Ελληνικής Πολιτείας.  
Στην πλειοψηφία τους οι ομιλητές τάχθηκαν υπέρ «μιας επανάστασης στο δημόσιο τομέα, μιας και υπάρχουν οι νόμοι, η θέληση αυτών που την υπηρετούν να προωθήσουν τη διαφάνεια και το μόνο που απομένει είναι η πολιτική βούληση».   
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
Η ημερίδα ξεκίνησε με τους χαιρετισμούς του ειδικού γραμματέα του ΣΕΕΔΔ Νίκου Κασσαβέτη, ο οποίος αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί για την αναβάθμιση των ποιοτικών υπηρεσιών στη δημόσια διοίκηση.
*Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βασ. Κόκκαλης τόνισε ότι «βούληση της κυβέρνησης είναι η δημιουργία μιας ανεξάρτητης, ακομμάτιστης διοίκησης, στην κατεύθυνση της αποτελεσματικότητας, της διαφάνειας, της νομιμότητας και της λογοδοσίας. Η Ελλάδα χρειάζεται ένα δημόσιο ανεξάρτητο, αξιοκρατικό και αποτελεσματικό. Προωθούμε μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές όπως στην παιδεία, υγεία, τοπική αυτοδιοίκηση, ώστε να επιτύχουμε μια Ελλάδα με πλήρως ανακτημένη την εθνική της κυριαρχία, ένα κράτος που θα μπορεί να εξασφαλίσει για τους πολίτες του ευημερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Αυτό είναι το όραμα της Κυβέρνησης για την Ελλάδα μετά την κρίση. Σχεδιάσαμε τον μετασχηματισμό του ελληνικού δημόσιου τομέα σε μια σύγχρονη δημόσια διοίκηση απαλλαγμένη από τα βαρίδια που της κληροδότησαν δεκαετίες κομματισμού, αδιαφάνειας και ευνοιοκρατίας».
*Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παπαδόπουλος μίλησε για την ανάγκη ανατροπής του σημερινού συστήματος λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, για την οποία όμως απαιτείται μεγάλη προσπάθεια απ΄όλους.
*Ο περιφερειάρχης Κ. Αγοραστός επέκρινε τις εκάστοτε κυβερνήσεις, οι οποίες κατά καιρούς δηλώνουν ότι «είμαστε κυβέρνηση, αλλά όχι στην εξουσία». Πρέπει να πάμε κόντρα στο ρεύμα και να προχωρήσουμε σε μια πολιτισμική επανάσταση για να αποκτήσουμε την επιθυμητή κρατική λειτουργία. Το πρόσφατο πάθημα με τα τραγικά γεγονότα της Μάνδρας στην Αττική πρέπει να μας γίνει μάθημα, για τον τρόπο που οφείλει να λειτουργήσει η δημόσια διοίκηση. Υπενθυμίζω την πάγια θέση μου να περάσουμε από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην περιφερειακή διακυβέρνηση, με πραγματική αποκέντρωση της δημόσιας διοίκησης. Ας δεσμευτούμε όλοι όσοι είμαστε σήμερα εδώ ότι θα συνεργαστούμε σωστά, ώστε να φτάσουμε γρηγορότερα στον στόχο».
*Ο αναπληρωτής δήμαρχος Λαρισαίων, αντιδήμαρχος Γ. Σούλτης υποστήριξε ότι «σήμερα η δημόσια διοίκηση είναι πολύ χειρότερη από τη δεκαετία του ΄80 κι ας έχει μπει στη ζωή μας η ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Εκτός από την πολιτισμική επανάσταση χρειάζεται και μια ριζοσπαστική επανάσταση στη δημόσια διοίκηση, την οποία όσοι την υπηρετούν οφείλουν να την επιδιώξουν».   
*Ο συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ν. Ντίτορας αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα διασφάλισης της ανεξαρτησίας των θεσμών, στη βελτίωση σαφήνειας της νομοθεσίας και στην προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την ταχύτερη εξυπηρέτηση του κοινού, βήματα που συντελούν στην αναβάθμιση του δημόσιας διοίκησης.    
ΟΜΙΛΙΕΣ
*Η πρώτη συνεδρία αφορούσε το σύστημα λειτουργίας της διοίκησης. Για την αξιολόγηση του προσωπικού ως όρος αποτελεσματικής λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης μίλησε η αντιπρόεδρος του Διοικητικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Εύη Δραμαλιώτη (καταγόμενη από τα Φάρσαλα). Η κ. Δραμαλιώτη παρουσίασε μελέτη που έχει συντάξει για τη συγκριτική επισκόπηση των συστημάτων αξιολόγησης προσωπικού στην ελληνική δημόσια διοίκηση εκφράζοντας τη χαρά της γιατί αυτή η προσπάθεια επανέναρξης του δημοσίου διαλόγου για τα θέματα της διοίκησης ξεκινά από τον τόπο της τη Λάρισα. Η πλούσια εμπειρία της σε θέματα εφαρμογής δημοσίων πολιτικών, καθώς υπηρετεί ως προϊσταμένη στη γενική γραμματεία συντονισμού του κυβερνητικού έργου, της επέτρεψε να εξηγήσει με απτά παραδείγματα τις αδυναμίες και τις ελλείψεις, αλλά κυρίως να ανοίξει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την ανάδειξη των καλύτερων και την υποστήριξη των πιο αδύναμων υπαλλήλων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η αναφορά της κας Δραμαλιώτη στην ανάγκη για εφαρμογή στοιχείων του συστήματος αξιολόγησης των 360 μοιρών- κυκλική αξιολόγηση (αξιολόγηση των προϊσταμένων από τους υφισταμένους τους) ή ακόμη και την οριζόντια αξιολόγηση. Αυτή η νέα συμμετοχική προσέγγιση της διαδικασίας της αξιολόγησης , κατά την κυρία Δραμαλιώτη, ανοίγει τον δρόμο για την ανάδειξη νέων ταλέντων , ικανών ανθρώπων στη διοίκηση, προσανατολισμένων στο αποτέλεσμα και όχι χαμένων στις διαδικασίες.
* Από την πλευρά του ο σύμβουλος ΑΣΕΠ-διευθυντής του ΔΕΕ Απ. κ. Παπατόλιας σχολίασε τις κριτικές προσεγγίσεις που επισημαίνουν ότι «οι απρόσωπες και αντικειμενικές διαδικασίες του ΑΣΕΠ, με την αποκλειστική προσήλωσή τους στα τυπικά προσόντα και στην απρόσωπη μοριοδότηση, έχουν γίνει αιτία να θυσιαστούν τα ουσιαστικά προσόντα και οι προσωπικές δεξιότητες στο βωμό των τυπικών και εγκυκλοπαιδικών γνώσεων και πτυχίων με εξαιρετικά δυσμενή αντίκτυπο στην απόδοση της διοίκησης, υποστηρίζοντας ότι «αυτές οι κριτικές φωνές – καλοπροαίρετες και μη – που αρθρώνονται απέναντι στις πρακτικές και το γενικότερο ρόλο του ΑΣΕΠ στο πολιτικο-διοικητικό σύστημα, δεν είναι σε θέση να διαταράξουν τους όρους καθολικής σχεδόν αποδοχής του ως «θεσμικού εγγυητή των αρχών της διαφάνειας, της αξιοκρατίας και της αντικειμενικότητας» σε όλες τις διαδικασίες που συναρτώνται με τη στελέχωση του δημόσιου τομέα και την εφαρμογή γενικότερων πολιτικών διοικητικής αναδιάρθρωσης. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι ήταν μονόδρομος η επιλογή του νομοθέτη να κατοχυρώσει τον κομβικό του ρόλο στο νέο σύστημα επιλογής του Εθνικού Μητρώου των Επιτελικών Στελεχών».
* Για τις ποιοτικές υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης ως αποτέλεσμα κατάρτισης και δεξιοτήτων, συνεργασίας και επικοινωνίας, μίλησε η περιφερειακή δ/ντρια Α/μιας και Δ/μιας Εκ/σης Ελένη Αναστασοπούλου, η οποία ανέφερε πως «η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού μέσα από σύγχρονες μεθόδους και επιμορφωτικές παρεμβάσεις που θα ισχυροποιήσουν το αίσθημα του ανήκειν, τη δημιουργία και στήριξη κοινού οράματος, θα προάγουν την ομαδικότητα, τις συνεργασίες και την ανάληψη πρωτοβουλιών. Γι΄αυτό και πρωταρχικό παράγοντα θεωρούμε την κατανόηση της αναγκαιότητας για συνεχή εκπαίδευση και κατάρτιση στον συνεχώς μεταβαλλόμενο χώρο τόσο της δημόσιας διοίκησης όσο και στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο. Ο κύριος σκοπός των ελέγχων δεν είναι η επιβολή κυρώσεων αλλά αντίθετα, έχουν ως στόχο να παρέχουν βοήθεια και συμβουλές προς τους ελεγχόμενους φορείς ή υπηρεσίες καθώς και σε αυτούς που έχουν την ευθύνη ώστε να λάβουν τις απαραίτητες αποφάσεις οι οποίες θα οδηγούν στη λύση των προβλημάτων και στην εξάλειψη των φαινομένων παραβατικότητας που εντοπίστηκαν».
-Η δεύτερη συνεδρία είχε ως θέμα τη συμβολή του ελεγκτικού έργου στην εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης.  
* Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας, δήμαρχος Μουζακίου Γιώργος Κωτσός εξέφρασε τους προβληματισμούς του για τη βάση, τη φύση και τον χαρακτήρα των παραπάνω ελέγχων. Όπως υποστήριξε ο κ. Κωτσός «στο νέο, αυστηρά περιοριστικό, οικονομικό καθεστώς που διέπει τον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι αδήριτη ανάγκη οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να γίνουν περισσότερο ευέλικτοι, αλλάζοντας τον χαρακτήρα και τη φιλοσοφία που διέπει την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
Πρέπει να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη ότι εμείς οι αιρετοί της αυτοδιοίκησης, υποχρεούμαστε με ελλιπή οικονομικά, υλικοτεχνικά και θεσμικά μέσα, υποστελεχωμένες υπηρεσίες να βρούμε λύσεις στα οξυμένα προβλήματα μιας κοινωνίας η οποία είναι εξαντλημένη, αλλά και αρκετά εκνευρισμένη από τη συνεχιζόμενη κρίση. Πολλές φορές καλούμαστε να επιλύσουμε προβλήματα σε μηδενικό χρόνο, κινούμενοι στα όρια της νομιμότητας, κάτω είτε από την πίεση των ίδιων των προβλημάτων ή και της ίδιας της κοινωνίας που απαιτεί τάχιστες λύσεις ακόμη και σε ζητήματα που δεν είναι της αρμοδιότητάς μας. Η επιχειρούμενη εκ νέου Διοικητική Μεταρρύθμιση από την Κυβέρνηση δεν θα πρέπει να αφορά μόνο την Αυτοδιοίκηση, αλλά το σύνολο του κράτους και των λειτουργιών του».
Γ. Ρούστας