Το θέμα προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις τόσο στους ιδιοκτήτες που παραμένουν όμηροι των διαθέσεων και των ανεπαρκών οικονομικών του Δήμου, με την περιουσία τους να παραμένει αναξιοποίητη, όσο και στην τοπική κοινωνία καθώς η εκκρεμότητα υπονομεύει μέχρις αναιρέσεως το ίδιο το Σχέδιο Πόλης. Ένα οξύτατο πρόβλημα αλλά και τόσο παραμελημένο συνάμα.
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Το πρώτο θέμα στη σημερινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου είναι «Ενημέρωση - Συζήτηση για την πολεοδομική κατάσταση του Σχεδίου Πόλης και τις δεσμευμένες ιδιοκτησίες». Ο αντιδήμαρχος Πολεοδομίας Δημήτρης Μαβίδης θα παρουσιάσει την «Έκθεση αξιολόγησης πολεοδομικής κατάστασης δεσμευμένων χώρων». Μια αναλυτική καταγραφή για τους υφιστάμενους κοινόχρηστους και κοινωφελείς δεσμευμένους χώρους, καθώς και απαλλοτριώσεις για διανοίξεις και διαπλατύνσεις οδών. Πρόκειται για το αποτέλεσμα πολύμηνης εργασίας μαζί με τις υπηρεσίες του Δήμου, για μια Έκθεση με περισσότερες από 100 σελίδες όπου καταγράφεται αναλυτικά και ανά περίπτωση σε τι φάση βρίσκεται ο κάθε δεσμευμένος χώρος.
«Ο εξορθολογισμός των απαιτήσεων της πόλης έναντι των ιδιοκτητών είναι απαραίτητος στο πλαίσιο της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ομαλής λειτουργίας της πόλης». Σ΄ αυτό συμπυκνώνεται η στάση του αρμόδιου αντιδημάρχου και της δημοτικής αρχής απέναντι στο πρόβλημα που σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί εκκρεμότητα αρκετών δεκαετιών.
Στα 13.700 στρέμματα που καλύπτουν σήμερα συνολικά οι συνοικίες της Λάρισας αντιστοιχούν 1.760 στρέμματα κοινόχρηστων-κοινωφελών χώρων (ποσοστό περίπου 13%). Υπάρχουν όμως και 524 στρέμματα δεσμευμένων χώρων. Η εκτιμώμενη αξία για την απαλλοτρίωσή τους, ξεπερνά το ποσό των 150 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό δυσθεώρητο για τα οικονομικά του Δήμου. Ήδη, από τις παραπάνω εκτάσεις, για τα 112 στρέμματα περίπου, μετά από προσφυγές των ιδιοκτητών τους, υπάρχουν «δικαστικές αποφάσεις άρσεων» που επιβάλλουν είτε την άρση της απαλλοτρίωσης, είτε την επανεπιβολή της ρυμοτομίας, με την υποχρέωση όμως του Δήμου να εγγράψει στον προϋπολογισμό του το αντίστοιχο χρηματικό ποσό για την απόκτησή τους. Το εκτιμώμενο ύψος της αποζημίωσης ανέρχεται στο ποσό των 46 εκατομμυρίων ευρώ περίπου. Ποσό που προφανώς καθιστά αδύνατη την υλοποίηση των απαλλοτριώσεων.
ΔΡΟΜΟΛΟΓΕΙΤΑΙ
Υπ΄ αυτούς του όρους και έχοντας πετύχει τη συνολική καταγραφή της κατάστασης, εξέλιξη που επιτρέπει την ιεράρχηση και την εξαγωγή συμπερασμάτων, η δημοτική αρχή προσανατολίζεται σε «μια διαδικασία αξιολόγησης των δεσμευμένων χώρων, ώστε κατά προτεραιότητα η πόλη να αποκτά τους σημαντικότερους γι’ αυτή χώρους, κατανέμοντας σωστότερα τους περιορισμένους πόρους της». Όπως εξηγεί ο Δ. Μαβίδης, «αξιολογήθηκαν όλες οι περιπτώσεις για τις οποίες υπήρχαν δικαστικές αποφάσεις και υπάρχει η δυνατότητα επιλογής μεταξύ άρσης απαλλοτρίωσης ή επανεπιβολής της ρυμοτομίας, ώστε σταδιακά να αποκτά η πόλη τους αναγκαίους πολεοδομικά χώρους και να αίρει την από σειρά ετών ομηρία των ιδιοκτητών δεσμευμένων χώρων. Η διαδικασία αξιολόγησης των δεσμευμένων χώρων, υπό την έννοια της αναγκαιότητας για την πόλη, ακολουθείται με βάση τρεις κρίσιμους παράγοντες: Την πολεοδομική σημασία, την δυνατότητα χρηματοδότησης της απαλλοτρίωσης και τη νομική και πολεοδομική κατάσταση των δεσμευμένων ιδιοκτησιών».
Μετά και την ενημέρωση που θα γίνει σήμερα, σε δεύτερο χρόνο, το Δημοτικό Συμβούλιο θα κληθεί να αποφασίσει. Και λόγω του μεγέθους του ζητήματος και του πλήθους των περιπτώσεων αυτό θα γίνει σε τέσσερις χωριστές συνεδριάσεις, όσες κι οι δημοτικές κοινότητες της πόλης. Η κάθε περιοχή θα εξεταστεί ξεχωριστά με σκοπό να δοθεί συνολική λύση.
ΑΝΑ ΣΥΝΟΙΚΙΑ
Οι κεκτημένοι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι που διαθέτει η Λάρισα είναι 1.710 στρέμματα περίπου. Ενώ οι δεσμευμένοι φτάνουν περίπου τα 524 στρέμματα.
* Στη συνοικία Ιπποκράτη, αν δεν υπολογιστούν οι επιφάνειες του «Αλκαζάρ» και του ΕΑΚΛ, τότε το ποσοστό υλοποίησης είναι 61%. Στη Νέα Πολιτεία, αν δεν υπολογιστούν οι εκτάσεις του ΟΣΕ, τότε το ποσοστό υλοποίησης είναι 92%. Στο Λειβαδάκι, αν δεν υπολογισθούν οι εκτάσεις του Δημοσίου Κτήματος. Σε Σ. Σταθμό, Πυροβολικά και Χαραυγή, αν δεν υπολογισθούν οι εκτάσεις του ΟΣΕ.
Κατά κανόνα το πρόβλημα της υλοποίησης του σχεδίου πόλης εντείνεται όσο απομακρυνόμαστε από το κέντρο της πόλης. Με μια πρώτη αξιολόγηση, καταδεικνύεται πως το σοβαρότερο πρόβλημα βρίσκεται στη συνοικία Ιπποκράτη και κατόπιν στις συνοικίες των Αγ. Σαράντα και Νέας Πολιτείας. Για τη συνοικία Ιπποκράτη, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η γειτνίασή της με το πάρκο «Αλκαζάρ» και το ΕΑΚΛ. Για τη συνοικία των Αγ. Σαράντα, το χαμηλό ποσοστό υλοποίησης του σχεδίου προκύπτει από τον συνυπολογισμό στις επιφάνειες των δεσμευμένων χώρων της πολεοδόμησης του ΑΤΑ. Για τη συνοικία της Νέας Πολιτείας, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η προοπτική της απομάκρυνσης του σταθμού διαλογής του ΟΣΕ.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Στα επιγραμματικά συμπεράσματα της Έκθεσης, πέραν των προαναφερθέντων, συγκαταλέγονται επίσης:
- Το κέντρο της πόλης δεν εμφανίζει σημαντικά προβλήματα, σε επίπεδο κοινοχρήστων χώρων, πλην της περιοχής που ορίζεται ως ενορία του Αγ. Κωνσταντίνου, όπου παρουσιάζεται έλλειψη κοινοχρήστων χώρων.
- Αποτυπώνεται σημαντική διαφορά στην υλοποίηση του σχεδίου πόλης (Αγ. Γεώργιος 54%, Ν. Σμύρνη 65%), αλλά και στην αναλογία κοινοχρήστων και κοινωφελών χώρων προς την έκταση των συνοικιών, εκτός του κέντρου της πόλης (Νεάπολη 26% - Αγ. Γεώργιος 5%). Η διαφορά αυτή είναι υπέρ των δυτικών συνοικιών.
- Η απόδοση στην πόλη σημαντικών αδόμητων εκτάσεων βοηθά στο να επαναπροσδιοριστούν θέματα δεσμευμένων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων στην πόλη. Για τον λόγο αυτό, η διαπραγμάτευση με φορείς του Δημοσίου είναι κρίσιμου χαρακτήρα, σε πολεοδομικό επίπεδο, αλλά και γενικότερα για το μέλλον της πόλης. Η δυνατότητα αξιοποίησης της τράπεζας γης, για την απόκτηση δεσμευμένων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, προσθέτει περισσότερα εργαλεία στη διάθεση του Δήμου για τον σκοπό αυτό.
- Ο Δήμος οφείλει να είναι έτοιμος, με συνολικό σχεδιασμό, για την προοπτική του σχεδίου πόλης σε κάθε περίπτωση, έστω και αν αυτό δεν επιβάλλεται από δικαστική απόφαση άρσης ή διοικητική άρση.
* Η πολυσέλιδη αναλυτική Έκθεση αξιολόγησης με τους δεσμευμένους χώρους ανά συνοικία και ανά περίπτωση θα βρίσκεται αναρτημένη σήμερα στην ιστοσελίδα της «Ε».
Ο πίνακας αποτυπώνει την κατανομή αυτών των χώρων ανά συνοικία.
| ΣΥΝΟΙΚΙΑ | ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΟΙ μ2 | ΚΕΚΤΗΜΕΝΟΙ μ2 | ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ % |
| Ν. ΣΜΥΡΝΗ | 17,705.32 | 32,567.71 | 65 |
| ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ | 60,264.89 | 17,896.03 | 23 |
|
ΑΓ. ΚΩΝ/ΝΟΣ ΑΓ. ΑΧΙΛΛΕΙΟΣ |
15,569.78 | 154,351.65 | 91 |
| ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ | 5,352.78 | 29,714.02 | 85 |
| ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ | 32,551.02 | 200,444.87 | 86 (61)* |
|
ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ |
247.40 | 53,936.19 | 100 |
| ΦΙΛΙΠΠΟΥΠΟΛΗ | 22,636.98 | 54,442.30 | 71 |
| ΛΕΙΒΑΔΑΚΙ | 39,811.43 | 56,010.62 | 58(67)*** |
| ΑΓ. ΘΩΜΑΣ | 7,619.65 | 35,059.29 | 82 |
| ΝΕΑΠΟΛΗ | 2,158.72 | 262,144.42 | 99 |
| ΝΕΡΑΙΔΑ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ | 13,360.26 | 34,411.48 | 72 |
| ΝΕΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ | 135,050.51 | 150,300.61 | 53 (92)** |
| ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ | 11,179.85 | 74,463.77 | 87 |
|
Σ.ΣΤΑΘΜΟΣ – ΧΑΡΑΥΓΗ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΑ |
88,131.08 | 325,453.49 | 79(90)**** |
| ΑΒΕΡΩΦ | 8,866.66 | 154,583.97 | 95 |
| ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ | 63,960.70 | 74,924.49 | 54 |
| ΣΥΝΟΛΟ | 524,467.03 | 1,710,704.91 | 77 |
Η αναλογία κοινόχρηστων-κοινωφελών χώρων
με την έκταση κάθε συνοικίας έχει ως εξής:
| ΣΥΝΟΙΚΙΑ | ΕΚΤΑΣΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑΣ μ2 | ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΚΟΙΝΩΦΕΛΩΝ μ2 | ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΧΩΡΩΝ % |
| Ν. ΣΜΥΡΝΗ | 905.600 | 49.710 | 5,55 |
| ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ | 385.000 | 35.060 | 9,11 |
| ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ-ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ* | 700.000 | 63.500 | 9,07 |
| ΦΙΛΙΠΠΟΥΠΟΛΗ | 620.000 | 77.080 | 12,43 |
| ΛΕΙΒΑΔΑΚΙ | 583.000 | 95.820 | 16,44 |
| ΑΓ. ΘΩΜΑΣ | 282.000 | 42.680 | 15,13 |
| ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ-ΝΕΡΑΙΔΑ-Ν.ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ | 874.400 | 47.570 | 5,44 |
| ΝΕΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ | 1.640.000 | 285.200 | 17,39 |
| ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ | 507.400 | 85.640 | 16,88 |
| Σ.ΣΤΑΘΜΟΣ-ΧΑΡΑΥΓΗ-ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΑ** | 2.598.000 | 413.500 | 15,92 |
| ΑΒΕΡΩΦ*** | 1.543.200 | 163.450 | 10,59 |
| ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ-ΤΟΥΜΠΑ | 2.000.000 | 138.900 | 6,95 |
| ΝΕΑΠΟΛΗ | 1.000.200 | 264.300 | 26,42 |
| ΣΥΝΟΛΟ | 13.638.800 | 1.762.410 | 12,92 |
*Στη συνοικία Παπασταύρου δεν περιλαμβάνονται οι εκτάσεις του πάρκου «Αλκαζάρ» και ΕΑΚΛ. Σε Σ. Σταθμό-Χαραυγή-Πυροβολικά εν περιλαμβάνονται οι εκτάσεις του ΕΘΙΑΓΕ και του «Μπουγά». Στο Αβέρωφ εν περιλαμβάνεται η έκταση του ΕΘΙΑΓΕ.
Η κατανομή των άρσεων απαλλοτρίωσης ανά συνοικία
| ΣΥΝΟΙΚΙΑ | ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΡΣΕΩΝ | ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ μ2 | ΑΞΙΑ ευρώ |
| Ν. ΣΜΥΡΝΗ | 9 | 10,580.29 | 2,981,584.75 |
| ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ | 1 | 109.34 | 75,069.56 |
| ΑΓ. ΑΧΙΛΛΕΙΟΣ | 7 | 4,002.64 | 16,749,187.01 |
| ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ | 2 | 989.47 | 259,102.61 |
| ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ | 9 | 27,143.61 | 6,280,015.22 |
| ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ | 1 | 170.80 | 323,356.27 |
| ΦΙΛΙΠΠΟΥΠΟΛΗ | 5 | 3,845.77 | 1,026,999.52 |
| ΛΕΙΒΑΔΑΚΙ | 6 | 12,637.26 | 4,619,509.19 |
| ΑΓ. ΘΩΜΑΣ | 3 | 2,916.81 | 860,926.60 |
| ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ | 4 | 2,710.27 | 753,250.19 |
| ΝΕΡΑΙΔΑ | 1 | 635.48 | 244,450.09 |
| ΝΕΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ | 2 | 6.988.90 | 1,912,582.37 |
| ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ | 3 | 4,667.43 | 1,453,482.94 |
| Σ.ΣΤΑΘΜΟΣ | 2 | 3,025.47 | 1,487,874.52 |
| ΑΒΕΡΩΦ | 5 | 1,816.85 | 580,209.75 |
| ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ | 17 | 23,586.36 | 4,814,642.76 |
| ΧΑΡΑΥΓΗ | 3 | 777.25 | 260,962.90 |
| ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΑ | 1 | 432.52 | 134,799.18 |
| Ν. ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ | 2 | 1,414.20 | 381,531.30 |
| ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ | 1 | 3,170.36 | 650,589.58 |
| ΑΓ. ΚΩΝ/ΝΟΣ | 1 | 169.12 | 116,116.10 |
| ΣΥΝΟΛΟ | 85 | 111,790.20 | 45,966,242.41 |
Συνημμένη θα βρείτε ολόκληρη την έκθεση αξιολόγησης.
Ζ.
