Προς τους αδελφούς Χριστιανούς
της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου
Αδελφοί μου,
Ὁρίζεται ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν τόπο καί ἀπό τό χρόνο. Γεννήθηκε αὐτός ὁ ἄνθρωπος λέμε σ’αὐτόν τόν τόπο, κι ἔζησε σ’ αὐτόν, καί ἔζησε λέμε αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἀπό τότε ἕως τότε. Καί κρίνεται βέβαια ὁ ἄνθρωπος ἀπ’τό χρόνο. Πῶς τόν χρησιμοποίησε τό χρόνο; Μέ ἀμέλεια;Ἤ μέ πολλές φροντίδες; Ὁ χρόνος λοιπόν ὁ ὁποῖος ἀλλάζει καί τά πάντα ἐπί τά χείρω μεταποιεῖ, μᾶς ἀπασχολεῖ σήμερα, πού ἄλλαξε ὁ χρόνος. Σήμερα πού ἕνας χρόνος ἔφυγε κι ἕνας νέος χρόνος μᾶς ἦλθε. Πού ξημερώσαμε στό 2015. Καί ἤδη δρασκελίσαμε τό κατώφλι του. Κι ἐμεῖς ὡς Ἐκκλησία, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ τό πλήρωμά της πρός τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, κατευθύνουμε πάντοτε τό σκεπτικό μας πρός τό αἰώνιο μέλλον μας. Σπάζουμε τό κέλυφος τοῦ χρόνου πού εἶναι πρᾶγμα κτιστό τοῦ κόσμου τούτου, καί καλοῦμε τούς πιστούς στήν ἀγήρω, τήν αἰώνια ζωή. Κι ἑπομένως μᾶς ἀπασχολεῖ ὁ χρόνος θετικά ἀπό τή μιά γιά νά τόν ἀξιοποιήσουμε εὐεργετικά, γιά νά κερδίσουμε τή σωτηρία μας, καί μᾶς ἀπασχολεῖ καί ἀρνητικά ἀπό τήν ἄλλη. Ν’ ἀποφύγουμε δηλαδή τά ἐμπόδια της σωτηρίας πού βάζει ὁ χρόνος. Γι’ αὐτό οἱ Πατέρες μᾶς ὁμιλοῦν γιά δύο εἰδῶν ζῶα τά ὁποῖα ἐφαίνοντο εἰς τόν παλαιόν Νόμον παρομοίως ἀκάθαρτα. Ἐκεῖνα πού δέν εἶχαν πόδια καί ἐκεῖνα πού ἦταν πολύποδα. Καί ὁ Κύριος θέλοντας νά μᾶς διδάξη ὅτι δύο εἰδῶν ἄνθρωποι δέν τοῦ ἀρέσουν, ὁμιλεῖ γι’ αὐτούς πού ζοῦν ἀργοί σ’ αὐτόν τόν κόσμο, καί προτιμοῦν μιά ἀξιοκατηγόρητο ἀργία, χωρίς τίποτε νά ἐπιχειροῦν, τίποτε νά δημιουργοῦν καί αὐτούς ἀντίθετα πού περιπλέκονται σέ χίλιες ὑποθέσεις καί μέριμνες.
Κι αὐτό τό εἶπε προσφυέστατα καί ἡ ἔρημος. Ἡ σοφία τῶν ἀσκητῶν. Ὁ ἅγιος Ἰσαάκ, ὁ ὁποῖος παρουσιάζει τίς δύο κακίες πού προξενεῖ ἡ κακή χρῆσις τοῦ χρόνου, ἡ ἀργία ἀπ’ τή μιά, καί ἡ πολυδουλεία ἀπ’ τήν ἄλλη. Ἡ ἀργία, ἡ ὁποία σύμφωνα μέ τόν Προφήτη «πολλήν κακίαν ἐδίδαξεν...» (Σειράχ λγ. 32). Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης λέγει ὅτι ὁ διάβολος ἄνοιξε σ’ αὐτό τόν κόσμο ἕνα σχολεῖο πονηριῶν καί ἐπειδή ἔβλεπε ὅτι μόνος του δέν θά προλάβαινε νά διδάξη τόσα μαθήματα κακοεργίας ταὐτόχρονα, πῆρε σάν ὑποδιδάσκαλο τήν ἀργία, γιά νά παραδίδῃ αὐτή τά μαθήματα πού αὐτός δέν θά προλάβαινε νά διδάξῃ. Σ’ αὐτό λοιπόν τό Σχολεῖο μαθαίνουν οἱ ἄνθρωποι ὅλες τίς ἁμαρτίες, καί μάλιστα χωρίς νά κοπιάζουν. Μαθαίνει ἐδῶ ὁ καθένας μας ἀργός μαθητής, νά ἁμαρτάνῃ μέ τό λογισμό. «Ἐπιθυμίαι, ὀκνηρόν ἀποκτείνουσιν· οὐ γάρ προαιροῦνται αἱ χεῖρες αὐτοῦ ποιεῖν τι» (Παροιμ. κα. 25) καί ἐπιθυμεῖ ὅλη τήν ἡμέρα ἐπιθυμίες κακές. Ἀλλά καί οἱ μάταιοι ἀκόμη λογισμοί εἶναι φθοροποιοί, ὅπως λέγει ὁ Προφήτης Ἰεζεκιήλ. «Υἱέ ἀνθρώπου... οὗτοι οἱ ἄνδρες οἱ λογιζόμενοι μάταια» (Ἰεζ. ια. 2). Καί βέβαια σκεφθῆτε πόσα ἀκολουθοῦν μετά! Τά λόγια, καί τά ἔργα τῶν ἀργῶν ἀνθρώπων. Οἱ ἐχθροί τοῦ κόπου στοχάζονται τήν ἀναισχυντία καί γίνονται σαπροί καί ὄζουν, ὅπως τό νερό πού δέν κινεῖται, καί μετά σαπίζει, ὅπως ὁ ἀγέρας πού δέν σαλεύει καί γίνεται λοιμώδης καί φθοροποιός, ὅπως τό στράτευμα πού μένει ἀργό καί μετά ἀποστατεῖ. Κι ὅπως λέγει ὁ Προφήτης Ἰεζεκιήλ, συμβαίνει τότε ὅ,τι στήν Πεντάπολι πού ἡ ἀργία συμβούλευσε ὅλες τίς ἀταξίες, συμβουλεύει τούς Χριστιανούς καί γίνονται μαλθακοί καί μέ τήν πρώτη δυσκολία ρίπτουν τήν πανοπλία τῆς ἀρετῆς καί μέ τόν πρῶτο πειρασμό ἀποβάλλουν τά ἅρματα, τά ὅπλα τῆς καλῆς στρατείας καί παραδίδονται στήν χαύνωσι τῆς ἀμελείας. Ἐκεῖ βλέπει ὁ διάβολος, ὅπως λέγει ὁ Κύριος, τόν ἄνθρωπο σχολάζοντα καί τήν οἰκία τῆς ψυχῆς του σαθρή καί ἐπιστρέφει καί παίρνει ἄλλα ἑπτά πονηρά πνεύματα κι ἔρχεται καί κατοικεῖ ἐκεῖ (Ματθ. ιβ. 44).
Ἀλλά ὅσα κακά γεννᾶ ἡ ἀργία, τόσα κι ἄλλα τόσα γεννᾶ ἡ μάταιη πολυδουλεία: Εἶναι αὐτοί οἱ προφασιζόμενοι τίς πολλές ἐργασίες πού γίνονται ἄκανθαι τά ἔργα τους καί συμπνίγουν τόν θεῖο λόγο, καί κατακεραυνώνουν τήν σωτηρία τους. Αὐτοί πού ἀπ’ τή μία ὑπόθεσι εἰσέρχονται στήν ἄλλη, καί δέν εὑρίσκουν τό δρόμο κι ὁ διάβολος τούς στήνει τήν παγίδα πού ἔστησε στούς Ἑβραίους ὁ Φαραώ, πού δέν τούς ἄφησε νά θυσιάσουν στό Θεό στήν ἔρημο, ἀλλά τούς φόρτωσε μέ νέες ὑποθέσεις. Οἱ καημένοι! Δέν προλαβαίνουν ἀπ’ τίς φροντίδες καί τίς ὑποθέσεις νά δοῦν τήν ψυχή τους καί αὐτές γίνονται παγίδες στήν καρδιά τους. Κισσός πού ἀπομιζᾶ τούς χυμούς τῶν κλάδων. «Χρῶνται τῷ Θεῷ καί καρποῦνται τόν κόσμον», ὅπως λέγει ὁ Ἱερός Αὐγουστῖνος. Τούς παρουσιάζουν γιά καλό αὐτή τήν πολυδουλεία. Ἐξαπατῶνται τόν νοῦν.
Νά ὅμως ἡ σημερινή ἡμέρα! Πού μᾶς κρούει τόν κώδωνα καί μᾶς καλεῖ εἰς συναγερμόν. Νά ὁ χρόνος ὁ ὁποῖος μᾶς λέγει: «Γνώρισε τό πέρας σου» (Ψ.λη5). Σκέψου ὅτι ἔρχεται τό τέλος. Ὁ χρόνος εἶναι πολύτιμος. «Πραγματεύσασθαι ἕως ἔρχομαι» (Λουκ. ιθ.13), μᾶς θυμίζει ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος. Ἐκμεταλλευθεῖτε κάθε στιγμή τοῦ βίου. Σκέψου τί ἀξίζει ὁ καιρός. Ὅλοι οἱ σοφοί κι ἄν μποροῦσαν νά συναχθοῦν καί νά ἑνώσουν τή ρητορία καί τή σοφία τους, ὅσα κι ἄν ἔλεγαν γιά τήν ἀξία τοῦ χρόνου, θἆταν σάν ψελλίσματα μικροῦ παιδιοῦ. Καιρός να μή λαμβάνουμε λοιπόν ἐπί ματαίῳ τήν ψυχήν μας (Ψαλμ. κγ.4). Δέν ἀξίζει νά κλαῖμε στά ἐρείπια τοῦ χρόνου πού χάσαμε. Καλούμαστε νά ἀξιοποιήσουμε τό χρόνο πού μᾶς μένει. Ὁ Ἱπποκράτης, ὁ τῶν Ἰατρῶν ἐξοχώτατος, λέγει ὅτι εἶναι «βραχύς ὁ βίος - γιά νά μάθῃ κανείς τήν τέχνη τῆς Ἰατρικῆς – καί ἡ Τέχνη μακρά». Πόσο μᾶλλον ἡ τέχνη τῆς θεραπείας τῆς ψυχῆς μας. Θέλει χρόνους καί καιρούς. Γι’ αὐτό ἄς ἀκούσουμε τόν Ἱερό Χρυσόστομο νά μᾶς συμβουλεύει: «Παντός μᾶλλον ἀφειδεῖν χρή ἤ χρόνου χρυσίον ἄν ἀναλώσῃς δυνήσῃ πάλιν ἀνακτήσασθαι· χρόνον δ’ ἄν ἀπολέσῃς, δυσκόλως αὐτόν ἀναλήψῃ».
Πιό ἀκριβός ἀπ’ τό χρυσάφι ὁ χρόνος. Στό Ἇσμα ἁσμάτων παρουσιάζεται ἡ νύμφη, νά λέγῃ: «Ἔθεντό με φυλάκισσαν ἐν ἀμπελῶσιν, ἀμπελῶνα ἐμόν οὐκ ἐφύλαξα». Ἀλοίμονο, μιά ζωή ὁλόκληρη φύλαγα τά ξένα ἀμπέλια καί τό δικό μου δέν τό φύλαξα! Ἀδελφοί μου, χρόνια πολλά, καλή χρονιά θά εὐχηθοῦμε σήμερα σ’ ὅλους. Ἀλλά ἡ καλύτερη εὐχή θἆναι νά μᾶς ἀξιώσῃ ὁ Θεός νά ζοῦμε «ἐξαγοραζόμενοι τόν καιρόν» καί νά ἀναδεικνυώμαστε καθ’ ἡμέραν ὅπως διδάσκῃ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, μεγαλέμποροι, ὠνησάμενοι τόν τίμιον μαργαρίτην, οἱ ὁποῖοι θά πραγματευόμαστε τόν χρόνο ἀκριβοδίκαια γιά τή σωτηρία μας, αὐτό τόν ἀτίμητο καί μοναδικό θησαυρό, ἀντιδίδοντας «τά ῥέοντα καί συρόμενα τῶν ἑστώτων καί οὐρανίων»· αὐτή πού εἶναι ἡ μεγίστη καί βεβαιοτάτη ἀπ’ ὅλες τίς πραγματεῖες γι’ αὐτούς πού ἔχουν νοῦν Θεοῦ. Εἴθε, ἀδελφοί μου, οἱ ἐναλλαγές τῶν χρόνων καί τῶν καιρῶν νά μᾶς διδάσκουν ὥστε νά πραγματευόμαστε σωστά τόν χρόνο τῆς ζωῆς μας καί νά τόν μεταλλάσσουμε μέ τήν αἰωνιότητα. Νἄμαστε ὄντα μέ δυό πόδια. Πού προχωρᾶμε μέ τήν πράξι καί τή θεωρία. Ἄνθρωποι πραγματικοί! Μέ θεία καταγωγή καί αἰώνια προοπτική. Πού δικαιώνουμε τό χρόνο τῆς ζωῆς μας καί δοξολογοῦμε τό Θεό γι’ αὐτό καί στρέφουμε πρός Αὐτόν τήν δοξολογία μας καί πρός τόν πλησίον μας ἀπευθύνουμε εὐχές, χρόνια πολλά, καλή χρονιά, εὐτυχισμένο τό 2015.
Μέ μύριες Εὐχές γιά τόν νέο χρόνο
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
Ο ΛΑΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΥΡΝΑΒΟΥ ΙΓΝΑΤΙΟΣ
