Στην εγκύκλιο που απέστειλε το υπουργείο Εσωτερικών στους ΟΤΑ για την κατάρτιση των προϋπολογισμών των δήμων οικονομικού έτους 2017 αναφέρεται ουσιαστικά ότι τα ποσά των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) και ΣΑΤΑ παραμένουν τα ίδια με αυτά που εγγράφηκαν το 2016.
Ωστόσο, με βάση τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο 4389/2016 «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις», από τη νέα χρονιά πρόκειται να αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα και στους τρεις φόρους που αποτελούν το χρηματοδοτικό καλάθι των ΚΑΠ:
-Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ), που συνοδεύει τον νόμο, η αύξηση του ΦΠΑ από 23% σε 24% και όλες οι άλλες μεταβολές που επέβαλε το άρθρο 52 του νόμου, προϋπολογίζεται ότι θα οδηγήσουν σε νέα έσοδα ύψους 437 εκατ. ευρώ
-Ο ΕΝΦΙΑ, με τις νέες διατάξεις του άρθρου 50 και σε συνδυασμό με τη μη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, αναμένεται να αυξήσει τα προϋπολογισθέντα έσοδά του κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Το ακριβές ποσό δεν υπάρχει στην έκθεση του ΓΛΚ γιατί η πολιτική επιχειρηματολογία ήταν ότι οι αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ θα ισοσκέλιζαν τις απώλειες από τη μείωση των αντικειμενικών αξιών.
-Σύμφωνα πάντα με την κατατεθειμένη στη Βουλή επίσημη έκθεση του ΓΛΚ, ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων αναμένεται να έχει αύξηση 91 εκατ. ευρώ από το άρθρο 44 και 33 εκατ. ευρώ από τα άρθρα 45-49.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό;
Κατά την επιτροπή Οικονομικών της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) που παρουσίασε σχετική εισήγηση στο τελευταίο ΔΣ της ένωσης, οι πιθανές εκδοχές είναι δύο:
-«Το υπουργείο Εσωτερικών, για μία ακόμη χρονιά, προϋπολογίζει να μην εφαρμόσει τον νόμο και να παρακρατήσει παράνομα νομοθετημένα έσοδα των δήμων. Αυτή είναι η ήπια εκδοχή.
-Το υπουργείο Εσωτερικών έχει εσωτερική πληροφόρηση, υπενθυμίζεται ότι πάντα η εγκύκλιος συντάσσεται σε συνεργασία και με την καθοδήγηση του ΓΛΚ, ότι τα μέτρα δεν θα αποδώσουν και ότι τα φορολογικά έσοδα θα κινηθούν στο πλαίσιο του 2016.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ενεργοποίηση του «κόφτη», σύμφωνα με την επιτροπή Οικονομικών της ΚΕΔΕ που εκτιμά ότι τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής για τους δήμους θα είναι:
-«Η ρήτρα της παρακράτησης 10% από 1/1/2017.
-Ο κόφτης θα βρει την πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση με μειωμένους ΚΑΠ».
ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΕΝΤΑ
Η επιτροπή Οικονομικών της ΚΕΔΕ επισημαίνει άλλα δύο θέματα στην εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών:
-«Δεν υπάρχει καμία αναφορά στο τι θα γίνει με τα 214 εκατ. ευρώ των παρακρατηθέντων. Το 2016 επρόκειτο να καταβληθεί η τελευταία δόση (214 εκατ. ευρώ) από τα παρακρατηθέντα ύψους 1 δισ. 711 εκατ. ευρώ, ωστόσο οι δήμοι δεν έχουν λάβει μέχρι τώρα ούτε ένα ευρώ από τα 214 εκατ. Ο κίνδυνος που υπάρχει είναι οι συνολικοί ΚΑΠ των δήμων να εμφανιστούν μειωμένοι, το 2017 σε σχέση με το 2016, κατά 214 εκατ. ευρώ.
-Δεν υπάρχει καμία αναφορά για αναπλήρωση απώλειας πόρων από ζύθο, πετρελαιοειδή (15%), παραχωρησιούχους, τέλη βοσκοτόπων, ίδια έσοδα των δήμων που περιέκοψε αυθαίρετα η κεντρική κυβέρνηση το προηγούμενο έτος».
ΤΙ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΙ
«Καλούμαστε από τη νομοθεσία να δώσουμε τη γνώμη μας για την έκδοση της υπουργικής απόφασης με βάση την οποία οι δήμοι θα συντάξουν τον προϋπολογισμό του 2017. Αλλά δεν ξέρουμε καθόλου πώς θα κλείσει ο προϋπολογισμός του 2016. Και για τον προϋπολογισμό του 2017 θα πρέπει να στηριχτούμε στα ίδια ποσά με το 2016 σε βασικούς κωδικούς εσόδων», τόνισε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γιώργος Πατούλης και πρόσθεσε:
«Όμως έχει ήδη παρέλθει το πρώτο εξάμηνο του 2016 και δεν έχει καταβληθεί η ΣΑΤΑ, καμία δόση των παρακρατηθέντων, δεν έχουν χρηματοδοτηθεί βασικές οριζόντιες δράσεις, όπως οι ΔΕΥΑ, οι αφαλατώσεις, παρότι είμαστε στη μέση του καλοκαιριού και οι δαπάνες για ύδρευση των μικρών νησιών είναι στο ζενίθ.
Επίσης δεν έχουν αποδοθεί οι πόροι από το ΤΑΠ και το τέλος διαφήμισης, σε εκκρεμότητα παραμένει η επιπλέον χρηματοδότηση μεταφερομένων αρμοδιοτήτων και ιδιαίτερα το κόστος μισθοδοσίας των δημοτικών αστυνομικών, των σχολικών φυλάκων και των σχολικών καθαριστριών, ενώ απαιτούμε την άμεση καταβολή των 20 εκ. ευρώ για επισκευή και συντήρηση των σχολικών μονάδων, ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς».
ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2017
Για την κατάρτιση των προϋπολογισμών του 2017, κατά την ΚΕΔΕ, πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
-«Να δεσμευτεί άμεσα η κεντρική κυβέρνηση για την υλοποίηση του προϋπολογισμού 2016, και όχι την τελευταία ημερομηνία του τρέχοντος έτους, όπως έγινε και το 2015.
-Να αυξηθούν οι ΚΑΠ κατά το ποσό τουλάχιστον του κόστους των μεταφερομένων αρμοδιοτήτων (δημοτική αστυνομία, σχολικοί φύλακες) όπως ορίζει το άρθρο 102 του Συντάγματος, αλλά και των σχολικών καθαριστριών. Άλλωστε για το 2017 προβλέπεται αύξηση των εσόδων από τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, τον ΦΠΑ και τον Φόρο Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων, που αποτελούν και τις βασικές πηγές χρηματοδότησης των ΟΤΑ.
-Να υπάρξει απόδοση από το 2017 της «νέας» γενιάς παρακρατηθέντων πόρων των Δήμων από το 2009 μέχρι και σήμερα, τα οποία ανέρχονται τουλάχιστον στα 10 δισ. ευρώ.
-Μετά το πλήγμα που δέχθηκαν τα ίδια έσοδα των Δήμων από την έλλειψη ρευστότητας θα πρέπει η κεντρική κυβέρνηση να επαναδιατυπώσει τη θέση της και να εξαιρέσει τους δήμους από την ενεργοποίηση του κόφτη σε περίπτωση μη επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων, που για τους δήμους σημαίνει επιπλέον περικοπές της τάξης του 10%».
