Υποστηρίζει ότι «ενώ το grexit έχει φύγει από την επικαιρότητα δεν έχει φύγει, όμως, από το τραπέζι».
Έχοντας εργαστεί στο παρελθόν στο Λονδίνο στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ο κ. Μηταράκης εκτιμά ότι «οι επιπτώσεις του Brexit θα είναι πιο έντονα αισθητές στο Ηνωμένο Βασίλειο απ' ό,τι στις ευρωπαϊκές χώρες».
Αναφερόμενος στην επίθεσή του στην εφημερίδα "Αυγή" επιμένει ότι υπάρχει «πολιτικό και ηθικό θέμα».
Μιλά, τέλος, για το οικονομικό κόστος του προσφυγικού στο νησί που εκλέγεται, τη Χίο, και υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση δεν εγγυάται την ασφάλεια ούτε των προσφύγων ούτε των κατοίκων.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Νότη Μηταράκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ερ. Νομίζετε ότι Brexit οφείλεται στο ότι οι λαϊκιστές πολιτικοί παραπλάνησαν τον βρετανικό λαό; Είναι τόσο απλό;
Απ. Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, η οποία παρέσυρε τις περιφερειακές ευρωπαϊκές οικονομίες, καθώς και ο συνδυασμός διαρθρωτικών προβλημάτων και μεταναστευτικών ροών, επηρέασε αρνητικά το κλίμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η επιρροή ήταν μεγάλη και στις χώρες του Νότου, που ένιωσαν ότι υπόκεινται σε εξωτερικό έλεγχο, αλλά και στις χώρες του Βορρά, που ένιωσαν ότι επιβαρύνονται δυσανάλογα. Η αλήθεια είναι ότι σε αυτό το διάστημα δεν μιλήσαμε για τα κοινά προβλήματα, δεν παρουσιάσαμε στους λαούς μας καθαρές λύσεις. Αντίθετα, αφήσαμε να δημιουργηθεί το κατάλληλο έδαφος και κλίμα για να φυτρώσει ο σπόρος του λαϊκισμού. Ειδικά, πάντως, το Ηνωμένο Βασίλειο είχε ανέκαθεν μια ειδική σχέση με την ΕΕ, παραμένοντας εκτός βασικών εξελίξεων, όπως το ευρώ και η Σένγκεν, και δεν ανέλαβε ποτέ την θέση που θα μπορούσε να έχει.
Ερ. Τελικά τα δημοψηφίσματα είναι επικίνδυνα και θα πρέπει να αποφεύγονται, ακόμη και στην παλαιότερη δημοκρατία της Βρετανίας;
Απ. Επικίνδυνα δεν είναι, αλλά δίνουν ευκαιρία να τεθούν με πολύ έντονο τρόπο ψεύτικα και παραπλανητικά διλλήματα. Θυμηθείτε λίγο και το δικό μας δημοψήφισμα. Κάποιοι ήταν σχεδόν βέβαιοι -γιατί αυτό τους είχαν πει- ότι με την ψήφο τους θα άλλαζαν ολόκληρη την Ευρώπη. Και είδατε τι έγινε τελικά. Μας ήρθε το τρίτο και πιο βαρύ Μνημόνιο. Η πικρή αλήθεια είναι ότι οι Βρετανοί έπεσαν θύματα ενός λαϊκισμού που φόρτωνε στην Ευρώπη σχεδόν κάθε δεινό που προέκυπτε. Έπεσαν θύματα πολιτικών που για να αναρριχηθούν στην εξουσία βάδισαν στον εύκολο δρόμο της δυσφήμισης της ευρωπαϊκής ιδέας.
Ερ. Άρα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι αιτίες που γεννούν την λαϊκή δυσαρέσκεια και τον ευρωσκεπτικισμό. Βλέπετε τους ισχυρούς παίκτες της ΕΕ -Βερολίνο, Παρίσι κλπ- να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση; Ή όπως έδειξε ο Σόιμπλε θα μείνουν όλα όπως είναι;
Απ. Είναι πολύ νωρίς ακόμα για να προβλέψουμε πώς θα κινηθούν οι 27. Είναι σαφές όμως ότι η ευρωπαϊκή ιδέα χρειάζεται μια ουσιαστική αναγέννηση και επανακαθορισμό στόχων. Πρέπει να αντιμετωπιστούν τα διαρθρωτικά προβλήματα όπως το δημογραφικό, η παραγωγικότητα, το χρέος και βέβαια τα ζητήματα της ασφάλειας. Πρέπει η Ευρώπη να πείσει ότι μπορεί να προσφέρει συνθήκες ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης στους πολίτες της, σε ένα ευμετάβλητο διεθνές περιβάλλον.
Ερ. Είναι το Brexit αποδυνάμωση της ΕΕ; Αρχίζει να ξηλώνεται το πουλόβερ;
Απ. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αν δεν αντιμετωπιστούν οι αιτίες που γεννούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια ο ευρωσκεπτικισμός θα συνεχίσει να αυξάνεται. Ιδίως στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Και αυτό φυσικά θα έχει αρνητικές συνέπειες και για την χώρα μας, ειδικά όσο παραμένει εντός μηχανισμών δανειοδότησης.
Ερ. Ποιες νομίζετε ότι θα είναι οι συνέπειες του Brexit στην ευρωπαϊκή οικονομία;
Απ. Αυτή τη στιγμή η πρόβλεψη των επιπτώσεων είναι εξαιρετικά δύσκολη. Σίγουρα πάντως αρνητικές. Καταρχήν μειώνουν το ρόλο της ΕΕ στην παγκόσμια οικονομία. Σίγουρα θα έχουν υφεσιακό αποτέλεσμα. Βέβαια, τελικά, αυτό εξαρτάται και από το μοντέλο που θα διέπει τις σχέσεις ΕΕ- Μεγ. Βρετανίας, τη συμφωνία που θα υπογραφεί. Ασφαλώς και θα υπάρξουν επιπτώσεις σε ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει στη Μ. Βρετανία, ή έχουν εμπορικές σχέσεις με τη χώρα.
Ερ. Έχουν γραφτεί πολλά για τις "καταστροφικές συνέπειες" της απόφασης στην οικονομία της Μεγάλης Βρετανίας. Συμφωνείτε;
Απ. Σίγουρα οι επιπτώσεις του Brexit θα είναι πιο έντονα αισθητές στο Ηνωμένο Βασίλειο απ' ό,τι στις ευρωπαϊκές χώρες. Δεν ξέρω αν θα είναι καταστροφικές. Προσωπικά, θεωρώ ότι θα συνεχίσει να είναι ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά κέντρα του κόσμου, αλλά θα χάσει συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις που θα διεκδικήσουν μερίδιο αγοράς. Σίγουρα όμως η χώρα θα γίνει λιγότερο ελκυστική για παραγωγικές επενδύσεις, καθώς θα έχουν μειωμένη πρόσβαση τα παραγόμενα προϊόντα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ερ. Νομίζετε ότι αν η Μ. Βρετανία ξεπεράσει το κόστος θα υπάρξουν μιμητές;
Απ. Το κόστος του Brexit θα το μετρήσουμε ουσιαστικά το 2030. Οι μιμητές θα έχουν εμφανιστεί πολύ νωρίτερα. Ήδη από τη συνεδρίαση του Ευρωκοινοβουλίου πήραμε μια πρόγευση. Θέμα δημοψηφίσματος ήδη τίθεται και σε άλλες χώρες. Αυτόν τον κίνδυνο τον γνωρίζουν πολύ καλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, και αυτός είναι ο λόγος για την σκληρή γραμμή που υιοθέτησαν έναντι του Λονδίνου, θεωρώντας ότι σε ένα βαθμό θα λειτουργήσει αποτρεπτικά...
Ερ. Θα υπάρξει κόστος για τη Ελλάδα;
Απ. Φυσικά. Όχι τόσο μεγάλο όσο για την Ολλανδία, την Ιρλανδία και την Κύπρο, που έχουν στενούς οικονομικούς δεσμούς, αλλά υπάρχουν σοβαρά ζητήματα που πρέπει να δούμε με πολύ μεγάλη προσοχή. Η Ελλάδα δέχεται κάθε καλοκαίρι περίπου 2 εκατ. Αγγλους τουρίστες, με έναν μέσο όρο 9 διανυκτερεύσεων. Για το 2016 τα πακέτα έχουν κλείσει. Το 2017 τι θα γίνει; Επίσης, οι ελληνικές εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο φτάνουν σε ετήσια βάση τα 2,5 δισ. ευρώ. Είναι κυρίως τρόφιμα, φρέσκα και τυποποιημένα. Η υποτίμηση της αγγλικής λίρας έναντι του ευρώ και του δολαρίου θα τα καταστήσει αυτόματα ακριβότερα.
Ερ. Βλέπετε ότι θα υπάρξουν ανταγωνιστικές σχέσεις μεταξύ ΕΕ-Βρετανίας στο εγγύς και απώτερο μέλλον;
Απ. Ήδη ήταν, ήδη διεκδικούσαν μερίδιο της ίδιας αγοράς. Το πώς αυτό θα μεταβληθεί θα εξαρτηθεί από το περιεχόμενο της συμφωνίας εξόδου.
Ερ. Στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής αναδείξατε την συμμετοχή off shore εταιρείας στο μετοχικό κεφάλαιο της Αυγής και τον δανεισμό της εφημερίδας -που όμως εξυπηρετείται. Υπάρχει κάτι μεμπτό σε αυτά;
Απ. Υπάρχει καταρχήν ένα μεγάλο ηθικό και πολιτικό ζήτημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπέκλεψε την ψήφο του ελληνικού λαού στο όνομα του ήθους και της διαφάνειας. Και εδώ προκύπτει ότι ένας από τους μεγαλύτερους μετόχους του κομματικού οργάνου, ένας συνεταίρος του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ (ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Αυγής) είναι «αγνώστου καταγωγής και προελεύσεως». Είχαμε χρέος να το αναδείξουμε, αφού αυτό ψήφισε η Ολομέλεια της Βουλής και το υλικό προέκυψε από τα έγγραφα που ζήτησε η ίδια η Επιτροπή από τις τράπεζες. Επίσης, μην ξεχνάτε, άλλωστε, και την πρόσφατη μεθόδευση της κυβέρνησης να αλλάξει τη ρητή και καθολική απαγόρευση συμμετοχής πολιτικών προσώπων σε off shore εταιρείες που είχαν νομοθετήσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει άμεσα σε ένα απλό ερώτημα: Ποιο φυσικό πρόσωπο βρίσκεται πίσω από την offshore εταιρεία της «Αυγής»; Αν υπάρχουν και νομικά ζητήματα αυτό θα φανεί στη συνέχεια.
Ερ. Η «Αυγή» είναι η μόνη εφημερίδα που έχει δάνεια ή συμμετέχουν offshore; Γιατί αυτή η επιλεκτική προσέγγιση; Μήπως γιατί είναι το έντυπο του κυβερνώντος κόμματος;
Απ. Δεν υπάρχει καμία επιλεκτική αντιμετώπιση. Η κυβέρνηση επέλεξε την Εξεταστική, η πλειοψηφία επέλεξε το υλικό και εμείς θίξαμε και φωτίσαμε το συγκεκριμένο θέμα. Όλο το προηγούμενο διάστημα οι υπουργοί και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ μίλαγαν για τα θαλασσοδάνεια που δόθηκαν στα κόμματα με εγγύηση μελλοντικές χρηματοδοτήσεις για τις υπόγειες και ύποπτες διαδρομές. Αποδεικνύεται τώρα ότι ακολουθούν ακριβώς τις ίδιες πρακτικές που δημοσίως καταγγέλλουν. Αυτή η υποκρισία πρέπει να τελειώνει.
Ερ. Είσαστε κατά της απλής αναλογικής;
Απ. Κατά αρχήν είμαι κατά της συζήτησης για τον εκλογικό νόμο. Όλοι μιλάνε για την ανάγκη σταθερού πλαισίου και αυτό ήδη υπάρχει. Πλαίσιο που οδηγεί αφενός σε κυβερνήσεις ευρύτερης συνεργασίας και αφετέρου δεν δημιουργεί αδιέξοδα. Επίσης είναι παράλογο, την ώρα που ολόκληρη η Ευρώπη μπαίνει σε μια δίνη εμείς να ασχολούμαστε για το πώς θα διασωθεί εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ.
Ως προς την ουσία της ερώτησης θα σας απαντήσω ευθέως. Ναι είμαι κατά της απλής αναλογικής χωρίς ισχυρό μπόνους στο πρώτο κόμμα. Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ θα οδηγήσει στον κατακερματισμό του πολιτικού συστήματος και στην ακυβερνησία. Θα επιστρέψουμε πίσω στο 1989-1990;
Ερ. Νομίζετε ότι θα πρέπει το σύστημα να παραμείνει ως έχει και το πρώτο κόμμα να παίρνει μπόνους 50 εδρών;
Απ. Ναι. Δεδομένων των συνθηκών είναι το μόνο σύστημα που μας οδηγεί σε σταθερές κυβερνήσεις. Οποιαδήποτε αλλαγή θα λειτουργήσει αρνητικά και θα γίνει με έναν και μοναδικό σκοπό: Να μπει ένα φρένο στην προοπτική της Νέας Δημοκρατίας. Αν καταργηθεί το μπόνους, η μόνη δυνατή λύση για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα είναι ο μεγάλος συνασπισμός με τη συμμετοχή 4 ή και 5 κομμάτων. Και αυτό θα είναι το απόλυτο αδιέξοδο...
Ερ. Νομίζετε ότι θα υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις στην χώρα το φθινόπωρο, ανάλογα και με την πορεία της οικονομίας και την υλοποίηση της συμφωνίας με τους εταίρους;
Απ. Όχι δεν αναμένω πολιτικές εξελίξεις. Η πρόθεση της κυβέρνησης είναι ξεκάθαρη: Να παραμείνει στην εξουσία όσο το δυνατό περισσότερο και ανεξάρτητα από την πίεση που προκαλούν τα αδιέξοδα που δημιουργεί η πολιτική της σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Ο κόσμος, βέβαια, θα γίνεται φτωχότερος, θα νιώθει όλο και περισσότερο ανασφάλεια.
Ερ. Εάν όπως προβλέπετε το πρόγραμμα δεν βγαίνει μήπως τότε επανέρχεται το grexit με δεδομένη και τη νέα κατάσταση στην Ευρώπη;
Απ. Το grexit έχει φύγει από την επικαιρότητα. Δυστυχώς, δεν έχει φύγει όμως από το τραπέζι. Και δεν θα φύγει οριστικά αν δεν επιστρέψουμε με ασφάλεια πίσω στις αγορές... Που αυτή η πολιτική δεν μπορεί να πετύχει.
Ερ. Μήπως η ενδεχόμενη ενεργοποίηση του «κόφτη» και τα επιπλέον βάρη ενεργοποιήσουν τα αντιευρωπαϊκά αισθήματα;
Απ. Δυστυχώς, ο λαϊκισμός που φορτώνει στην Ευρώπη σχεδόν κάθε δεινό που προκύπτει είναι υπαρκτός και στη χώρα μας. Δεν είναι μόνο στη Μεγ. Βρετανία. Όμως η πρακτική που ακολούθησαν οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ανακαλύπτοντας πάντα έναν αποδιοπομπαίο τράγο δεν περπατάει πλέον. Όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτή η κυβέρνηση όχι μόνο δεν μπορεί να ενεργοποιήσει την πραγματική οικονομία αλλά την υπονομεύει κιόλας. Το φιάσκο με την Cosco τα λέει όλα.
Ερ. Η Χίος είναι από τα νησιά που έχουν σηκώσει το βάρος του προσφυγικού. Ποιές είναι οι συνέπειες στην τοπική οικονομία;
Απ. Οι μεγαλύτερες είναι στον τουρισμό. Η μείωση των αφίξεων έχει ξεπεράσει το 60% σε σχέση με την περυσινή χρονιά. Πριν από λίγες ημέρες επισκέφθηκε το νησί μας ο αρμόδιος υπουργός για τη μετανάστευση. Ανέλαβε μια γενική δέσμευση ότι θα δώσει στον Δήμο 200.000 ευρώ, έκανε και μερικές νουθεσίες για να ηρεμήσουν τα πνεύματα και αποχώρησε... Αναρωτιέμαι αν αυτός είναι ο ρόλος του κράτους...
Δυστυχώς η κυβέρνηση δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια ούτε των προσφύγων ούτε των κατοίκων της Χίου. Οι διαδικασίες εξέτασης του ασύλου κινούνται εξαιρετικά αργά. Είχαν πει ότι θα παραμένουν στη Χίο για 72 ώρες και καταλήξαμε να φιλοξενούνται μόνιμα 2.500 πρόσφυγες και μετανάστες. Δομές δεν υπάρχουν, και πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό ότι η τοπική κοινωνία δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος της κρατικής ανυπαρξίας. Πρέπει άμεσα να βρεθούν οι κατάλληλες δομές εκτός Χίου για να φιλοξενηθούν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες.