Γραφειοκρατία αλλά κυρίως σύγχυση που –συχνά- προκαλεί η συναρμοδιότητα τριών Υπουργείων (Αγροτικής Ανάπτυξης, Εσωτερικών και Οικονομικών), συμπεριλαμβανομένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), αλλά και του Γενικού Χημείου του Κράτους και των υπηρεσιών τους, που πρέπει να ισορροπήσουν μεταξύ των κοινοτικών επιταγών και ελέγχων, της τήρησης των διαδικασιών της προβλεπόμενης νομοθεσίας.
Το πολυπόθητο έγγραφο από την ΑΑΔΕ έφτασε στο Τελωνείο Λάρισας μετά την εγκύκλιο του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Αραχωβίτη δίνοντας το «πράσινο φως» για να πάρουν φωτιά τα καζαναριά.
Μπορεί λοιπόν φέτος στο… και πέντε να βρέθηκε λύση με πολιτική παρέμβαση για το βράσιμο του τσίπουρου, όμως όλα δείχνουν ότι του χρόνου δύσκολα οι διήμεροι θα αποφύγουν το μπλέξιμο με την Εφορία. Πάντως πολλοί συμφωνούν ότι είναι επιτακτική ανάγκη η έγκαιρη επανεξέταση της νομοθεσίας, αφού προηγηθεί διάλογος όλων των εμπλεκομένων φορέων και κυρίως των δύο αντιμαχόμενων πλευρών: των μικρών αποσταγματοποιών (διήμερων) και των μεγάλων (επαγγελματιών).
ΧΡΟΝΙΚΟ
Στις αρχές Οκτωβρίου η αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ εξέδωσε εγκύκλιο για τη συμπλήρωση και την υποβολή δηλώσεων συγκομιδής οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου για την περίοδο 2018-2019, ενώ οι κατά τόπους ΔΑΟΚ εξέδωσαν σχετικές ανακοινώσεις, προκειμένου να εκδοθούν έπειτα οι άδειες απόσταξης από τα Τελωνεία. Ακολούθησε διυπουργική σύσκεψη στο ΥΠΑΑΤ για τον συντονισμό των αρχών, τους τρόπους υπέρβασης των φετινών προβλημάτων, αλλά και για τον καθορισμό των διαδικασιών που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι μικροί αποσταγματοποιοί, γνωστοί ως διήμεροι, για τις φετινές άδειες απόσταξης. Ωστόσο η τελική εγκύκλιος που εκδόθηκε αντί να λύσει το πρόβλημα το περιέπλεξε, λόγω των κενών που παρουσιάζει η υφιστάμενη νομοθεσία. Με αλλεπάλληλες επαφές του περιφερειάρχη Κ. Αγοραστού και του δημάρχου Τυρνάβου Παν. Σαρχώση φάνηκε να επιτυγχάνεται μια τεχνική λύση αποκλειστικά για την επαρχία Τυρνάβου. Όμως λόγω της αντίδρασης άλλων αμβυκούχων από άλλες περιοχές (βλέπε Κρήτη για την τσικουδιά) η προβλεπόμενη λύση «πάγωσε». Και όλα αυτά την ώρα που από το 2017 εκκρεμεί για τη χώρα μας η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τη μη εφαρμογή κανονικού συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο τσίπουρο και την τσικουδιά, από την έκδοση της οποίας είναι υπαρκτός ο κίνδυνος ανατροπής των τριών βαθμίδων φορολόγησης αναλόγως των κριτηρίων που πληρούν οι αποσταγματοποιοί.
Πρώτο αγκάθι αποτελούσε η έκδοση των σχετικών βεβαιώσεων για την πρώτη ύλη και τις συγκομισμένες ποσότητες από τις ΔΑΟΚ, χωρίς όμως να λαμβάνεται υπόψη ο διαχωρισμός ότι πρώτη ύλη για την απόσταξη αποτελούν τα στέμφυλα και όχι το σταφύλι, του οποίου τη συγκομιδή βεβαιώνουν οι υπηρεσίες αυτές. Οι βεβαιώσεις αυτές εκδίδονται βάσει των ηλεκτρονικών δηλώσεων των παραγωγών και όχι του ελέγχου που κάνουν οι αρμόδιες υπηρεσίες, ο οποίος πολλές φορές διεξάγεται με δειγματοληπτικό τρόπο. Παράλληλα, όπως επισημαίνουν στελέχη των αρμόδιων αρχών, ο νόμος ενέχει σοβαρούς κινδύνους και σε ό,τι αφορά στη δυνατότητα των μικρών αποσταγματοποιών να παράξουν προϊόν επί 8 εικοσιτετράωρα ή 192 ώρες. Όπως επισημαίνουν, ο χρόνος αυτός απόσταξης μπορεί να οδηγήσει σε ποσότητες των 2,5-3 τόνων τσίπουρου ή τσικουδιάς, οι οποίες δεν μπορούν να δικαιολογηθούν από έναν μικρό παραγωγό μερικών στρεμμάτων, αφήνοντας περιθώρια για παρανομία.
ΚΑΘΕΣΤΩΣ
Ως γνωστόν, η μέχρι πρότινος δραστηριότητα των μικρών αποσταγματοποιών (διήμεροι) γινόταν στη βάση των διατάξεων του Ν. 2969/2001.Το καθεστώς κάτω από το οποίο λειτουργούσαν δεν ήταν ξεκάθαρο, από την άποψη αν οι αποσταγματοποιοί αυτοί ασκούν επάγγελμα ή ερασιτεχνική εργασία χωρίς καμία φορολογική υποχρέωση, παρά μόνο προς το τελωνείο. Οι μικροί αποσταγματοποιοί (διήμεροι) αποστάζουν συνήθως δικά τους στέμφυλα για την παραγωγή τσίπουρου, αλλά και τρίτων, παραδείγματος χάρη συγχωριανών τους ή και άλλων εντός των ορίων του Δήμου τους.
Δύο μεταγενέστεροι Νόμοι αλλάζουν το καθεστώς λειτουργίας των μικρών αποσταγματοποιών. Ο ένας, ο 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος ΚΦΕ), στο άρθρο 21 παράγραφος 3 ορίζει πως αν ένας αποσταγματοποιός πραγματοποιήσει τρεις αποστάξεις για λογαριασμό τρίτων, κατά τη διάρκεια της ίδιας «αποσταγματοποιητικής» περιόδου, που συνήθως είναι δύο μήνες, τότε αυτό θεωρείται «επιχειρηματική συναλλαγή», δηλαδή ασκεί επάγγελμα και πλέον έχει να κάνει εκτός από το Τελωνείο και με την Εφορία. Βέβαια, η παραπάνω παράγραφος αναφέρει ότι ως «επιχειρηματική συναλλαγή» θεωρείται όταν αυτή γίνεται με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, αν κάποιος μικρός αποσταγματοποιός (διήμερος) νομίζει ότι μπορεί να αποδείξει στις αρμόδιες φορολογικές αρχές ότι ναι μεν αποστάζει στέμφυλα τρίτων, άλλα χωρίς την επίτευξη ιδίου όφελους (κέρδους) τότε έχει καλώς. Αυτό όμως όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι είναι όχι απλά δύσκολο, άλλα ακατόρθωτο.
Με τον Νόμο 4446/2016 και συγκεκριμένα το άρθρο 107 τροποποιείται ο Ν. 2969/2001. Πλέον «όταν ένας μικρός αποσταγματοποιός (διήμερος) αποστάζει δικά του στέμφυλα και το παραγόμενο τσίπουρο είναι μέχρι 120 λίτρα, τότε δεν θεωρείται «επιχειρηματίας» και δεν έχει να κάνει με την Εφορία. Εδώ όμως προέκυψε το πρόβλημα αναφορικά με την άδεια απόσταξης από το Τελωνείο, καθώς βάσει του μαθηματικού τύπου που εφαρμόζει η Υπηρεσία ένας παραγωγός που έχει 1.850 κιλά σταφύλια, μπορεί να λάβει άδεια από το Τελωνείο για να αποστάξει για 24 ώρες και όχι για 48. Μέσω λοιπόν της βεβαίωσης που δίνεται από τις αρμόδιες αρχές του δήμου, οι οποίες δεν εξετάζουν τα παραγόμενα κιλά (ως όφειλε η ΔΑΟΚ της Περιφέρειας) αλλά την κατοχή των στρεμμάτων βάσει της δήλωσης συγκομιδής του παραγωγού, ξεπεράστηκε για φέτος το πρόβλημα.
ΠΟΙΟΣ ΕΔΩΣΕ ΤΗ ΛΥΣΗ;
Διάσταση απόψεων για το ποιος καρπώνεται τη θετική εξέλιξη καταγράφεται στον Τύρναβο, αφού από τη μία ο δήμαρχος Τυρνάβου κ. Παναγιώτης Σαρχώσης αφήνει να εννοηθεί ότι το θετικό αποτέλεσμα ήλθε από τις πολυήμερες προσπάθειες του ίδιου προς τα συναρμόδια υπουργεία και την Ανεξάρτητη Αρχή και από την άλλη οι ανακοινώσεις των αμπελουργών Τυρνάβου και των αγροτικών συλλόγων με μπροστάρη αυτόν του Τυρνάβου, οι οποίοι σημειώνουν ότι το πρόβλημα λύθηκε όταν τα τρακτέρ βγήκαν στους δρόμους.
Οι τελευταίοι δηλώνουν στην «Ε» με νόημα πως «επειδή κάποιοι θα βγουν να πανηγυρίσουν, όπως κάνανε και στο παρελθόν, ότι λύθηκε το πρόβλημα κατόπιν ενεργειών τους, ρωτάμε γιατί δεν είχε λυθεί εδώ και σαράντα μέρες και λύθηκε όταν βγήκανε στον δρόμο οι αγρότες και τα τρακτέρ;».
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ
Απόλυτα δικαιωμένος ο δήμαρχος Τυρνάβου κ. Παναγιώτης Σαρχώσης, ο οποίος σε ανακοίνωσή του σημειώνει: «Θέλω να ενημερώσω τους διήμερους αμπελουργούς του Δήμου Τυρνάβου πως το θέμα της φετινής αποστακτικής περιόδου έκλεισε με θετικά αποτελέσματα. Όλη την περασμένη εβδομάδα μετά τη διευρυμένη σύσκεψη που έγινε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στην Αθήνα και στην οποία συμμετείχα, οι υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ εργάστηκαν προς την εξεύρεση λύσης. Ήδη από την περασμένη εβδομάδα είχα δηλώσει πως η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να ενεργοποιήσει τα κατάλληλα εργαλεία με σκοπό να βρεθεί λύση και να διασφαλιστεί ομαλά για φέτος η απόσταξη των αποθηκευμένων στέμφυλων. Κάτι το οποίο έγινε τελικά. Την Παρασκευή δόθηκε λύση από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Στ. Αραχωβίτη, με οδηγία του η οποία έφτασε στα χέρια μου και κοινοποιήθηκε στις υπηρεσίες το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Αυτό ήταν αποτέλεσμα αλλεπάλληλων επαφών και συζητήσεων που είχα το προηγούμενο διάστημα με τον Υπουργό. Σήμερα η διαδικασία ολοκληρώθηκε σε τεχνικό επίπεδο, με τη διευκρίνιση διαφόρων τεχνικών ζητημάτων και σχέσεων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών. Από δω και στο εξής οι προσπάθειές μου εντάσσονται στην εκκίνηση της διαδικασίας εξεύρεσης μόνιμης και βιώσιμης λύσης. Τέλος, θέλω να ευχαριστήσω τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σταύρο Αραχωβίτη για το βάρος που ανέλαβε και το διεκπεραίωσε με θετικό τρόπο».
Των Γ. Ρούστα - Κ. Τσόλα
