Η προθεσμία υποβολής ηλεκτρονικά των αιτήσεων μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος (ΠΣ) του ΟΠΕΚΕΠΕ έληξε στις 16 Φεβρουαρίου και, όπως όλα δείχνουν, θα υπερκαλυφθεί το αρχικά δεσμευμένο ποσό των 200 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς οι ενδιαφερόμενοι είναι πάρα πολλοί.
Σύμφωνα με υπολογισμούς σε εθνικό επίπεδο οι αιτήσεις για το πρόγραμμα θα ξεπεράσουν τις 15.500, με τα πρώτα αποτελέσματα να αναμένονται περί το τέλος Μαρτίου. Από τα διαθέσιμα χρήματα, υπολογίζεται ότι θα ικανοποιηθούν περίπου 5.000 παραγωγοί. Στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο εντάχθηκαν 2.197 δικαιούχοι στο πρόγραμμα της νιτρορύπανσης, το οποίο είχε προϋπολογισμό 35 εκατ. ευρώ.
ΟΙ ΑΔΙΚΙΕΣ
Σύμφωνα με τους Θεσσαλούς μελετητές, οι οποίοι «χτύπησαν» υπερωρίες, προκειμένου να ανεβάσουν στο σύστημα σωστά τις αιτήσεις, «τα πάντα κύλησαν ομαλά. Άλλωστε, είχαν όλο τον απαιτούμενο χρόνο να προετοιμάσουν τους σχετικούς φακέλους. Υπενθυμίζεται ότι η προδημοσίευση του μέτρου έγινε τον Απρίλιο του ’17, το σχετικό ΦΕΚ βγήκε τον Σεπτέμβριο και η επίσημη πρόσκληση ενδιαφέροντος τον Δεκέμβριο.
Ωστόσο, το πρόβλημα προκύπτει από τη μείωση της πίτας των κονδυλίων, καθώς στο νέο πρόγραμμα (ΠΑΑ 2014 – 2020) δεν θα μπορέσουν να ενταχθούν από τη Θεσσαλία ξανά και οι 12.500 παραγωγοί και τα περίπου 800.000 στρέμματα που χρηματοδοτήθηκαν στην προηγούμενη περίοδο. Κι αυτό γιατί τα δύο νέα κριτήρια επιλεξιμότητας είναι αφενός τα αγροτεμάχια να βρίσκονται στον χάρτη της κακής (ποιοτικής) χημικής σύστασης, αλλά και οι περιοχές που είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα Natura.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να μείνουν εκτός προγράμματος παραδοσιακές περιοχές που ήταν ενταγμένες, όπως ο Δήμος Κιλελέρ ή περιοχές που έχουν πραγματικά πρόβλημα με τα νιτρικά, όπως οι δήμοι Τυρνάβου, Αγιάς.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ
Πολλά ερωτήματα προκύπτουν σχετικά με την επιλογή των δικαιούχων που δεν πληρούν τα βασικά δύο κριτήρια επιλογής του προγράμματος, εφόσον υπάρξει περίσσευμα της χρηματοδότησης. Δηλαδή, αν τα 170 εκατ. διατεθούν σε αυτούς που κατέχουν χωράφια με νιτρικά ή σε περιοχές Νatura, τα υπόλοιπα 30 εκατ. με ποια κριτήρια θα διανεμηθούν, από τη στιγμή που θα υπάρχουν αρκετοί «επιλαχόντες»; Να σημειωθεί ότι τα «κόκκινα χωράφια» μοριοδοτούνται 1 εκτάριο 1 μόριο και της Νatura 1 εκτάριο 0,2 μόρια.
Η υποβολή της αίτησης στο σύστημα αποκαλύπτει και τα μόρια του δικαιούχου, κάτι που σημαίνει ότι πιθανότατα δεν θα καθυστερήσει η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Η προκαταβολή (70%) αναμένεται περίπου τον Νοέμβριο. Το θετικό –σύμφωνα πάντα με τους μελετητές– και το οποίο διευκρινίστηκε προ ημερών από το ΥΠΑΑΤ είναι ότι δύναται ο δικαιούχος να προχωρήσει σε μεταβίβαση του δικαιώματός του από τον πρώτο κιόλας χρόνο εφαρμογής του προγράμματος.
ΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ ΤΟΥ ΚΑΝΑΠΕ
Οι Θεσσαλοί υποστηρίζουν ότι η πρόβλεψη πως «οι δικαιούχοι αναλαμβάνουν ετησίως να θέτουν σε αμειψισπορά γεωργική έκταση, η οποία να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της συνολικά ενταγμένης έκτασης στη δέσμευση, θα ευνοήσει τους «αγρότες του καναπέ». Και αυτό γιατί μπορεί κάποιος από τα 100 στρέμματα να καλλιεργεί τα 90 ξηρικά χειμερινά σιτηρά, δηλαδή να εργάζεται έξι ημέρες την καλλιεργητική περίοδο, και να εισπράττει την ενίσχυση.
Γ. Ρούστας